Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Σαν Φρανσίσκο (UCSF) διαπίστωσαν ότι οι ηλικιωμένοι άνθρωποι με επίμονο πόνο παρουσιάζουν ταχύτερη έκπτωση στη μνήμη, καθώς γερνούν και είναι πιο πιθανό να έχουν χρόνια άνοια αργότερα, μια ένδειξη ότι ο χρόνιος πόνος θα μπορούσε με κάποιο τρόπο να σχετίζεται με αλλαγές στον εγκέφαλο που συμβάλλουν στην άνοια. Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο JAMA Internal Medicine , φαίνεται να είναι η πρώτη που κάνει αυτή τη συσχέτιση.
Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από 10.000 συμμετέχοντες ηλικίας 60 και πάνω για μια περίοδο 12 ετών. Οι συμμετέχοντες που δήλωσαν ότι είχαν επίμονο μέτριο ή έντονο πόνο τόσο το 1998 όσο και το 2000 εμφάνισαν έκπτωση κατά 9,2% ταχύτερα στις εξετάσεις λειτουργίας μνήμης κατά τα επόμενα 10 χρόνια συγκριτικά με εκείνους που δήλωσαν ότι δεν ενοχλούνταν από πόνο. Οι ασθενείς οι οποίοι παραπονέθηκαν για επίμονο πόνο είχαν επίσης ένα μικρό αλλά σημαντικά αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν συνολικά άνοια.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι το επιπλέον ποσό της έκπτωσης της μνήμης σε όσους ανέφεραν επίμονο πόνο πιθανώς δείχνει επίσης ότι οι ασθενείς αυτοί θα έπρεπε να δυσκολεύονταν περισσότερο με τις δραστηριότητες της καθημερινής ζωής τους, όπως η ανεξάρτητη διαχείριση των φαρμακευτικών αγωγών τους και των οικονομικών τους.
Η Elizabeth Whitlock, MD, MSc, από το τμήμα αναισθησίας και περιεγχειρητικής φροντίδας του UCSF και πρώτη συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε ότι τα ευρήματα δείχνουν προς νέους τρόπους σκέψης για το πώς να προστατεύσουμε τους ηλικιωμένους από την προσβολή της γήρανσης στις γνωστικές λειτουργίες. «Οι ηλικιωμένοι πρέπει να διατηρούν τη γνωστική τους λειτουργία και να παραμένουν ανεξάρτητοι», είπε. «Μέχρι ένα στα τρία άτομα μεγαλύτερης ηλικίας υποφέρουν από χρόνιο πόνο, έτσι η κατανόηση της σχέσης μεταξύ του πόνου και της έκπτωσης των γνωστικών λειτουργιών είναι ένα σημαντικό πρώτο βήμα προς την εξεύρεση τρόπων για να βοηθήσουμε αυτόν τον πληθυσμό». Η εμπειρία του πόνου μπορεί να θέτει σε κίνδυνο κατά κάποιο τρόπο την ικανότητα του εγκεφάλου να κωδικοποιήσει τις αναμνήσεις και τις άλλες γνωστικές λειτουργίες.
Οι άνθρωποι που υποφέρουν από χρόνιο πόνο έχουν την τάση να έχουν μειωμένη ικανότητα προσοχής και διαταραχή της μνήμης, είπε η Whitlock, και ιδιαίτερα όταν ο πόνος είναι σοβαρός, θα μπορούσε να αποσπάσει αρκετά την προσοχή για να παρεμβαίνει στην εδραίωση της μνήμης. Επίσης η συναισθηματική πίεση του πόνου ενεργοποιεί οδούς των ορμονών του στρες, που έχουν εμπλακεί σε γνωστική εξασθένηση. Ο πόνος θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί ως δείκτης για αυξημένο κίνδυνο μελλοντικής γνωστικής έκπτωσης, ακόμη και αν η βιολογική βάση της συσχέτισης είναι ακόμα ασαφής.