Παρά τα στερεότυπα για τους ηλικιωμένους και την τεχνολογία, μια μικρή μελέτη δείχνει ότι οι ηλικιωμένοι στα αρχικά στάδια της άνοιας μπορούν να χρησιμοποιούν εφαρμογές smartphone ως βοηθήματα μνήμης. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι ηλικιωμένοι με ήπιες διαταραχές στη μνήμη και την σκέψη όχι μόνο μπορούσαν να μάθουν πώς να χρησιμοποιούν τις εφαρμογές, αλλά ανέφεραν ότι τα ψηφιακά βοηθήματα έκαναν την καθημερινότητά τους πιο εύκολη. Οι εφαρμογές δεν ήταν ειδικά σχεδιασμένες. Η μελέτη εξέτασε τα αποτελέσματα δύο βασικών λειτουργιών smartphone: μιας εφαρμογής υπενθύμισης που δίνει ειδοποιήσεις για ένα προγραμματισμένο συμβάν και μιας εφαρμογής ψηφιακής εγγραφής (όπως η εφαρμογή φωνητικών σημειώσεων στα iPhone). Για τους 52 ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας στη μελέτη, και οι δύο τύποι εφαρμογών αποδείχθηκαν φιλικοί προς τον χρήστη και βοήθησαν στην απομνημόνευση των καθημερινών εργασιών. Μέχρι το τέλος της δοκιμής τεσσάρων εβδομάδων, οι συμμετέχοντες έδιναν υψηλότερες βαθμολογίες στην ποιότητα ζωής τους.
Λεπτομέρειες για την μελέτη
«Είμαστε ευτυχείς που είδαμε ότι βελτίωσε πραγματικά την καθημερινότητά τους», είπε ο επικεφαλής ερευνητής Michael Scullin, αναπληρωτής καθηγητής ψυχολογίας και νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Baylor στο Waco του Τέξας. Χρειάστηκε λίγη προπόνηση. Σε κάθε συμμετέχοντα δόθηκε μια εκπαίδευση όχι μόνο στη χρήση της εφαρμογής, αλλά και του smartphone. Ο Scullin είπε ότι οι περισσότεροι είχαν ένα smartphone πριν από τη μελέτη, αλλά συνήθως δεν το χρησιμοποιούσαν πολύ. Η ομάδα του Scullin ξεκίνησε με τα βασικά και στη συνέχεια προχώρησε σε μαθήματα για την τυπική εφαρμογή ενίσχυσης μνήμης του τηλεφώνου. Μπορεί να υπάρχει ένα στερεότυπο ότι οι ηλικιωμένοι είναι αντίθετοι με την τεχνολογία. Αλλά αυτό είναι μύθος, σύμφωνα με τον Δρ Howard Fillit, ιδρυτικό εκτελεστικό διευθυντή του μη κερδοσκοπικού ιδρύματος Alzheimer’s Drug Discovery Foundation.
- Πολλοί ηλικιωμένοι βλέπουν την τεχνολογία ως έναν τρόπο να παραμείνουν κοινωνικά αφοσιωμένοι.
- Υπάρχει αυξανόμενο ενδιαφέρον για τη χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας για την υποστήριξη της υγείας των ηλικιωμένων – το Apple Watch και η ικανότητά του να ανιχνεύει ορισμένες καρδιακές αρρυθμίες, είναι ένα παράδειγμα.
Μελλοντικές βλέψεις
Ήδη βρίσκεται σε εξέλιξη έρευνα για την ανάπτυξη ψηφιακών τεχνολογιών που μπορούν να βοηθήσουν στην έγκαιρη ανίχνευση της νόσου του Αλτσχάιμερ, συλλέγοντας δεδομένα για τη συμπεριφορά και τη νοητική απόδοση των χρηστών. Μέρος αυτού είναι να θυμούνται οι χρήστες να κάνουν καθημερινές εργασίες, όπως να παίρνουν τα φάρμακά τους ή να κάνουν ένα σημαντικό τηλεφώνημα. Η μελέτη δημοσιεύτηκε στις 17 Νοεμβρίου στο Journal of the American Geriatrics Society. Αφορούσε ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας που είχαν διαγνωστεί είτε με άνοια σε πρώιμο στάδιο είτε με ήπια γνωστική εξασθένηση. Στους συμμετέχοντες ανατέθηκε τυχαία να χρησιμοποιήσουν είτε την εφαρμογή υπενθύμισης είτε την εφαρμογή ψηφιακής εγγραφής φωνής που ήταν τυπική για το τηλέφωνό τους. Όσοι χρησιμοποιούν την εφαρμογή εγγραφής ενθαρρύνθηκαν να ηχογραφήσουν «προθέσεις», όπως «Όταν είναι 7 μ.μ., τότε θα τηλεφωνήσω στον αδερφό μου».
Δύο φορές την εβδομάδα, ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να καλούν έναν αριθμό τηλεφώνου έρευνας μια συγκεκριμένη ημέρα και να τραβήξουν φωτογραφίες σε μια συγκεκριμένη τοποθεσία. Κατά μέσο όρο, και οι δύο ομάδες εφαρμογών ολοκλήρωσαν περίπου τις μισές από αυτές τις εργασίες. Αυτό συγκρίνεται με ένα ποσοστό 20% σε προηγούμενες μελέτες όπου σε άτομα με ήπια αναπηρία ανατέθηκαν παρόμοιες εργασίες μνήμης, σύμφωνα με την ομάδα του Scullin. Και οι περισσότεροι συμμετέχοντες – τα δύο τρίτα – ανέφεραν βελτίωση στην καθημερινή τους απόδοση μνήμης.
Περιορισμοί και επιφυλάξεις
Ωστόσο, υπάρχουν επιφυλάξεις. Τα άτομα με πρώιμη άνοια, έναντι ήπιας γνωστικής εξασθένησης, θα μπορούσαν να έχουν μεγαλύτερη δυσκολία με τις εφαρμογές smartphone. Και για ορισμένους ηλικιωμένους η μεταφορά ενός τηλεφώνου μπορεί να αποτελεί κίνδυνο πτώσης. Μέσα από αυτή την μελέτη, ενθαρρύνεται η χρήση και περαιτέρω ανάπτυξη νέων τεχνολογιών που μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους που ζουν με Αλτσχάιμερ. Για τα άτομα στα πρώιμα στάδια της άνοιας, τεχνολογίες όπως το smartphone και το GPS (παγκόσμια συστήματα εντοπισμού θέσης) θα μπορούσαν να τους βοηθήσουν να αντιμετωπίσουν ορισμένες προκλήσεις της νόσου. Καθώς η άνοια εξελίσσεται, ωστόσο, τα πράγματα αλλάζουν. Ακόμη και οι καλύτερες τεχνολογίες δεν θα έχουν κανένα όφελος για εκείνους που δεν έχουν τη γνώση να τις χρησιμοποιήσουν ή να τις κατανοήσουν.