Οι περισσότερες εγκυμοσύνες οδηγούν στη γέννηση ενός υγιούς μωρού. Δυστυχώς όμως δεν λείπουν και οι περιπτώσεις απρόσμενου τερματισμού μιας εγκυμοσύνης. Το πιο «επικίνδυνο διάστημα», κατά το οποίο μπορεί να πάει κάτι στραβά σε μια εγκυμοσύνη, είναι στις πρώτες ημέρες και εβδομάδες μετά από τη σύλληψη. Ως αποβολή λοιπόν ορίζεται η αναπάντεχη – αθέλητη απώλεια μιας εγκυμοσύνης πριν από τον 5ο μήνα. Με τον όρο επαναλαμβανόμενες αποβολές αναφερόμαστε στην ιατρική εκείνη κατάσταση, όπου μια γυναίκα έχει δύο ή περισσότερες κλινικά αποδεδειγμένες εγκυμοσύνες στο ιστορικό της που δεν προχώρησαν.
Η αποβολή είναι μια δυσάρεστη εμπειρία για τη γυναίκα. Μολονότι είναι φυσιολογικό η γυναίκα να διανύσει μια περίοδο αρνητικών συναισθημάτων, δεν θα πρέπει να κατηγορεί τον εαυτό της για κάτι που έτσι κι αλλιώς δεν θα μπορούσε να αποτρέψει. Σε στενή συνεργασία με το γιατρό της, υιοθετώντας έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής και με σύμμαχό την πίστη της στο όνειρο της μητρότητας, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα μπορέσει και πάλι να μείνει έγκυος.
Πόσο συχνές είναι όμως, οι αποβολές;
Από τις πρώτες ερωτήσεις που υποβάλλουν οι ασθενείς μετά τον τερματισμό μιας εγκυμοσύνης είναι τι πιθανότητες έχουν να βιώσουν ξάνα μια παρόμοια κατάσταση στο μέλλον. Θα μπορούσαμε λοιπόν, να πούμε ότι στατιστικά, περίπου 15% των γυναικών αποβάλλουν, μετά από την κλινική διάγνωση εγκυμοσύνης. Το 2% των εγκύων γυναικών θα έχουν δύο συνεχόμενες αποβολές, ενώ μόνο 0,4-1% θα έχουν τρεις συνεχόμενες αποβολές.
Σε μία πρώτη εγκυμοσύνη η πιθανότητα αποβολής κατά μέσο όρο είναι περίπου 11-13%. Μετά από μια αποβολή αυξάνεται λίγο στο 14-21%, μετά από δύο αποβολές γίνεται 24-29% και μετά από τρεις φθάνει το 31-33%. Όμως, αυτά τα νούμερα επηρεάζονται πολύ από παράγοντες που αφορούν στις αιτίες των αποβολών, όπως για παράδειγμα είναι η ηλικία της εγκύου. Όσο μεγαλύτερη η ηλικία, τόσο αυξάνεται η πιθανότητα αποβολής. Για παράδειγμα, στην ηλικία μεταξύ 25-29 ετών η πιθανότητα αποβολής είναι περίπου 12%, μεταξύ 35-39 ετών η πιθανότητα είναι διπλάσια, περίπου 24% και μεταξύ 40-44 ετών φθάνει στο 51%.
Επαναλαμβανόμενες αποβολές μπορεί να οφείλονται σε:
- • Χρωμοσωματικές – γονιδιακές ανωμαλίες του εμβρύου (2-5%). Τα χρωματοσώματα είναι δομές μέσα στα κύτταρα που περιέχουν χιλιάδες γονίδια. Οι χρωματοσωματικές ανωμαλίες συμβαίνουν συνήθως τυχαία. Κάποιες φορές ωστόσο, μπορεί να συμβούν επειδή ο πατέρας ή η μητέρα έχουν ήδη μια ανωμαλία στα δικά τους χρωματοσώματα. Επίσης συμβαίνουν συχνότερα όσο μεγαλώνει η ηλικία της μητέρας.
- • Ανατομικές διαταραχές του σχήματος της μήτρας είτε εσωτερικά είτε εξωτερικά (10-15%) όπως συγγενείς ανωμαλίες (δίκερως μήτρα κ.α.), ινομυώματα, ενδομήτριοι πολύποδες, συμφύσεις.
- • Ανεπάρκεια του τραχήλου της μήτρας. Σε αυτήν την περίπτωση, ο τράχηλος, που είναι το κατώτερο τμήμα της μήτρας, ανοίγει χωρίς προειδοποίηση και αυτό έχει σαν αποτέλεσμα την απώλεια του εμβρύου.
- • Αυτοάνοσα νοσήματα της μητέρας (20%). Όταν μια γυναίκα έχει κάποιο αυτοάνοσο νόσημα, το ανοσοποιητικό της σύστημα «επιτίθεται» και σε υγιείς ιστούς στο σώμα της αντί μόνο στις μολύνσεις.
- • Άλλα ιατρικά προβλήματα της μητέρας (17-20%). Μερικά από αυτά είναι ο διαβήτης, η θυρεοειδοπάθεια, η θρομβοφιλία, αλλά και τα ορμονικά προβλήματα όπως πολυκυστικές ωοθήκες, υπερπρολακτιναιμία. κ.α.
- • Λοιμώξεις (0,5-5%). Πολλές μολύνσεις όπως από Λιστέρια, Τοξόπλασμα, Ερυθρά, Έρπης, Κυτταρομαγαλοϊός, ιούς Coxsackie, αλλά και χρόνια φλεγμονή του ενδομητρίου έχει βρεθεί ότι παίζουν ρόλο σε αποβολές. Ωστόσο, δεν είναι ακόμα σίγουρο ότι ευθύνονται για επαναλαμβανόμενες αποβολές.
- • Παχυσαρκία. Συσχετίζεται με στατιστικά σημαντική αύξηση του κινδύνου αποβολών 1ου τριμήνου και καθ’ έξιν αποβολών (Odds ratio: 1,2 και 3,5 αντίστοιχα). Η απώλεια βάρους είναι η πρώτη θεραπευτική επιλογή σε παχύσαρκες και υπογόνιμες γυναίκες
- • Σε πολλές περιπτώσεις (40-50%), παραμένει ακόμη άγνωστη στην επιστήμη, η αιτία των επαναλαμβανόμενων αποβολών.
Για να διαγνώσουμε την αιτία που μια γυναίκα παθαίνει επαναλαμβανόμενες αποβολές θα πρέπει να γίνουν:
- • Λήψη καλού ιστορικού για τις προηγούμενες εγκυμοσύνες, την έμμηνο ρύση και πιθανά άλλα ιατρικά προβλήματα.
- • Γυναικολογική εξέταση.
- • Εξετάσεις αίματος. Έλεγχος του ανοσοποιητικού συστήματος, εξετάσεις για θρομβοφιλία, θυρεοειδή, σάκχαρο, ορμόνες κ.α.
- • Καλλιέργεια κολπικού και τραχηλικού υγρού για πιθανά μικρόβια.
- • Απεικονιστικοί έλεγχοι. Υπερηχογράφημα και υστεροσαλπιγγογραφία ή υπερηχοσαλπιγγογραφία.
- • Υστεροσκόπηση. Μια εξέταση που ελέγχει με λεπτή κάμερα το εσωτερικό της μήτρας.
- • Αναλύσεις χρωματοσωμάτων (καρυότυπος) στη μητέρα, στο έμβρυο αλλά και στον πατέρα
Ανάλογα με την κάθε περίπτωση, μπορεί να ζητηθούν και άλλες εξετάσεις.
Αν από τους ελέγχους βρεθεί κάποια αιτία που θεραπεύεται, τότε θα ακολουθήσετε την ανάλογη αγωγή που θα βελτιώσει σίγουρα τις πιθανότητες επιτυχίας για επόμενη εγκυμοσύνη. Για παράδειγμα, ανατομικά προβλήματα της μήτρας, μπορούν να θεραπευτούν με κάποια χειρουργική επέμβαση. Επίσης κάποια ιατρικά, ανοσολογικά ή ορμονικά προβλήματα μπορούν να θεραπευτούν με φαρμακευτική αγωγή.
Δεν υπάρχει σίγουρος τρόπος αποφυγής κάποιας πιθανής επόμενης αποβολής. Σίγουρα όμως μπορείτε να ελαττώσετε την πιθανότητα να σας συμβεί ξανά, αποφεύγοντας το κάπνισμα, το αλκοόλ, την καφεΐνη, αλλά και άλλες ουσίες ή φάρμακα που δεν σας έχουν δοθεί από γιατρό. Συμπαραστάτης σας θα είναι και η προσπάθεια διατήρησης φυσιολογικού σωματικού βάρους.
Το μεγαλύτερο ποσοστό των γυναικών που έχουν επαναλαμβανόμενες αποβολές, καταφέρνουν τελικά να αποκτήσουν μωρό. Οι πιθανότητες του ζευγαριού με τρεις αποβολές να έχει μία επόμενη επιτυχημένη εγκυμοσύνη είναι περίπου 70%. Αυτό σημαίνει ότι 7 στα 10 ζευγάρια, παρ’ όλες τις αποτυχίες, θα έχουν ευτυχές αποτέλεσμα.
- • Βγάλτε από την ζωή σας ό, τι σας προκαλεί άγχος. Το άγχος δεν βοηθάει, αντίθετα επηρεάζει αρνητικά. Εστιάστε στον στόχο σας, στην επίτευξη εγκυμοσύνης, χωρίς να σας επηρεάζει η πίεση που σας ασκούν άλλοι ή το οικογενειακό σας περιβάλλον. ΜΗΝ επηρεάζεστε ΠΟΤΕ από συμβουλές ή εμπειρίες τρίτων.
- • Μην απογοητεύεστε.
- • Ακολουθείστε πιστά τις οδηγίες που θα σας δοθούν από τον γιατρό σας.