Η γήρανση είναι μια πολύπλοκη διαδικασία που περιλαμβάνει πολλαπλές μεταβολικές και ρυθμιστικές οδούς. Προηγούμενες μελέτες έχουν εντοπίσει εκατοντάδες γονιδίων των οποίων η διαγραφή μπορεί να αυξήσει σημαντικά τη διάρκεια ζωής σε πειραματόζωα και μοντέλα οργανισμών. Ωστόσο, το πώς αυτά τα διαφορετικά γονίδια που σχετίζονται με τη γήρανση και διαφορετικές ρυθμιστικές οδοί διασυνδέονται είναι ακόμα ελάχιστα κατανοητό.
Ερευνητές από την Ιατρική Σχολή στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης (BUSM) έχουν ανακαλύψει νέους ρυθμιστικούς παράγοντες που συνδέουν το προφίλ γονιδιακής έκφρασης με τη γήρανση. Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cell Reports, θα μπορούσε να βοηθήσει στον εντοπισμό νέων θεραπευτικών στόχων για πιθανές παρεμβάσεις επί νοσημάτων του ανθρώπου που σχετίζονται με το γήρας, όπως ο διαβήτης τύπου 2, ο καρκίνος, νευροεκφυλιστικές νόσοι και καρδιαγγειακές παθήσεις.
Χρησιμοποιώντας μια τεχνική που ονομάζεται ριβοσωματικό προφίλ ή Ribo-seq, οι ερευνητές εντόπισαν κοινά και μοναδικά σχέδια της πρωτεϊνοσύνθεσης που σχετίζονται με την αυξημένη μακροζωία. Ειδικότερα βρήκαν ότι η ανεπάρκεια του ενζύμου CAN1 (περμεάση της αργινίνης) εκτείνει τη διάρκεια ζωής του ζυμομύκητα. Αυτή η διάρκεια ζωής εξαρτάται από τους μεταγραφικούς παράγοντες Gcn4 και Hac1. Ο περιορισμός στη διατροφή – σε συνδυασμό με την απαλειφή του CAN1 – αυξάνει τη διάρκεια ζωής. Η απαλειφή του CAN1 επεκτείνει τη διάρκεια ζωής χάρη στη μεταγραφική ενεργοποίηση γονιδίων αντίδρασης στο στρες.
«Εκατοντάδες γονίδια είναι γνωστό ότι επηρεάζουν τη γήρανση και μία από τις μεγαλύτερες προκλήσεις σήμερα είναι να κατανοήσουμε πώς τα διαφορετικά σχετιζόμενα με τη γήρανση γονίδια και οι αντίστοιχες οδοί τους διασυνδέονται. Τα ευρήματα αυτά θα μπορούσαν να μας δώσουν μια καλύτερη εικόνα για το τι είναι γήρανση και πώς μπορούμε να χειριστούμε κάποιους από αυτούς τους παράγοντες να τη βελτίωση της ποιότητας της ζωής των ηλικιωμένων», εξήγησε ο συγγραφέας Vyacheslav Labunskyy, PhD, επίκουρος καθηγητής δερματολογίας στο BUSM.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, επεκτείνοντας την ανάλυση αυτή σε δεκάδες επιπλέον μεταλλάξεις, ελπίζουν να οικοδομήσουν ένα ολοκληρωμένο δίκτυο αλληλεπίδρασης που συνδέει ρυθμιστικούς παράγοντες με σχετιζόμενα γονίδια γήρανσης. «Δεδομένου ότι πολλά από αυτά τα γονίδια και οδοί έχουν παρουσία σε υψηλότερα είδη, συμπεριλαμβανομένων των θηλαστικών, οι μελέτες θα μπορούσαν να βοηθήσουν στον εντοπισμό νέων θεραπευτικών στόχων για πιθανές παρεμβάσεις επί νοσημάτων του ανθρώπου που σχετίζονται με τη γήρανση. Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να μελετηθεί ο τρόπος δράσης αυτών των ρυθμιστικών παραγόντων και των δικτύων σηματοδότησης που μεταβάλλονται με την ηλικία.