Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Lund της Σουηδίας έχουν ανακαλύψει μια άμεση σχέση μεταξύ της συσσωμάτωσης πρωτεϊνών στα νευρικά κύτταρα (που είναι χαρακτηριστική για τις νευροεκφυλιστικές νόσους) και της ρύθμισης της γονιδιακής έκφρασης στη νόσο του Huntington.
Τα αποτελέσματα ανοίγουν το δρόμο για την ανάπτυξη νέων στρατηγικών θεραπείας για νόσους που συνεπάγονται βλάβη του βασικού μηχανισμού με τον οποίο τα κύτταρα του σώματος μπορούν να διασπούν και να ανακυκλώνουν τα συστατικά μέρη τους. Αυτή η διαδικασία, που ονομάζεται αυτοφαγία, διαταράσσεται για παράδειγμα σε νευροεκφυλιστικές νόσους όπως η νόσος του Huntington.
Η έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε σε μοντέλα κυτταροκαλλιέργειας και σε ποντικούς, καθώς και σε ιστούς από άτομα με νόσο του Huntington, δημοσιεύεται στην επιστημονική επιθεώρηση Cell Reports .Όπως και σε νόσους σαν την ν.Parkinson και την ν. Alzheimer, η ν. του Huntington χαρακτηρίζεται από τη συσσώρευση πρωτεϊνών που έχουν πτυχωθεί κατά τρόπο παθολογικό (συσσωματώματα πρωτεϊνών), στα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου . Η λειτουργία των νευρικών κυττάρων δυσχεραίνεται και οι οδοί μετάδοσης σημάτων διασπώνται. Στη ν. Huntington (που είναι κληρονομική και ανίατη νευροεκφυλιστική ασθένεια) η συσσώρευση των πρωτεινών οδηγεί σε συνδυασμό νευρολογικών, κινητικών, γνωστικών και ψυχιατρικών συμπτωμάτων.
«Γνωρίζουμε πολύ λίγα για τα ποια συσσωματώματα πρωτεϊνών προκύπτουν ή με ποιο τρόπο εμπλέκονται στην ανάπτυξη της νόσου. Ωστόσο, η μελέτη μας δείχνει ότι η έκφραση του μεταλλαγμένου γονιδίου Huntingtin μειώνει την ικανότητα των νευρικών κυττάρων να ανακυκλώνουν κυτταρικό υλικό, που οδηγεί σε συσσώρευση της πρωτεΐνης AGO2 », λέει ο Johan Jakobsson, ερευνητής στη μοριακή νευρογενετική και επικεφαλής της μελέτης.
Με την ενεργοποίηση του μηχανισμού στον εγκέφαλο που καταστρέφει και ανακυκλώνει υλικά, γνωστού ως αυτοφαγία , θα μπορούσε να αποκλειστεί η συσσώρευση της πρωτεΐνης AGO2. Δεδομένου ότι η AGO2 είναι σημαντική πρωτεΐνη στη λειτουργία των microRNAs, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι μεταβολές στον μηχανισμό της αυτοφαγίας είχαν επίσης ως αποτέλεσμα εκτεταμένες αλλαγές στη δραστηριότητα του microRNA.
Τα μικροRNA (miRNA) είναι πολύ μικρά, αλλά ισχυρά, μόρια που έχουν σημαντικό ρόλο στη ρύθμιση των γονιδίων (δηλαδή επηρεάζουν το εάν ένα συγκεκριμένο γονίδιο είναι ενεργό ή όχι). “Η μελέτη μας δείχνει ότι οι μεταβολές στα επίπεδα miRNA είναι ένα πρώιμο σημείο της νόσου του Huntington και είναι αποτέλεσμα αλλαγών στην αυτοφαγία. Αυτό δείχνει μια άμεση σχέση μεταξύ της συσσωμάτωσης πρωτεϊνών και της γονιδιακής ρύθμισης”, λέει η Karolina Pircs, ερευνήτρια στην ομάδα του Johan Jakobsson.
