Κάποτε μπορούσατε να κάνετε βιαστικές κρίσεις στα 20 σας, αλλά τώρα νιώθετε ότι χρειάζεστε πολύ περισσότερο χρόνο για να αντιδράσετε σε ερωτήσεις, αποφάσεις και προκλήσεις που τίθενται μπροστά σας. Μην στεναχωριέστε, δεν είναι ότι χάνετε τη δύναμη του εγκεφάλου σας. Ο χρόνος απόκρισής σας τείνει να επιβραδύνεται καθώς μεγαλώνετε, αλλά μια νέα μελέτη υποστηρίζει ότι αυτό δεν οφείλεται στο ότι η ταχύτητα επεξεργασίας του εγκεφάλου σας επιδεινώνεται. Ο εγκέφαλός σας παραμένει ευκίνητος και λειτουργικός μέχρι να φτάσετε τα 60, σύμφωνα με μια έκθεση που δημοσιεύτηκε στις 17 Φεβρουαρίου στο περιοδικό Nature Human Behaviour.
Γιατί, λοιπόν, μια σωρεία προηγούμενων ερευνών οδήγησε τους ειδικούς να πιστέψουν ότι η διανοητική ταχύτητα κορυφώνεται στην ηλικία των 20; Είναι επειδή ο χρόνος απόκρισής σας εμποδίζεται από παράγοντες έξω από τη νοητική (γνωστική) ευκρίνειά σας, είπε η επικεφαλής ερευνήτρια Mischa von Krause, ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Ψυχολογίας του Πανεπιστημίου της Χαϊδελβέργης στη Γερμανία. “Η έρευνά μας δείχνει τώρα ότι αυτή η επιβράδυνση δεν οφείλεται σε μείωση της ταχύτητας γνωστικής επεξεργασίας. Μέχρι την ενήλικη ζωή, η ταχύτητα επεξεργασίας πληροφοριών στην εργασία που μελετήσαμε ελάχιστα αλλάζει”.
Αλλά γίνεστε λιγότερο παρορμητικοί με την ηλικία και τα σωματικά σας αντανακλαστικά αρχίζουν επίσης να μειώνονται στα 20 σας. Αυτοί οι παράγοντες επιβραδύνουν την ταχύτητα με την οποία ανταποκρίνεστε στον κόσμο γύρω σας, αλλά δεν οφείλεται στο ότι ο εγκέφαλός σας γίνεται λιγότερο οξύς, είπαν οι ερευνητές. “Μπορούμε να εξηγήσουμε τις πιο αργές αντιδράσεις από το γεγονός ότι οι άνθρωποι γίνονται πιο προσεκτικοί στις αποφάσεις τους με την αύξηση της ηλικίας, δηλαδή προσπαθούν να αποφύγουν τα λάθη. Ταυτόχρονα, και οι διαδικασίες του κινητήρα, δηλαδή το πάτημα των πλήκτρων απόκρισης σε ένα πείραμα, επιβραδύνονται με την αύξηση της ηλικίας.”
Λεπτομέρειες για την μελέτη
Γι’ αυτήν τη μελέτη, ο von Krause και οι συνεργάτες του ανέλυσαν δεδομένα από περισσότερους από 1,2 εκατομμύρια ανθρώπους που συμμετείχαν σε ένα διαδικτυακό πείραμα που μέτρησε τους χρόνους αντίδρασής τους σε ένα τεστ εγκεφάλου. Οι συμμετέχοντες έπρεπε να κατηγοριοποιήσουν μια επιλογή λέξεων και εικόνων που αναβοσβήνουν σε μια οθόνη πατώντας το σωστό πλήκτρο ως απάντηση. Οι χρόνοι απόκρισης των ανθρώπων άρχισαν να επιβραδύνονται μετά την ηλικία των 20 ετών, ανέφεραν οι ερευνητές. Αλλά αναλύοντας τα δεδομένα πιο προσεκτικά, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι αργές αποκρίσεις οφείλονταν πιθανότατα σε παράγοντες εκτός της ικανότητας του εγκεφάλου να επεξεργάζεται πληροφορίες.
Η νοητική διαδικασία για να αποφασίσουμε ποια απάντηση ήταν σωστή δεν άρχισε να επιβραδύνεται μέχρι την ηλικία των 60 ετών. “Οι συγγραφείς προηγούμενων μελετών έχουν συνήθως ερμηνεύσει τους βραδύτερους χρόνους αντίδρασης σε ηλικιωμένους ως ένδειξη γνωστικής επιβράδυνσης. Με την εφαρμογή ενός μαθηματικού μοντέλου των υποκείμενων γνωστικών διεργασιών, μπορέσαμε να δείξουμε ότι εναλλακτικές εξηγήσεις για τις αργές αποκρίσεις μπορούν να εξηγήσουν καλύτερα τα δεδομένα”. Όλοι φαίνεται να έχουν την ίδια ηλικία στην ικανότητα λήψης αποφάσεων, ανεξαρτήτως φύλου, εθνικότητας ή εκπαίδευσης.
“Οι ηλικιακές τάσεις στη νοητική ταχύτητα ήταν πολύ παρόμοιες μεταξύ των υποομάδων”, είπε ο von Krause. “Ενώ παρατηρήσαμε μια γενική μείωση της διανοητικής ταχύτητας που σχετίζεται με την ηλικία, ξεκινώντας από περίπου την ηλικία των 60 ετών, βρήκαμε επίσης μεγάλη διακύμανση στη νοητική ταχύτητα σε όλες τις ηλικιακές ομάδες. Δηλαδή, υπήρχαν πολλοί ηλικιωμένοι που εξακολουθούσαν να παρουσιάζουν πολύ υψηλά επίπεδα νοητικής ικανότητας. Το γιατί μερικοί άνθρωποι καταφέρνουν να διατηρούν υψηλή νοητική ταχύτητα ακόμη και σε μεγάλη ηλικία είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα οδός για μελλοντική έρευνα”.