Karolinska Institutet: Τα υπολείμματα αντιβιοτικών στα λύματα και στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων στις περιοχές γύρω από την Κίνα και την Ινδία κινδυνεύουν να συμβάλουν στην ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά και το πόσιμο νερό μπορεί να αποτελέσει απειλή για την ανθρώπινη υγεία, σύμφωνα με μια ολοκληρωμένη ανάλυση του Karolinska Institutet που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό ‘Πλανητική Υγεία The Lancet’. Οι ερευνητές προσδιόρισαν επίσης τη σχετική συμβολή των διαφόρων πηγών μόλυνσης των υδάτινων οδών από αντιβιοτικά, όπως τα νοσοκομεία, οι δήμοι, η κτηνοτροφία και η φαρμακοβιομηχανία. “Τα αποτελέσματά μας μπορούν να βοηθήσουν τους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων να στοχεύσουν μέτρα μείωσης του κινδύνου κατά των περιβαλλοντικών υπολειμμάτων αντιβιοτικών προτεραιότητας και σε περιοχές υψηλού κινδύνου, για την προστασία της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος”, λέει η Nada Hanna, ερευνήτρια στο Τμήμα Παγκόσμιας Δημόσιας Υγείας του Karolinska Institutet στη Σουηδία και πρώτη συγγραφέας της μελέτης. “Η αποτελεσματική κατανομή αυτών των πόρων είναι ιδιαίτερα ζωτικής σημασίας για τις χώρες με φτωχούς πόρους που παράγουν μεγάλες ποσότητες αντιβιοτικών”.
Τα βακτήρια που γίνονται ανθεκτικά στα αντιβιοτικά αποτελούν παγκόσμια απειλή που μπορεί να οδηγήσει σε μη θεραπεύσιμες βακτηριακές λοιμώξεις σε ζώα και ανθρώπους. Τα αντιβιοτικά μπορούν να εισέλθουν στο περιβάλλον κατά την παραγωγή, την κατανάλωση και την απόρριψή τους. Τα υπολείμματα αντιβιοτικών στο περιβάλλον, όπως στα λύματα και στο πόσιμο νερό, μπορούν να συμβάλουν στην εμφάνιση και εξάπλωση της ανθεκτικότητας.
Μεταξύ των μεγαλύτερων παραγωγών αντιβιοτικών
Οι ερευνητές εξέτασαν τα επίπεδα υπολειμμάτων αντιβιοτικών που είναι πιθανό να συμβάλλουν στην ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά από διάφορες υδάτινες πηγές στην περιοχή του Δυτικού Ειρηνικού (WPR) και στην περιοχή της Νοτιοανατολικής Ασίας (SEAR), περιοχές όπως ορίζονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Οι περιοχές αυτές περιλαμβάνουν την Κίνα και την Ινδία, οι οποίες συγκαταλέγονται μεταξύ των μεγαλύτερων παραγωγών και καταναλωτών αντιβιοτικών παγκοσμίως. Οι ερευνητές το έκαναν αυτό πραγματοποιώντας συστηματική ανασκόπηση της βιβλιογραφίας που δημοσιεύθηκε μεταξύ 2006 και 2019, συμπεριλαμβανομένων 218 σχετικών εκθέσεων από την WPR και 22 από τη SEAR. Χρησιμοποίησαν, επίσης, μια μέθοδο που ονομάζεται Πιθανολογική Εκτίμηση Περιβαλλοντικών Κινδύνων για να προσδιορίσουν πού η συγκέντρωση των αντιβιοτικών είναι αρκετά υψηλή ώστε να συμβάλλει πιθανώς στην ανθεκτικότητα στα αντιβιοτικά.
Ενενήντα δύο αντιβιοτικά ανιχνεύθηκαν στο WPR και σαράντα πέντε στο SEAR. Συγκεντρώσεις αντιβιοτικών που υπερέβαιναν το επίπεδο που θεωρείται ασφαλές για την ανάπτυξη ανθεκτικότητας (Predicted No Effect Concentrations, PNECs) παρατηρήθηκαν στα λύματα, στις εισροές και στις εκροές των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων και στο υδάτινο περιβάλλον υποδοχής. Ο υψηλότερος κίνδυνος παρατηρήθηκε στα υγρά απόβλητα και στις εισροές των εγκαταστάσεων επεξεργασίας λυμάτων. Προσδιορίστηκε, επίσης, ο σχετικός αντίκτυπος των διαφόρων παραγόντων, όπως νοσοκομειακών, δημοτικών, κτηνοτροφικών και φαρμακευτικών παρασκευαστηρίων.
Πιθανή απειλή για την ανθρώπινη υγεία
Στα υδάτινα περιβάλλοντα υποδοχής, η υψηλότερη πιθανότητα υπέρβασης των επιπέδων που υπερβαίνουν το όριο το οποίο θεωρείται ασφαλές για την ανάπτυξη ανθεκτικότητας παρατηρήθηκε για το αντιβιοτικό σιπροφλοξασίνη στο πόσιμο νερό στην Κίνα και την ΠΓΔΜ. “Τα υπολείμματα αντιβιοτικών στα υγρά απόβλητα και στις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυμάτων μπορεί να χρησιμεύσουν ως εστίες ανάπτυξης ανθεκτικότητας στα αντιβιοτικά στις περιοχές αυτές και να αποτελέσουν δυνητική απειλή για την ανθρώπινη υγεία μέσω της έκθεσης σε διάφορες πηγές νερού, συμπεριλαμβανομένου του πόσιμου νερού”, αναφέρει η Nada Hanna. Οι περιορισμοί που πρέπει να ληφθούν υπόψη κατά την ερμηνεία των αποτελεσμάτων είναι η έλλειψη δεδομένων σχετικά με την περιβαλλοντική εμφάνιση αντιβιοτικών από πολλές από τις χώρες των περιφερειών και το γεγονός ότι συμπεριλήφθηκαν μόνο μελέτες γραμμένες στα αγγλικά.