Το σώμα του παιδιού, όπως και ενός ενήλικα, αποτελείται σε μεγάλο βαθμό από νερό. Στα νεογέννητα το ποσοστό του σώματος που αποτελείται από νερό φθάνει περίπου το 75% και σταδιακά πέφτει κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης και της ωρίμανσης. Υπό κανονικές συνθήκες, όλοι, ενήλικες και παιδιά, χάνουν λίγο νερό καθημερινά από το σώμα τους με τον ιδρώτα, τα δάκρυα, τα ούρα και τα κόπρανα. Το νερό εξατμίζεται από το δέρμα, επίσης, και φεύγει από το σώμα ως ατμός, όταν αναπνέουμε.
Συνήθως, αντικαθιστούμε στον οργανισμό μας αυτά τα υγρά του σώματος και τα άλατα που περιέχει, με το νερό και τα άλατα που παίρνουμε από την κανονική διατροφή μας. Όμως, τα βρέφη και τα μικρά παιδιά, βρίσκονται σε αυξημένο κίνδυνο για να αφυδατωθούν, διότι συχνά δεν μπορούν να επικοινωνήσουν με τις σωματικές τους ανάγκες, με αποτέλεσμα να μην αναζητούν για να καταναλώσουν την ποσότητα των υγρών που χρειάζονται για να είναι επαρκώς ενυδατωμένα.
Τα σημάδια αναγνώρισης της αφυδάτωσης στα παιδιά είναι:
- ξηρό ή κολλώδες στόμα
- λίγα ή καθόλου δάκρυα όταν κλαίει
- μάτια που μοιάζουν βυθισμένα στο κεφάλι
- μαλακό σημείο (κρανίου) πάνω από το κεφάλι του μωρού που μοιάζει βυθισμένο
- έλλειψη ούρων για 6 έως 8 ώρες σε ένα βρέφος (ή μόνο μία πολύ μικρή ποσότητα σκούρων κίτρινων ούρων)
- έλλειψη ούρων επί 12 ώρες σε ένα μεγαλύτερο παιδί (ή μόνο μία πολύ μικρή ποσότητα σκούρων κίτρινων ούρων)
- ξηρό δέρμα
- ανεξήγητη κόπωση ή ζάλη
Επιπλέον εξαιτίας της αφυδάτωσης μπορεί να παρατηρηθεί πονοκέφαλος και πονόλαιμος, μειωμένη προσοχή και μειωμένη βραχυπρόθεσμη μνήμη, αυξημένος καρδιακός ρυθμός.
Τα περισσότερα παιδιά δεν ενυδατώνονται επαρκώς από το πρωί
Η ήπια αφυδάτωση μπορεί να συμβεί ειδικά το πρωί, διότι πολλά παιδιά καταναλώνουν λίγα ή σχεδόν καθόλου υγρά κατά το πρόγευμά τους. Μελέτες δείξανε ότι τα παιδιά δεν καταναλώνουν αρκετά υγρά κατά την έναρξη της ημέρας τους. Το ποσοστό των παιδιών που έφταναν ενυδατωμένα επαρκώς στο σχολείο ήταν 62.2% στην Γαλλία και 64% στις Ηνωμένες Πολιτείες. Τα παιδιά που δεν είναι επαρκώς ενυδατωμένα από την ώρα του πρωινού, έχουν αυξημένο κίνδυνο να αφυδατωθούν πιθανώς μέχρι το μεσημέρι. Επιπλέον, η ελλιπής ενυδάτωση μπορεί να επηρεάσει την πνευματική τους απόδοση στο σχολείο, όπως με μειωμένη συγκέντρωση, λιγότερη προσοχή και ελαττωμένη βραχυπρόθεσμη μνήμη.
Πρόληψη της αφυδάτωσης
Ο καλύτερος τρόπος για να αποφευχθεί η αφυδάτωση είναι να βεβαιωθείτε ότι τα παιδιά παίρνουν πολλά υγρά όταν είναι άρρωστα ή σωματικά δραστήρια. Σε αυτή την περίπτωση, θα πρέπει να καταναλώνουν περισσότερα υγρά από τα υγρά που χάνουν από τον έμετο, την διάρροια, ή την εφίδρωση. Επιπλέον, είναι σημαντικό να δίνετε στα παιδιά να καταναλώνουν πολλά υγρά και συχνά μέσα στην μέρα, κατά την διάρκεια υψηλών θερμοκρασιών περιβάλλοντος.
Όσα παιδιά συμμετέχουν σε αθλητικές δραστηριότητες ή επίπονες σωματικές δραστηριότητες, θα πρέπει να πίνουν κάποια επιπλέον υγρά από την συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη, πριν από την έναρξη της δραστηριότητας τους, κατά την διάρκεια της δραστηριότητας τους σε τακτά χρονικά διαστήματα, δηλαδή κάθε 20 με 30 λεπτά και μετά την λήξη, επίσης, της δραστηριότητας τους.