Όσο δελεαστικό κι αν είναι, ως μαθητής, να κλειδώνεστε στο δωμάτιό σας ή στην αγαπημένη σας γωνιά της βιβλιοθήκης τις μέρες που περιμένουν μια σημαντική εξέταση, δεν είναι πολύ σοφή επιλογή, τονίζει η νευροεπιστήμονας Judith Schomaker. Η πιο πρόσφατη έρευνά της, που έγινε με τους Marit Ruitenberg και Valentin Baumann και δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο Scientific Reports, υποδηλώνει ότι “ακριβώς όταν ξεκινάτε να μαθαίνετε αφού έχετε εξερευνήσει ένα νέο περιβάλλον, είναι πιο πιθανό να θυμηθείτε το εκπαιδευτικό υλικό. Βγείτε λοιπόν έξω, κατά προτίμηση σε ένα μέρος που δεν έχετε ξαναπάει, όπως σε μια εντελώς νέα πόλη”.
Για τους ηλικιωμένους, από την άλλη πλευρά, αυτό το πλεονέκτημα καινοτομίας δεν ισχύει τόσο πολύ. Όσο μεγαλώνετε, τόσο λιγότερο ωφελείται η μνήμη σας από ένα νέο περιβάλλον, διαπιστώνει η Judith Schomaker στη νέα της έρευνα. Αυτό το εύρημα δεν συνάδει με αυτό που προέβλεπαν οι ερευνητές. “Έχει προταθεί στη βιβλιογραφία εδώ και περίπου μια δεκαετία ότι ένα νέο περιβάλλον θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη βελτίωση της μνήμης σε ηλικιωμένους. Αλλά η έρευνά μας δείχνει ότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχει βελτίωση της μνήμης σε αυτόν τον ηλικιωμένο πληθυσμό.”
Έρευνα στο NEMO
Η Schomaker και οι συνεργάτες της το ανακάλυψαν μετά από ένα πείραμα μεγάλης κλίμακας κατά τη διάρκεια του NEMO Science Live. “Ήταν φθινόπωρο του 2020, λίγο πριν ανακοινωθεί το δεύτερο lockdown. Το μουσείο ήταν πολύ απασχολημένο, αλλά όλες οι εκθέσεις ήταν κλειστές, οπότε όλος ο κόσμος ήρθε στην έρευνά μας.” Αυτό έδωσε στην Judith και την ομάδα της την ευκαιρία να ερευνήσουν διεξοδικά πάνω από τετρακόσιους συμμετέχοντες ηλικίας μεταξύ 8 και 67 ετών. Τους έβαλαν να εξερευνήσουν ένα εικονικό δασικό περιβάλλον δύο φορές. Οι μισοί περπάτησαν στο ίδιο περιβάλλον δύο φορές. Οι άλλοι μισοί επισκέφτηκαν ένα νέο μέρος τη δεύτερη φορά. Στη συνέχεια, οι συμμετέχοντες υποβλήθηκαν σε μια σειρά από τεστ, συμπεριλαμβανομένης της απομνημόνευσης μιας σειράς λέξεων.
“Είδαμε ότι ειδικά οι έφηβοι και οι νεαροί ενήλικες που είχαν επισκεφτεί ένα νέο περιβάλλον θυμούνται καλύτερα τη λίστα με τις λέξεις”. Διαπιστώθηκε περαιτέρω ότι οι συμμετέχοντες που περιπλανήθηκαν από τα εικονικά μονοπάτια χωρίς να τους έχει δοθεί τέτοια οδηγία ήταν επίσης καλύτεροι στο να θυμούνται τις λέξεις από τους συμμετέχοντες που είχαν μείνει γενναία στο μονοπάτι. “Φαίνεται ότι υπάρχει σχέση μεταξύ του πόσο εξερευνάτε, της εντροπίας περιαγωγής σας και του πόσο καλά μπορείτε να θυμάστε αυτές τις λέξεις. Φυσικά, θα μπορούσε να είναι και το αντίστροφο. Δηλαδή, ότι οι άνθρωποι που είναι φυσικά εξερευνητές είναι καλύτεροι στη μάθηση νέα πράγματα.”
