Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Μπαθ καταδεικνύει τη θετική επίδραση που έχει η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου στην ικανότητα του εγκεφάλου να επεξεργάζεται εικόνες και ήχους και δείχνει πώς μπορεί επίσης να βοηθήσει στην ανύψωση της μπλε διάθεσης. Δημοσιεύοντας τα ευρήματά τους στο Scientific Reports, η ομάδα πίσω από τη μελέτη δείχνει πώς οι αρχάριοι που έκαναν μαθήματα πιάνου για μόλις μία ώρα την εβδομάδα σε 11 εβδομάδες ανέφεραν σημαντικές βελτιώσεις στην αναγνώριση οπτικοακουστικών αλλαγών στο περιβάλλον και ανέφεραν λιγότερη κατάθλιψη, στρες και άγχος.
Λεπτομέρειες για την μελέτη
Στη μελέτη τυχαιοποιημένου ελέγχου, 31 ενήλικες χωρίστηκαν είτε σε ομάδα εκπαίδευσης μουσικής, ακρόασης μουσικής ή σε ομάδα ελέγχου. Τα άτομα χωρίς προηγούμενη μουσική εμπειρία ή εκπαίδευση έλαβαν οδηγίες να ολοκληρώσουν εβδομαδιαίες συνεδρίες μιας ώρας. Ενώ οι ομάδες παρέμβασης έπαιζαν μουσική, οι ομάδες ελέγχου είτε άκουγαν μουσική είτε χρησιμοποίησαν το χρόνο για να ολοκληρώσουν την εργασία στο σπίτι.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι μέσα σε λίγες μόνο εβδομάδες από την έναρξη των μαθημάτων, η ικανότητα των ανθρώπων να επεξεργάζονται πολυαισθητηριακές πληροφορίες -δηλαδή όραση και ήχος- βελτιώθηκε. Η βελτιωμένη «πολυαισθητηριακή διαδικασία» έχει πλεονεκτήματα για σχεδόν κάθε δραστηριότητα στην οποία συμμετέχουμε—από την οδήγηση αυτοκινήτου και τη διέλευση ενός δρόμου, μέχρι την εύρεση κάποιου σε ένα πλήθος ή την παρακολούθηση τηλεόρασης.
Αυτές οι πολυαισθητηριακές βελτιώσεις επεκτάθηκαν πέρα από τις μουσικές ικανότητες. Με τη μουσική εκπαίδευση, η οπτικοακουστική επεξεργασία των ανθρώπων έγινε πιο ακριβής σε άλλες εργασίες. Όσοι έλαβαν μαθήματα πιάνου έδειξαν μεγαλύτερη ακρίβεια στις δοκιμές όπου ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να προσδιορίσουν εάν συνέβησαν ταυτόχρονα «γεγονότα» ήχου και όρασης.
Αυτό ίσχυε τόσο για απλές οθόνες που εμφανίζουν φλας και ηχητικά σήματα, όσο και για πιο σύνθετες οθόνες που δείχνουν ένα άτομο να μιλάει. Τέτοιος συντονισμός των γνωστικών ικανοτήτων των ατόμων δεν υπήρχε για την ομάδα ακρόασης μουσικής (όπου οι συμμετέχοντες άκουγαν την ίδια μουσική που παιζόταν από τη μουσική ομάδα) ή για τη μη μουσική ομάδα (όπου τα μέλη μελετούσαν ή διάβαζαν).
Επιπλέον, τα ευρήματα ξεπέρασαν τις βελτιώσεις στις γνωστικές ικανότητες, δείχνοντας ότι οι συμμετέχοντες είχαν επίσης μειωμένες βαθμολογίες κατάθλιψης, άγχους και στρες μετά την προπόνηση σε σύγκριση με πριν από αυτήν. Οι συγγραφείς προτείνουν ότι η μουσική εκπαίδευση θα μπορούσε να είναι ωφέλιμη για άτομα με προβλήματα ψυχικής υγείας και επί του παρόντος βρίσκεται σε εξέλιξη περαιτέρω έρευνα για να το ελέγξει αυτό.
Πώς εξηγούνται τα ευρήματα;
Η γνωστική ψυχολόγος και ειδικός στη μουσική Δρ. Karin Petrini από το Τμήμα Ψυχολογίας του University of Bath, εξήγησε: «Γνωρίζουμε ότι η αναπαραγωγή και η ακρόαση μουσικής συχνά φέρνουν χαρά στη ζωή μας, αλλά με αυτή τη μελέτη μας ενδιέφερε να μάθουμε περισσότερα για τις άμεσες επιπτώσεις μια σύντομη περίοδος εκμάθησης μουσικής μπορεί να επηρεάσει τις γνωστικές μας ικανότητες».
“Το να μάθεις να παίζεις ένα όργανο όπως το πιάνο είναι μια περίπλοκη εργασία: απαιτεί από έναν μουσικό να διαβάζει μια παρτιτούρα, να δημιουργεί κινήσεις και να παρακολουθεί την ακουστική και απτική ανατροφοδότηση για να προσαρμόσει τις περαιτέρω ενέργειές του. Με επιστημονικούς όρους, η διαδικασία συνδυάζει οπτικά με ακουστικά στοιχεία και έχει ως αποτέλεσμα μια πολυαισθητηριακή εκπαίδευση για τα άτομα».
«Τα ευρήματα από τη μελέτη μας υποδηλώνουν ότι αυτό έχει σημαντικό, θετικό αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τις οπτικοακουστικές πληροφορίες ακόμη και στην ενήλικη ζωή, όταν η πλαστικότητα του εγκεφάλου μειώνεται».