Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Τορόντο (U of T) και στο Unity Health Toronto απέδειξαν ότι η επαναλαμβανόμενη ακρόαση αγαπημένης μουσικής προκαλεί χρήσιμη πλαστικότητα του εγκεφάλου σε πάσχοντες με λεπτή γνωστική εξασθένηση ή πρώιμη ασθένεια Alzheimer. Οι αλλαγές στα νευρικά μονοπάτια του εγκεφάλου συσχετίζονται με αυξημένη αποτελεσματικότητα αναπόλησης σε νευροψυχολογικές αξιολογήσεις, υποστηρίζοντας το επιστημονικό δυναμικό εξατομικευμένων παρεμβάσεων που βασίζονται στη μουσική για άτομα με άνοια. Η ιστορική έρευνα αποκαλύφθηκε στο Journal of Alzheimer’s Disease.
“Έχουμε μια νέα απόδειξη που βασίζεται στον εγκέφαλο ότι η αυτοβιογραφικά σημαντική μουσική – δηλαδή, μουσική που έχει ιδιαίτερη σημασία για ένα άτομο, όπως ένα τραγούδι που χόρεψαν στην τελετή του γάμου τους – διεγείρει τη νευρική συνδεσιμότητα με τρόπους που βοηθούν στη διατήρηση αυξημένων εύρους λειτουργικότητας”. Αυτά αναφέρει ο Δρ Michael Thaut, συγγραφέας της έρευνας και καθηγητής στο U of T’s Faculty of Music and Temerty Faculty of Medicine. “Τυπικά, είναι πολύ δύσκολο να δείξουμε θετικές αλλαγές στον εγκέφαλο σε ασθενείς με Αλτσχάιμερ. Αυτά τα προκαταρκτικά αλλά ενθαρρυντικά αποτελέσματα δείχνουν βελτίωση στην ακεραιότητα του εγκεφάλου, ανοίγοντας την πόρτα για περαιτέρω έρευνα σχετικά με τις θεραπευτικές εφαρμογές της μουσικής για άτομα με άνοια — μουσικούς και μη”.
Λεπτομέρειες για την μελέτη
Το προσωπικό της ανάλυσης ανέφερε δομικές και πρακτικές προσαρμογές στα νευρικά μονοπάτια των μελών της έρευνας, ιδιαίτερα στον προμετωπιαίο φλοιό, το κέντρο διαχείρισης του εγκεφάλου όπου συμβαίνουν οι βαθιές γνωστικές διεργασίες. Οι ερευνητές επιβεβαίωσαν ότι η έκθεση του εγκεφάλου των πασχόντων με γνωστική έκπτωση πρώιμου σταδίου σε αυτοβιογραφικά σημαντική μουσική ενεργοποίησε μια συγκεκριμένη νευρική κοινότητα – μια μουσική κοινότητα – που αποτελείται από πολυάριθμες περιοχές του εγκεφάλου που επιβεβαίωναν παραλλαγές στην ενεργοποίηση μετά από ένα διάστημα ακρόασης μουσικής μέρα με τη μέρα. Επιπλέον, παρατηρήθηκαν διαφορές στις συνδέσεις του εγκεφάλου και τη λευκή ουσία, προσφέροντας πρόσθετη απόδειξη νευροπλαστικότητας.
Για την έρευνα, 14 μέλη – 8 μη μουσικοί και 6 μουσικοί – άκουσαν μια επιμελημένη λίστα αναπαραγωγής αυτοβιογραφικά σχετικής, γνωστής από καιρό μουσικής για μία ώρα την ημέρα κατά τη διάρκεια τριών εβδομάδων. Οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε δομική και πρακτική μαγνητική τομογραφία βάσει εργασιών νωρίτερα και μετά το διάστημα ακρόασης για να αποφασίσουν προσαρμογές στη λειτουργία και την κατασκευή του εγκεφάλου. Κατά τη διάρκεια αυτών των σαρώσεων, άκουσαν αποσπάσματα από κάθε γνωστή και πρόσφατα δημιουργημένη μουσική. Ακούστηκε μία ώρα νωρίτερα από τη σάρωση, η ολοκαίνουργια μουσική είχε σχέση ως προς τον τύπο, αλλά δεν ήταν ιδιωτική, πράγμα που σημαίνει.
Όταν τα μέλη άκουγαν τη μουσική που μόλις ακούστηκε πρόσφατα, η άσκηση του εγκεφάλου γινόταν κυρίως μέσα στον ακουστικό φλοιό, με επίκεντρο την εμπειρία της ακρόασης. Ωστόσο, όταν τα μέλη άκουγαν πασίγνωστη μουσική, υπήρχε σημαντική ενεργοποίηση εντός της βαθιάς κωδικοποιημένης κοινότητας του προμετωπιαίου φλοιού, μια διαφανής ένδειξη της γνωστικής εμπλοκής της κυβέρνησης. Υπήρχε επιπρόσθετα ισχυρή εμπλοκή σε υποφλοιώδεις περιοχές του εγκεφάλου, οι παλαιότερες περιοχές που επηρεάστηκαν ελάχιστα από την παθολογία της νόσου του Αλτσχάιμερ.
Η σημασία των ευρημάτων
Οι παρεμβάσεις που βασίζονται στη μουσική μπορεί να είναι μια εφικτή, οικονομικά αποδοτική και εύκολα προσβάσιμη παρέμβαση για όσους βρίσκονται σε πρώιμο στάδιο γνωστικής έκπτωσης. Οι υπάρχουσες θεραπείες για τη νόσο του Αλτσχάιμερ έχουν δείξει περιορισμένο όφελος μέχρι σήμερα. Ενώ απαιτούνται μεγαλύτερες ελεγχόμενες μελέτες για να επιβεβαιωθούν τα κλινικά οφέλη, τα ευρήματά μας δείχνουν ότι μια εξατομικευμένη και βασισμένη στο σπίτι προσέγγιση για την ακρόαση μουσικής μπορεί να είναι ευεργετική και να έχει διαρκή αποτελέσματα στον εγκέφαλο.
Οι ερευνητές ανέφεραν εκλεπτυσμένες αλλά διακριτές παραλλαγές στις δομικές και πρακτικές προσαρμογές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την ακρόαση μουσικής σε μουσικούς σε σχέση με μη μουσικούς, αν και επιπλέον έρευνα σε μεγαλύτερα δείγματα θέλει να επιβεβαιώσει αυτά τα ευρήματα. Η επαναλαμβανόμενη δημοσιότητα στη μουσική με αυτοβιογραφική σημασία βελτίωσε τη γνωστική ικανότητα σε όλα τα μέλη, ανεξαρτήτως μουσικότητας.