Πριν μερικές εβδομάδες, γνώρισα τον 75χρονο Lars Jonsson και τη σύζυγό του, Ingrid. Παντρεύτηκαν όταν ο Lars ήταν 40 χρονών και έχουν ζήσει από τότε μια ευτυχισμένη και γεμάτη ζωή μαζί. Ο Lars υποφέρει από άνοια και Αλτσχάιμερ.
Κάθε τρία δευτερόλεπτα κάποιος στον κόσμο εμφανίζει άνοια, μια πάθηση που δημιουργεί αναπηρία και εξάρτηση στους ηλικιωμένους, στερώντας τους τη μνήμη και την κρίση. Δεν είναι απλώς αφόρητο και στρεσογόνο για όσους υποφέρουν, αλλά και για τα αγαπημένα τους πρόσωπα. Ήταν δύσκολο για την Ingrid το ότι ο σύζυγός της ξαφνικά είχε πρόβλημα να θυμηθεί όσα πέρασαν μαζί.
Γνωρίσαμε τον Lars και την Ingrid όταν ήρθαν να δοκιμάσουν μία συσκευή που κατασκευάσαμε με σκοπό να βελτιώσουμε την ζωή των ασθενών με άνοια. Ονομάζεται BikeAround και καταφέρνει και συνδυάζει ένα στατικό ποδήλατο με τις απεριόριστες δυνατότητες του Google Street View σε προβολή μεγάλης οθόνης. Με αυτόν τον τρόπο βοηθά τους ασθενείς να βιώσουν μια εικονική περιήγηση πίσω στην μνήμη τους και να κάνουν ποδήλατο σε μέρη που έχουν επισκεφθεί στο παρελθόν. Όταν ο Lars ανέβηκε στην σέλα, η Ingrid μας ζήτησε να τον πάμε πίσω στην πόλη και την εκκλησία που παντρεύτηκαν. Το πρόσωπο του Lars φώτισε από χαρά όταν η εκκλησία εμφανίστηκε μπροστά του. Η έκφρασή της συζύγου του όταν σιγουρεύτηκε ότι το θυμήθηκε ήταν συγκινητική.
Η κατασκευή του συστήματος BikeAround, που τώρα είναι ιδιοκτησία της ιατρικής μονάδας Camanio Care, ξεκίνησε το 2010 στο Κέντρο Υγείας και Τεχνολογίας στο Halland στη Σουηδία. Ερευνώντας την άνοια, παρατηρήσαμε ότι η πρόσβαση σε σωματική άσκηση που είχαν οι ασθενείς της νόσου, ήταν ζήτημα της κοινότητας στην οποία έμεναν. Εφόσον συστήνεται σε ασθενείς με άνοια να ασκούνται για να διατηρούν τη σωματική αλλά και την πνευματική υγεία τους, αυτό δημιουργούσε πολύ σημαντικό πρόβλημα. Αναζητούσαμε, λοιπόν, έναν τρόπο να δώσουμε κίνητρο στους ηλικιωμένους με άνοια να ασκούνται περισσότερο σε ένα ασφαλές περιβάλλον.
Οι πιο έντονες αναμνήσεις μας είναι άρρηκτα συνδεδεμένες με την τοποθεσία. Δεν είναι σύμπτωση, που όταν ανακαλείτε μια σημαντική για εσάς ανάμνηση ή ένα συμβάν του παρελθόντος, το πρώτο που σκέφτεστε είναι: «πού ήμουν όταν έγινε αυτό;» Το BikeAround εμβαθύνει σε αυτή την ιδέα, συνδυάζοντας την πνευματική και σωματική διέγερση – τοποθετεί τον ασθενή με μέρη που αναγνωρίζει μέσω των εικόνων του Street View και στη συνέχεια του δίνει την δυνατότητα να κάνει ποδήλατο σε αυτά.
Σήμερα είναι η Παγκόσμια Ημέρα της Νόσου Alzheimer, μία μέρα κατά την οποία άνθρωποι και οργανισμοί από όλο τον κόσμο συσπειρώνονται προκειμένου να ενημερώσουν για αυτή την ανίατη ασθένεια. Ερευνητές από όλο τον κόσμο προσπαθούν να βρουν νέους τρόπους να βελτιώσουν την ποιότητα της ζωής των ανθρώπων που αντιμετωπίζουν την ασθένεια. Η εμπειρία του Lars – και πολλών άλλων ασθενών – αποδεικνύει ότι έχουμε δημιουργήσει όχι μόνο ένα προϊόν που βελτιώνει την υγεία, αλλά πολύ περισσότερο, κάτι που δημιουργεί συναισθήματα και συνδέει τους ανθρώπους. Οι ασθενείς θεωρούν το BikeAround ως μία διέξοδο τόσο διασκεδαστική- και βολική- που δε θέλουν να το αποχωριστούν. Γειτονιές που μεγάλωσαν. Πάρκα που έπαιξαν ως παιδιά. Οικογενειακές βόλτες στην παραλία. Θυμούνται ξανά. Κι αυτό μοιάζει με ελευθερία.
Πάντα έβλεπα το πέρασμα στην ψηφιακή εποχή και την εξάπλωση της τεχνολογίας ως καταλύτη για τη διεύρυνση του κόσμου όχι μόνο σε εκείνους που είναι εξοικειωμένοι με την τεχνολογία, αλλά και για τους ηλικιωμένους, οι οποίοι συχνά έρχονται αντιμέτωποι με τον ψηφιακό αποκλεισμό. Είμαστε ενθουσιασμένοι για το γεγονός ότι έχουμε βρει έναν τρόπο να κάνουμε χαρούμενους πολλούς ανθρώπους που ζουν με άνοια και τους συγγενείς τους. Αλλά αυτό που είναι επίσης συναρπαστικό για μένα είναι ότι αυτό είναι μόνο ένα παράδειγμα του τρόπου με τον οποίο η τεχνολογία μπορεί να αξιοποιηθεί ώστε να έχει πραγματικό αντίκτυπο στη ζωή των ανθρώπων. Αν κοιτάξουμε προς τους άλλους και αφήσουμε τη φαντασία μας ελεύθερη, δεν υπάρχει όριο σε αυτά που μπορούμε να κάνουμε.