Μείωση σημείων: Πολλοί άνθρωποι που θέλουν να χάσουν βάρος έχουν μια συγκεκριμένη περιοχή του σώματός τους από την οποία θα ήθελαν να χάσουν περισσότερο λίπος – είτε πρόκειται για το στομάχι, τα χέρια ή τους μηρούς. Αλλά ενώ δεν λείπουν τα βίντεο και οι οδηγοί στο διαδίκτυο που μιλούν για το πώς να “εκτοξεύσετε καλύτερα το λίπος” από αυτές τις λεγόμενες προβληματικές περιοχές, τα στοιχεία για το αν είναι πράγματι δυνατή η σημειακή μείωση του λίπους παραμένουν ανάμεικτα. Η μηχανική της απώλειας βάρους είναι αρκετά απλή και έχει τις ρίζες της στους νόμους της θερμοδυναμικής. Βασικά αυτό σημαίνει ότι για να χάσετε βάρος, πρέπει να δαπανήσετε περισσότερες θερμίδες από όσες καταναλώνετε. Μπορείτε να αυξήσετε τη δαπάνη σας είτε με το να κινείστε περισσότερο καθημερινά (αν και η άσκηση μπορεί να έχει το μειονέκτημα της αύξησης της όρεξης για ορισμένους ανθρώπους) είτε με τον περιορισμό της πρόσληψης θερμίδων.
Αυτή είναι συχνά η πιο αποτελεσματική μέθοδος απώλειας βάρους. Αλλά το πού πραγματικά χάνετε αυτό το βάρος δεν είναι τόσο απλό. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το πού αποθηκεύει το σώμα μας το λίπος διέπεται από τις ορμόνες μας. Οι περισσότεροι από εμάς έχουμε την τάση να αποθηκεύουμε το περιττό λίπος στην κοιλιά, τους μηρούς και τους γλουτούς. Στους άνδρες, αυτό συνήθως οδηγεί σε σχήμα “μήλου”, όπου το λίπος συγκεντρώνεται γύρω από τη μέση. Στις γυναίκες, αυτό οδηγεί συνήθως σε αυτό που πολλοί γνωρίζουν ως σχήμα “αχλαδιού”, όπου το λίπος συγκεντρώνεται γύρω από τους γοφούς και τους γλουτούς. Ωστόσο, οι ορμόνες διαφέρουν επίσης από άτομο σε άτομο – γεγονός που μπορεί να επηρεάσει περαιτέρω το πού αποθηκεύετε λίπος.
Η γενετική, η διατροφή και ακόμη και τα επίπεδα άσκησης αποτελούν παράγοντες.
Αλλά όπως ακριβώς δεν μπορούμε να επιλέξουμε πού αποθηκεύει το σώμα μας λίπος, έτσι δεν μπορούμε να επιλέξουμε και πού το χάνουμε. Όταν χάνουμε βάρος, τείνουμε να βλέπουμε απώλεια λίπους από περιοχές όπου υπάρχει περισσότερο – χάνουμε βάρος περισσότερο στον κορμό, ακολουθούμενο από τα πόδια και στη συνέχεια από τα χέρια. Αυτό το μοτίβο απώλειας βάρους υπαγορεύεται από το φύλο, τη γενετική και την ηλικία σας -ειδικά στις γυναίκες.
Χρησιμοποιώντας την άσκηση
Κάποιοι ελπίζουν, ωστόσο, ότι με την άσκηση μιας συγκεκριμένης μυϊκής ομάδας, μπορεί να μπορέσετε να αυξήσετε την απώλεια λίπους σε αυτή την περιοχή. Για παράδειγμα, πολλοί άνθρωποι κάνουν καθίσματα με την ελπίδα ότι αυτό θα τους βοηθήσει να απαλλαγούν από το λίπος στο στομάχι. Αλλά τα στοιχεία για το αν η μείωση των σημείων λειτουργεί ή όχι εξακολουθούν να είναι ανάμεικτα, παρά τα πολλά χρόνια μελέτης. Όταν πρόκειται για απώλεια βάρους μέσω της άσκησης, το σώμα πρέπει να διασπάσει το αποθηκευμένο του λίπος (που ονομάζεται λιπώδης ιστός) σε λιπαρά οξέα. Αυτά στη συνέχεια εισέρχονται στην κυκλοφορία του αίματος, όπου παραδίδονται στους εργαζόμενους μύες, όπου μπορούν να καούν ως καύσιμο για την άσκηση. Η αερόβια άσκηση όπως η ποδηλασία ή το τρέξιμο στο 50-70% της μέγιστης ικανότητας άσκησης είναι γνωστή ως “fatmax” και είναι η καλύτερη για την καύση λίπους. Είναι ενδιαφέρον ότι ορισμένα στοιχεία υποστηρίζουν πράγματι τη μείωση του λίπους σε σημεία. Έρευνες ήδη από τη δεκαετία του 1960 δείχνουν ότι η απώλεια λίπους από την άσκηση ήταν στην πραγματικότητα μεγαλύτερη σε περιοχές που γυμνάζονταν. Πιο πρόσφατα, μια μελέτη του 2021 έδειξε ότι είναι δυνατή η σημειακή μείωση του λίπους στην περιοχή της κοιλιάς μετά από 12 εβδομάδες ασκήσεων κοιλιακών σε σύγκριση με άτομα που έκαναν μόνο γενικές, ολόσωμες ασκήσεις αντίστασης.
Η έρευνα έχει, επίσης, υποδείξει ότι οι αποθήκες λίπους στο σώμα ρυθμίζονται κάπως ξεχωριστά μέσω διαφορών στις βιοχημικές διεργασίες. Αυτό σημαίνει ότι, τουλάχιστον θεωρητικά, η απώλεια λίπους στο σώμα μπορεί να είναι στοχευμένη. Άλλα στοιχεία δείχνουν ότι η ροή του αίματος και η καύση του λίπους (γνωστή ως λιπόλυση) είναι μεγαλύτερη στον λιπώδη ιστό δίπλα στους μυς που ασκούνται, σε σύγκριση με τους μυς που δεν χρησιμοποιούνται. Έτσι, θεωρητικά, είναι δυνατή η σημειακή μείωση του λίπους. Ωστόσο, αυτή η μελέτη έγινε σε δραστήριους νεαρούς άνδρες – οπότε δεν είναι βέβαιο αν το ίδιο αποτέλεσμα θα παρατηρηθεί και σε άλλες ομάδες ανθρώπων. Αλλά, ενώ ορισμένες μελέτες έχουν δείξει ότι η σημειακή μείωση είναι δυνατή, πολλές άλλες έχουν διαπιστώσει ότι η σημειακή μείωση δεν έχει κανένα αποτέλεσμα. Η τοπική αύξηση της λιπόλυσης είναι μόνο το πρώτο από τα πολλά βήματα για τη μετακίνηση του λίπους στο αίμα, όπου μπορεί να χρησιμοποιηθεί από τους μυς για ενέργεια, οδηγώντας τελικά σε απώλεια βάρους. Συνεπώς, η αυξημένη τοπική λιπόλυση δεν ισοδυναμεί με σημειακή μείωση του λίπους. Η ενασχόληση με μία μόνο μυϊκή ομάδα επιστρατεύει επίσης λιγότερους μυς και καίει λιγότερες θερμίδες από ό,τι οι ασκήσεις για όλο το σώμα – οπότε είναι λιγότερο πιθανό να δείτε συνολική απώλεια βάρους.
Ισχυρότερο συμπέρασμα
Για να κατανοήσουν τη συναίνεση σε μια ερευνητική περιοχή, οι επιστήμονες χρησιμοποιούν συστηματικές ανασκοπήσεις και μετα-αναλύσεις. Αυτές συνοψίζουν τα ευρήματα πολλών ανεξάρτητων μελετών για το ίδιο θέμα για να προσδιορίσουν μια συνολική τάση. Μια μετα-ανάλυση που δημοσιεύθηκε νωρίτερα φέτος κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η τοπική μυϊκή προπόνηση δεν έχει αποτέλεσμα σημειακής μείωσης του λίπους. Αυτό μπορεί να είναι το ισχυρότερο συμπέρασμά μας μέχρι σήμερα ότι η σημειακή μείωση πιθανότατα δεν λειτουργεί. Αλλά, ενώ η άσκηση δεν μπορεί να σας βοηθήσει να μειώσετε το λίπος σε σημεία, υπάρχουν φαρμακευτικές και χειρουργικές μέθοδοι που μπορούν. Οι τοπικές κρέμες ή οι ενέσεις μπορούν να λειτουργήσουν για να χειραγωγήσουν τους υποδοχείς του λίπους για να μειώσουν το λίπος σημειακά, με την έρευνα να δείχνει ότι η κρέμα αμινοφυλλίνης ειδικότερα μπορεί να μειώσει την περιφέρεια της μέσης κατά 6 εκατοστά περισσότερο από ένα εικονικό φάρμακο σε υπέρβαρους άνδρες και γυναίκες. Αυτές οι μέθοδοι ενέχουν πολλούς κινδύνους, οπότε δεν πρέπει να λαμβάνονται ελαφρά τη καρδία. Η οικοδόμηση μυϊκής μάζας στο σώμα μας μπορεί σίγουρα να αυξήσει την ικανότητά μας να καίμε θερμίδες – συμπεριλαμβανομένου του λίπους. Αυτό μπορεί να βοηθήσει στην αναδιαμόρφωση του σώματός μας, παρόμοια με αυτό που επιδιώκεται με τη σημειακή μείωση του λίπους. Αλλά υπάρχει μια παγίδα. Η αύξηση της συνολικής μυϊκής μάζας θα βοηθήσει περισσότερο από την τοπική μυϊκή ανάπτυξη, αν ο στόχος είναι τελικά η απώλεια λίπους.