Επιστημονικά Νέα

Ενσυνειδητότητα Εκπαίδευση: Η τέλεια τεχνική για εκπαιδευτικά περιβάλλοντα

Ενσυνειδητότητα Εκπαίδευση: Η τέλεια τεχνική για εκπαιδευτικά περιβάλλοντα
Ενσυνειδητότητα, επίγνωση ή mindfulness, είναι το αντίθετο της α-συνειδητότητας. Σημαίνει ότι βγαίνουμε από τον αυτόματο πιλότο και ανακτούμε αρχικά τον έλεγχο της προσοχής, και τελικά, της ζωής μας. Ενσυνειδητότητα σημαίνει ότι έχουμε συνειδητή γνώση των αισθήσεων του σώματος, των σκέψεων και των συναισθημάτων μας.


Ενσυνειδητότητα Εκπαίδευση: Εκατοντάδες παιδιά στη Μ. Βρετανία διδάσκονται ενσυνειδητότητα ανάμεσα σε άλλες καινοτόμες τεχνικές με σκοπό την προαγωγή της καλής ψυχική υγείας. Η ενσυνειδητότητα δεν είναι μόνο ένα δημοφιλές θέμα για τους ερευνητές και τους ακαδημαϊκούς• μετατρέπεται σταδιακά σε ένα mainstream φαινόμενο, κάτι που δεν θα πιστεύαμε ποτέ ότι θα γινόταν πριν από λίγα χρόνια.

Τι είναι λοιπόν η Ενσυνειδητότητα (Mindfulness);


Ενσυνειδητότητα, επίγνωση ή mindfulness, είναι το αντίθετο της α-συνειδητότητας. Σημαίνει ότι βγαίνουμε από τον αυτόματο πιλότο και ανακτούμε αρχικά τον έλεγχο της προσοχής, και τελικά, της ζωής μας. Ενσυνειδητότητα σημαίνει ότι έχουμε συνειδητή γνώση των αισθήσεων του σώματος, των σκέψεων και των συναισθημάτων μας. Η προσέγγιση της εμπειρίας μας με ενσυνειδητότητα, περιλαμβάνει επίσης την μη-κριτική, που σημαίνει ότι παρατηρούμε τις αισθήσεις, σκέψεις και τα συναισθήματά μας με στάση αμερόληπτου μάρτυρα – χωρίς να τα αποδεχόμαστε ή να τα απορρίπτουμε. Απλά τα παρατηρούμε με φιλική περιέργεια και αποδοχή.

Ένας από τους λόγους γι’ αυτήν τη δημοτικότητα είναι η απλότητά της: είναι εύκολη, οικονομική και μπορεί να ασκηθεί από όλους και παντού. Αν και μπορεί να φαίνεται ανόητο να προσπαθούμε να διδάξουμε ενσυνειδητότητα και τις σχετικές της έννοιες στα μικρά παιδιά, στην πραγματικότητα είναι η τέλεια τεχνική για εκπαιδευτικά περιβάλλοντα.

Κι αυτό γιατί πλέον όλο και περισσότερες έρευνες καταδεικνύουν ότι η εκπαίδευση στην ενσυνειδητότητα αλλάζει τη λειτουργία και τη χημεία του εγκεφάλου. Συγκεκριμένα, σε δύο νέες έρευνες από το Πανεπιστήμιο του MIT (Massachusetts Institute of Technology), αποδείχτηκε ότι οι μαθητές που διδάχτηκαν ενσυνειδητότητα είχαν καλύτερες επιδόσεις στο σχολείο, αλλά και βελτιωμένη ψυχική υγεία με λιγότερο άγχος.

Η πρώτη έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Behavioral Neuroscience» και οι ερευνητές εξέτασαν δύο ομάδες μαθητών. Η μία ομάδα εκπαιδεύτηκε στην ενσυνειδητότητα για 8 εβδομάδες, ενώ η άλλη όχι. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι η πρώτη ομάδα είχε μειωμένο άγχος και μικρότερη δραστηριότητα στην αμυγδαλή.

Η δεύτερη έρευνα δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό «Mind, Brain and Education» και σε αυτό οι μαθητές δεν εκπαιδεύτηκαν στην ενσυνειδητότητα, αλλά μετρήθηκαν τα επίπεδά της σε 2.000 μαθητές μέσης εκπαίδευσης στη Βοστόνη. Όσοι είχαν υψηλότερα επίπεδα ενσυνειδητότητας είχαν και καλύτερους βαθμούς, που σημαίνει καλύτερες ακαδημαϊκές επιδόσεις, αλλά επίσης λιγότερες αποβολές και απουσίες.

Στη συνέχεια, οι ίδιοι ερευνητές αποπειράθηκαν να μελετήσουν τα μακροπρόθεσμα οφέλη από την ενσυνειδητότητα, ωστόσο το εγχείρημα αποδείχτηκε δύσκολο και στο μέλλον πρόκειται να μελετηθεί αυτή η πλευρά της ωφέλιμης τεχνικής. Μέχρι στιγμής όμως, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι, μόλις η εξάσκησή της σταματά, σταματούν και τα οφέλη.