Επιστήμη Παχυσαρκία: Το πειραματικό φάρμακο δεν επηρεάζει τον εγκέφαλο και έτσι μειώνονται οι παρενέργειες που εμφανίζονται από τα άλλα ανασταλτικά όρεξης. Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, τα ποσοστά παχυσαρκίας παγκοσμίως έχουν τριπλασιαστεί από το 1975. Το 2016, όπως εκτιμά ο ΠΟΥ, το 39% όλων των ενηλίκων ήταν υπέρβαροι και το 13% παχύσαρκοι. Αυτές οι συνθήκες συνδέονται με τον διαβήτη, τις καρδιακές νόσους και κάποιους τύπους καρκίνου. Η άσκηση και οι διατροφικές συνήθειες μπορούν να βοηθήσουν τους ανθρώπους αυτούς να φτάσουν και να διατηρήσουν ένα υγιές βάρος. Όμως, η λήψη τέτοιων μέτρων αποδεικνύεται δύσκολη σε πολλές περιπτώσεις και για πολλούς λόγους και κάποιοι άνθρωποι με παχυσαρκία στρέφονται σε φάρμακα ανασταλτικά της όρεξης.
Όλα αυτά τα χρόνια υπήρξαν πολλά τέτοια φάρμακα, που δρούσαν άμεσα στα νευροδιαβιβαστικά συστήματα του εγκεφάλου, αποσύρθηκαν από την αγορά εξαιτίας των έντονων παρενεργειών, όπως προβλήματα στην καρδιά και αλλαγή της διάθεσης.
Γι’ αυτό, η Dr. Yanchuan Shi, που ηγείται της νευροενδοκρινολογικής ομάδας στο Garvan Institute of Medical Research του Σίδνεϋ θέλησε να ελέγξει έναν νέο τρόπο μείωσης της απόκτησης βάρους χωρίς την εμπλοκή και την επίδραση στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Η έρευνα της ομάδας της έχει δημοσιευτεί στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications.
Η ομάδα εστίασε στο νευροπεπτίδιο Υ, το οποίο βοηθά πολλά ζώα, ανάμεσά τους τα ποντίκια και τους ανθρώπους, να επιβιώσουν σε συνθήκες όπου υπάρχει έλλειψη τροφής. Το NPY αυξάνει την πρόσληψη τροφής και διατηρεί τα αποθέματα ενέργειας μειώνοντας την παραγωγή θερμότητας σε έναν τύπο λιπώδους ιστού που ονομάζεται καφέ λιπώδης ιστός ή αλλιώς φαιό λίπος.
Όμως, σε ένα περιβάλλον όπου οι άνθρωποι έχουν συνεχώς πρόσβαση σε φαγητό και δεν ασκούνται επαρκώς, το νευροπεπτίδιο Υ δυσκολεύει ιδιαίτερα τη διαδικασία απώλειας βάρους. Έτσι, η Dr. Shi, ο καθηγητής Herbert Herzog από το Εργαστήριο Διατροφικών Διαταραχών του ίδιου Ινστιτούτου και η ομάδα τους διερεύνησαν τις επιδράσεις ενός φαρμάκου που ονομάζεται BIBO3304 στα λιποκύτταρα ανθρώπων και ποντικιών με παχυσαρκία. Το σημαντικό στοιχείο εδώ είναι ότι το BIBO3304 δεν μπορεί να περάσει τον αιματοεγκεφαλικό φραγμό οπότε είναι απίθανο να επηρεάσει τη διάθεση.
Επί 7 εβδομάδες, οι ερευνητές τάιζαν τα εργαστηριακά ποντίκια με πολλά λιπαρά, με ή χωρίς BIBO3304. Βρήκαν ότι τα ποντίκια που λάμβαναν το φάρμακο πήραν 40% λιγότερο βάρος. Αυτό, όπως ανακάλυψε η ομάδα, οφειλόταν στην αυξημένη παραγωγή θερμότητας στον καφέ λιπώδη ιστό των ζώων και στη μειωμένη συνολική μάζα λίπους.
Παραδόξως, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι ο λιπώδης ιστός τόσο των ποντικιών όσο και των ανθρώπων με παχυσαρκία παρουσίαζε υψηλότερη δραστηριότητα των γονιδίων για τον υποδοχέα Υ1 συγκριτικά με τον ιστό ατόμων που είχαν υγιές βάρος.
Αυτό μπορεί εν μέρει να εξηγεί γιατί η απώλεια βάρους είναι μια τόσο δύσκολη υπόθεση, δεδομένου του ότι το NPY αυξάνει την πρόσληψη τροφής και μειώνει την παραγωγή ενέργειας όταν προσδένεται στον Υ1. Όταν οι ερευνητές χορήγησαν το BIBO3304 στα λιποκύτταρα ανθρώπων με παχυσαρκία, η αντίδραση ήταν η ίδια. Αυτό υποδεικνύει ότι το φάρμακο ή παρόμοια μόρια θα μπορούσαν να λειτουργούν με τον ίδιο τρόπο στους ανθρώπους όπως στα ποντίκια.
Η Dr. Shi αναγνωρίζει ότι το πείραμα δεν εξέτασε άμεσα αν το φάρμακο θα μπορούσε να βοηθήσει την απώλεια βάρους σε ανθρώπους με παχυσαρκία παρά μόνο σε ποντίκια και σε ανθρώπινο ιστό. Εντούτοις, εξηγεί ότι μια θεραπεία όπως εκείνη της BIBO3304 θα μπορούσε να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της παχυσαρκίας, αυξάνοντας τη δαπάνη ενέργειας μέσω της καύσης λίπους, οδηγώντας σε απώλεια βάρους.