Τα γενέθλιά σας παρέχουν ένα σημείο αναφοράς για την παρακολούθηση της χρονολογικής ηλικίας σας. Ωστόσο, το πώς γερνάμε και ζούμε δεν εξαρτάται αποκλειστικά από τη γενετική και από το πόσο καιρό είμαστε ζωντανοί. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι έχουν βρει τρόπους να προσδιορίσουν τη βιολογική σας ηλικία.
Βιολογική έναντι χρονολογικής ηλικίας
Η ηλικία δεν είναι ασθένεια και όλοι γερνάμε. Ωστόσο, όλοι θέλουν να ανακαλύψουν την πηγή της νεότητας. Το να μάθουμε πώς να βελτιώνουμε τη μακροζωία μας χρονολογείται από την αρχή του πολιτισμού. Δεν μπορούμε να αλλάξουμε την ημερομηνία γέννησής μας (χρονολογική ηλικία). Ωστόσο, η βιολογική μας ηλικία μπορεί να αλλοιωθεί. Τα άτομα που δεν ασκούνται, δεν καπνίζουν ή δεν πίνουν πάρα πολύ ή δεν επιδίδονται σε άλλες ανθυγιεινές συμπεριφορές μπορεί να είναι βιολογικά πολύ μεγαλύτερα από ό,τι θα έδειχναν τα γενέθλιά τους.
Η μελέτη της επιγενετικής
Το επιγονιδίωμα ενός ατόμου περιγράφει όλες τις χημικές αλλαγές στο DNA και τις πρωτεΐνες κάποιου που ρυθμίζουν τον τρόπο έκφρασης των γονιδίων στο σώμα. Η επιγενετική περιγράφει την επιστήμη της κατανόησης του τρόπου με τον οποίο οι περιβαλλοντικές και συμπεριφορικές εισροές στην καθημερινή σας ζωή προκαλούν αλλαγές στα γονίδια του σώματός σας και στον τρόπο λειτουργίας τους. Έτσι, ο τρόπος ζωής σας παίζει ρόλο στο πώς γερνά το σώμα σας. Η γενετική παίζει ρόλο επηρεάζοντας τις πρωτεΐνες του σώματός σας. Οι αλλαγές στο επιγονιδίωμά σας λένε στο σώμα ποια γονίδια να εκφράσει. Διάφορες συμπεριφορές επηρεάζουν τη συνολική υγεία σας, συμπεριλαμβανομένης της υγείας του ύπνου, των διατροφικών συνηθειών, της άσκησης και του τρόπου με τον οποίο αλληλεπιδράτε με το περιβάλλον σας.
Ακόμη περισσότερο, η επιγενετική μας αλλάζει καθώς γερνάμε και ποια γονίδια ενεργοποιούνται και απενεργοποιούνται ως παιδιά μπορεί να διαφέρουν μόλις φτάσουμε στην ενηλικίωση. Ορισμένες αλλαγές στο επιγονιδίωμα είναι μόνιμες, ενώ άλλες μπορεί να βελτιωθούν ή να επιδεινωθούν από μελλοντικές συμπεριφορές ή περιβαλλοντικές εκθέσεις. Σκεφτείτε καπνιστές εναντίον μη καπνιστών εναντίον πρώην καπνιστών. Αυτό είναι ένα τέλειο παράδειγμα του πώς η διακοπή της επιβλαβούς συμπεριφοράς μπορεί να μειώσει τις πιθανότητες κάποιου να αναπτύξει διάφορες ασθένειες με την πάροδο του χρόνου. Αυτό συμβαίνει λόγω αλλαγών στο επιγονιδίωμα κάποιου.
Χρονολογικός έλεγχος
Μέχρι πρόσφατα, οι ερευνητές και οι επαγγελματίες υγείας βασίζονταν σε εξετάσεις αίματος (βιοχημικοί δείκτες όπως η χοληστερόλη, ενζυμικοί δείκτες για τη λειτουργία του ήπατος και των νεφρών και άλλοι) για να βοηθήσουν στον εντοπισμό της φυσιολογικής γήρανσης. Παλιά πιστεύαμε ότι η αρτηριακή πίεση, ο ΔΜΣ, η περίμετρος της κοιλιάς, οι βιοδείκτες και οι μαγνητικές τομογραφίες/αξονικές τομογραφίες, για παράδειγμα, ήταν ζωτικής σημασίας για την αξιολόγηση της γήρανσης. Ενώ αυτές οι δοκιμές εξακολουθούν να είναι ανεκτίμητες, βοηθώντας στον εντοπισμό χρονολογικά αναμενόμενων φυσιολογικών και μη φυσιολογικών τιμών και καταστάσεων ασθένειας, παραποιούν τη βιολογική ηλικία.
Επιγενετικές εξετάσεις
Οι εξετάσεις όπως το αίμα και η μαγνητική τομογραφία αποτυγχάνουν να λάβουν υπόψη το επιγενετικό ρολόι κάποιου. Οι ερευνητές σήμερα πιστεύουν ότι οι αξιολογήσεις για το ποια γονίδια στο σώμα μας ενεργοποιούνται και απενεργοποιούνται (συμβαίνουν με μεθυλίωση του DNA) παρέχουν μια πιο ακριβή εκτίμηση της βιολογικής ηλικίας κάποιου. Αυτή η διαδικασία μεθυλίωσης αλλάζει καθώς γερνάμε και οι διάφορες δραστηριότητες και συμπεριφορές υγείας μας μπορεί να προκαλέσουν περισσότερη ή λιγότερη μεθυλίωση με την πάροδο του χρόνου. Το άγχος, το κάπνισμα, το αλκοόλ και άλλοι παράγοντες θα μπορούσαν να επηρεάσουν τα γονίδια που παραμένουν ενεργοποιημένα ή απενεργοποιημένα, οδηγώντας σε ταχύτερη ή πιο αργή διαδικασία γήρανσης.
Ένα τέτοιο τεστ, που αναπτύχθηκε από τον Δρ. David Sinclair του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ, οδήγησε στην Tally Health ™ , μια startup εταιρεία που προσφέρει βιολογικές δοκιμές αξιολόγησης ηλικίας. Περιγράφουν τη χρονολογική ηλικία κάποιου ως την ημερολογιακή ημέρα που γιορτάζουμε ως τα γενέθλιά μας. Ενώ υποδηλώνει ότι η βιολογική ηλικία κάποιου αναφέρεται στο πόσο γρήγορα ή αργά γερνάει το σώμα εσωτερικά. Νιώθουν ότι έχουν εντοπίσει ακριβείς μετρήσεις της βιολογικής ηλικίας κάποιου και έχουν αναπτύξει ένα τεστ σάλιου για το σκοπό αυτό.
Γήρανση και τεστ Sinclair
Ο Δρ Σινκλέρ ανέπτυξε το βιολογικό τεστ αξιολόγησης της ηλικίας βασισμένο σε χρόνια έρευνας για το πώς γερνά το σώμα. Ως αποτέλεσμα, δημιούργησε τη θεωρία πληροφοριών της γήρανσης (ITA). Η διαδικασία γήρανσης συμβαίνει διαδοχικά ως εξής:
- Νεολαία
- Βλάβη στο DNA
- Αστάθεια του γονιδιώματος
- Διαταραχή του επιγονιδιώματος
- Απώλεια κυτταρικής ταυτότητας
- Κυτταρική γήρανση (επιδείνωση της ηλικίας)
- Ασθένεια
- Θάνατος
Κατά τη διεξαγωγή βιβλιογραφικής ανασκόπησης του έργου του Δρ. Σινκλέρ, είναι εμφανείς πολυάριθμες ερευνητικές μελέτες σχετικά με τους μηχανισμούς γήρανσης και τους τρόπους καταπολέμησης των αλλαγών που σχετίζονται με την ηλικία . Η έρευνά του φέρνει νέο φως στη διαδικασία της γήρανσης. Θεωρεί ότι οι επιγενετικοί μας παράγοντες (κάνοντας αλλαγές στη ζωή μας που μπορούν να απενεργοποιήσουν τα «κακά» γονίδια και να ενεργοποιήσουν «υγιή» κωδικοποιητικά γονίδια) μπορούν να οδηγήσουν σε μεγαλύτερη διάρκεια ζωής.
Τι είναι η μεθυλίωση του DNA;
Σε αυτόν τον τύπο χημικής αντίδρασης, ένα μικρό μόριο γνωστό ως «ομάδα μεθυλίου» (CH3) προστίθεται στο DNA, τις πρωτεΐνες ή άλλα μόρια του σώματος. Η προσθήκη ομάδων μεθυλίου στα μόρια μπορεί να αλλάξει τον τρόπο λειτουργίας τους στο σώμα. Για παράδειγμα, εάν η αλληλουχία DNA ενός γονιδίου είναι μεθυλιωμένη, το γονίδιο μπορεί να σταματήσει να παράγει πρωτεΐνες. Οι αλλαγές στον τρόπο με τον οποίο μεθυλιώνονται τα γονίδια ή οι πρωτεΐνες μπορεί να κάνουν ένα άτομο πιο πιθανό να νοσήσει ή να γεράσει πιο γρήγορα από ένα άλλο με την ίδια χρονολογική ηλικία.
Ο εντοπισμός των γονιδίων που ενεργοποιούνται ή απενεργοποιούνται βοηθά στην κατανόηση των κινδύνων των υποκείμενων ασθενειών. Η γνώση αυτού μπορεί στη συνέχεια να επιτρέψει σε συστάσεις να αλλάξουν συμπεριφορές για να προσαρμόσουν ποια γονίδια παραμένουν ενεργοποιημένα ή αδρανοποιημένα. Η πρώιμη έρευνα δείχνει ότι αυτός ο τύπος επιγενετικής αξιολόγησης μπορεί να προσφέρει πολύτιμη γνώση για τις μελλοντικές γενιές.