Τα μικροπλαστικά είναι πλαστικά σωματίδια που έχουν μέγεθος μικρότερο από 5 χιλιοστά (mm). Μόλις βρεθούν στο περιβάλλον, αποικίζονται γρήγορα από μικροοργανισμούς. H αξιόπιστη πηγή υποδηλώνει ότι τα παθογόνα των ανθρώπων και των ζώων μπορεί να είναι σε θέση να “κάθονται” σε μικροπλαστικά και έτσι να εξαπλωθούν σε διαφορετικές περιοχές. Παρόλο που οι μονάδες επεξεργασίας λυμάτων αφαιρούν έως και το 99% των μικροπλαστικών από τα λύματα, παραμένουν μια από τις κύριες πηγές μέσω των οποίων τα μικροπλαστικά εισέρχονται στο περιβάλλον. Αυτό παρουσιάζει κίνδυνο προσκόλλησης παθογόνων από ανθρώπινα απόβλητα σε βακτηριακές αποικίες γνωστές ως βιοφίλμ σε πλαστικά. Η γνώση του εάν τα παθογόνα που βρίσκονται σε μικροπλαστικά βιοφίλμ παραμένουν μολυσματικά θα μπορούσε να βοηθήσει τις πρωτοβουλίες για τη δημόσια υγεία. Πρόσφατα, οι ερευνητές αξιολόγησαν τη σταθερότητα των ιών όταν βυθίζονται σε νερό που περιέχει μικροπλαστικά. Διαπίστωσαν ότι οι ιοί που συνδέονται με μικροπλαστικά βιοφίλμ ήταν πιο σταθεροί από ό,τι όταν βρίσκονταν μόνο στο νερό.
Μελέτη νερού
Για τη μελέτη, οι ερευνητές εξέτασαν δύο τύπους ιών. Ο ένας ήταν βακτηριοφάγος – ιός που τρώει βακτήρια – γνωστός ως Phi6, είχε γύρω του ένα “φάκελο” ή λιπιδικό περίβλημα παρόμοιο με τον ιό της γρίπης, ενώ το άλλο – το στέλεχος SA11 του ροταϊού (RV) – ήταν “χωρίς φάκελο”. Αρχικά, οι ερευνητές ανέπτυξαν βιομεμβράνες σε μικροπλαστικά σφαιρίδια πολυαιθυλενίου 2 mm, εισάγοντάς τα σε φιάλες που περιείχαν φιλτραρισμένο νερό λίμνης, αφιλτράριστο νερό λίμνης ή νερό εμποτισμένο με θρεπτικά συστατικά για να ενθαρρύνουν τη μικροβιακή ανάπτυξη για 7-14 ημέρες. Τα βιοφίλμ σχηματίστηκαν και στις τρεις επεξεργασίες νερού, αν και σχηματίστηκαν πιο γρήγορα μεταξύ των σφαιριδίων από την πηγή νερού που βασίζεται σε θρεπτικά συστατικά. Τα επικαλυμμένα με βιοφίλμ σφαιρίδια στη συνέχεια εισήχθησαν σε φιάλες που περιείχαν 100 χιλιοστόλιτρα (ml) γλυκού νερού λίμνης και 1 ml είτε Phi6 είτε ροταϊού SA11 σε συγκεντρώσεις τυπικές για δείγματα λυμάτων. Για να παρακολουθήσουν τον αριθμό των σωματιδίων του ιού, οι ερευνητές εξήγαγαν μικροπλαστικά δείγματα και 1 ml νερού σε 3 ώρες, 24 ώρες και 48 ώρες.
Μετά την ανάλυση των δειγμάτων, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι και τα δύο σωματίδια Phi6 και RV είχαν σχηματιστεί στα μικροπλαστικά. Ενώ η σταθερότητα του ιού μειώθηκε με την πάροδο του χρόνου, η αδρανοποίηση του ιού ήταν χαμηλότερη σε σφαιρίδια αποικισμένα με βιοφίλμ απ’ ό,τι στα δείγματα νερού. Σημείωσαν επιπλέον ότι οι ιοί RV παρέμειναν πιο σταθεροί από τους ιούς Phi6. Αυτό, σημείωσαν, καταδεικνύει πώς η αλληλεπίδραση μεταξύ ιών χωρίς περίβλημα και συστατικών βακτηριακού κυτταρικού τοιχώματος μπορεί να αυξήσει τη μολυσματικότητα και τη θερμοσταθερότητά τους.
