Η μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος εμφανίζεται όταν υπάρχει συσσώρευση επιπλέον λίπους στο ήπαρ (δηλαδή, περισσότερο από 5-10% του συνολικού βάρους του ήπατος), σε συνδυασμό με φλεγμονή του ήπατος που δεν προκαλείται από το αλκοόλ. Η νόσος επηρεάζει τόσο τα παιδιά όσο και τους ενήλικες και τείνει να εμφανίζεται σε άτομα που είναι παχύσαρκα ή υπέρβαρα, έχουν τύπου 2 διαβήτη, υψηλή χοληστερόλη και τριγλυκερίδια. Ωστόσο, μερικοί αναπτύσσουν μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος χωρίς κανέναν από αυτούς τους παράγοντες κινδύνου, ενδεχομένως υποδηλώνοντας την ύπαρξη και γενετικών παραγόντων κινδύνου.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας, το Πανεπιστήμιο Duke, το Πανεπιστήμιο της Αλαμπάμα στο Μπέρμιγχαμ, και την Metabolon Inc έχουν ανακαλύψει μια νέα μεταβολική οδό στο ήπαρ, που ανοίγει τον δρόμο για τη θεραπεία της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος, μιας κατάστασης που επηρεάζει μέχρι και έως 25% του πληθυσμού και μπορεί να οδηγήσει σε κίρρωση και τελικά καρκίνο του ήπατος ή ηπατική αποτυχία, και πιθανόν άλλα νοσήματα του ήπατος. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στο Free Radical Biology & Medicine, ένα από τα κορυφαία επιστημονικά περιοδικά στον τομέα του οξειδωτικού στρες και της ιατρικής.
Η ομάδα διαπίστωσε ότι μια πρωτεΐνη-δίαυλος ιόντων (TRPV4), η οποία αποτελεί μέρος του αμυντικού συστήματος του οργανισμού, είναι σε θέση να ενεργοποιήσει την απελευθέρωση ενός αερίου (μονοξείδιο του αζώτου). Αυτό το αέριο στη συνέχεια, αναστέλλει ένα από τα ένζυμα (CYP2E1), που συμβάλλουν στην ανάπτυξη μη αλκοολικής ηπατικής νόσου και στην εξέλιξή της. Τώρα που η ικανότητα αυτής της πρωτεΐνης να εμποδίσει την ανάπτυξη της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος έχει πιστοποιηθεί, το επόμενο βήμα είναι να αξιοποιηθεί προληπτικά και θεραπευτικά. Σύμφωνα με τους συγγραφείς, μια νέα γενιά αγωνιστών TRPV4 μπορεί τώρα να δοκιμαστεί. Ο αγωνιστής θα συνδέεται μ’ αυτή την πρωτεΐνη και θα ενεργοποιεί την απελευθέρωση του μονοξειδίου του αζώτου για να εμποδίσει το επιβλαβές ένζυμο.
«Δεν υπάρχουν κλινικά αποδεδειγμένα φάρμακα για τη θεραπεία της μη αλκοολικής λιπώδους νόσου του ήπατος», λέει ο Saurabh Chatterjee, αναπληρωτής καθηγητής Περιβαλλοντικών Επιστημών Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καρολίνας. «Στόχος μας είναι να βρούμε νέα μονοπάτια στο ήπαρ, που θα οδηγήσουν σε θεραπεία, και αυτό ο καινοφανής εσωτερικός μηχανισμός άμυνας εντός του ήπατος προσφέρει μια πολλά υποσχόμενη οδό». Οι ερευνητές προειδοποιούν επίσης για τις συνέπειες της αναστολής της TRPV4, διότι μπορεί να ενισχύσει την ηπατοτοξικότητα (δηλαδή, βλάβη ήπατος που προκαλείται από χημικές ουσίες), που μπορεί να προκύψει από υπερκατανάλωση παρακεταμόλης ή αλκοόλ. «Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να είμαστε προσεκτικοί όταν αναστέλλουμε την TRPV4 για θεραπευτικούς σκοπούς» δηλώνει ο W. Liedtke, καθηγητής νευρολογίας, αναισθησιολογίας και νευροβιολογίας στο Πανεπιστήμιο Duke.