Νέα μελέτη, τα ευρήματα της οποίας δημοσιεύτηκαν στο επιστημονικό περιοδικό Neurology, αναφέρει πως η «εκγύμναση» του μυαλού μπορεί ίσως, υπό περιπτώσεις, να καθυστερήσει την εμφάνιση του Αλτσχάιμερ, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα μπορέσει να την αποτρέψει.
Μέχρι σήμερα γνωρίζαμε πως τα άτομα που ήταν εγκεφαλικά και σωματικά δραστήρια κατά την μέση ηλικία, είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν ένα πιο ευκίνητο μυαλό στην τρίτη ηλικία. Ωστόσο, τίποτα δεν ήταν επιστημονικά αποδεδειγμένο. Έχουν γίνει προσπάθειες για να εξακριβωθεί κατά πόσον ο δραστήριος τρόπος ζωής ελαχιστοποιεί τις νευρολογικές αλλαγές που σχετίζονται με την νόσο Αλτσχάιμερ, αλλά τα αποτελέσματα δεν είχαν οριστικό χαρακτήρα.
Αυτή η τελευταία μελέτη στην Κλινική Mayo αφορούσε 393 άτομα ηλικίας 70 ετών και άνω χωρίς άνοια. Από αυτούς, τα 340 άτομα ήταν κλινικά φυσιολογικά, ενώ τα 53 είχαν μια ήπια γνωστική εξασθένηση. Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε εξετάσεις για την νόσο Αλτσχάιμερ. Το πρώτο που μετρήθηκε ήταν η εγκεφαλική αμυλοείδωση καθώς η συγκέντρωση της πρωτεΐνης πλακών στον εγκέφαλο είναι το σήμα κατατεθέν της νόσου. Ελέγχθηκε επίσης η γλυκόζη του εγκεφάλου, αλλά και ο όγκος του ιππόκαμπου (μια περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην μνήμη και την αποθήκευση). Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε δύο ομάδες, σε όσους είχαν ανώτερο μορφωτικό επίπεδο (άνω των 14 ετών σπουδών) και όσους είχαν χαμηλότερο (κάτω των 14 ετών). Τέλος, οι εθελοντές εξετάστηκε το DNA τους για το γονίδιο ΑΡΟΕ4 που ευθύνεται κατά κύριο λόγο για το Αλτσχάιμερ.
Διαπιστώθηκε ότι όσοι διαθέτουν το εν λόγω γονίδιο και στο παρελθόν έχουν κάνει τουλάχιστον 14 χρόνια εκπαίδευσης, ενώ φροντίζουν και στη μέση ηλικία να διατηρούν σε εγρήγορση το νου τους, έχουν πράγματι χαμηλότερα επίπεδα της πρωτεϊνης αμυλοειδούς, η οποία σχηματίζει τις καταστροφικές πλάκες του Αλτσχάιμερ στον εγκέφαλο. Αυτό που σημειώνουν οι ερευνητές είναι πως όσοι είχαν το γονίδιο αλλά είχαν «χαμηλή» εκπαίδευση και δεν «εξασκούσαν» τον εγκέφαλό τους και όσοι δεν είχαν το γονίδιο, είχαν τους ίδιους κινδύνους εμφάνισης του Αλτσχάιμερ.
Έτσι, το 20% του πληθυσμού που φέρει το γονίδιο APOE4, έχει ολοκληρώσει σπουδές της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και συνεχίζει την διανοητική δραστηριότητα, φαίνεται να μπορεί να «εξορκίσει» μερικές από τις αρνητικές αλλαγές στον εγκέφαλο που σχετίζονται με την νόσο του Αλτσχάιμερ. Το υπόλοιπο του πληθυσμού δεν μπορεί να επηρεάσει την εμφάνιση της νόσου είτε εξασκεί τον νου του είτε όχι.