Νέα έρευνα διαπίστωσε ότι τα άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση μπορεί να μην αναπτύξουν αναπόφευκτα άνοια και, στην πραγματικότητα, η ανώτερη εκπαίδευση και οι προηγμένες γλωσσικές δεξιότητες υπερδιπλασιάζουν τις πιθανότητές τους να επιστρέψουν στο φυσιολογικό. Η μελέτη, με επικεφαλής ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Waterloo, καθησυχάζει όσους έχουν ήπια γνωστική εξασθένηση, καθώς έρχεται σε αντίθεση με μια κοινή υπόθεση ότι η πάθηση είναι απλώς ένα πρώιμο στάδιο άνοιας. Τα άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση παρουσιάζουν σημάδια γνωστικής έκπτωσης, αλλά όχι αρκετά για να τους εμποδίσουν να εκτελούν τυπικές καθημερινές εργασίες.
Έχουν θεωρηθεί ότι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο να εξελιχθούν στην πιο σοβαρή γνωστική έκπτωση που παρατηρείται στην άνοια. “Η κατοχή υψηλού γνωστικού αποθέματος – με βάση την εκπαίδευση, τους υψηλούς ακαδημαϊκούς βαθμούς και τις δεξιότητες γραπτού λόγου – μπορεί να προβλέψει τι θα συμβεί χρόνια αφότου κάποιος λάβει τη διάγνωση της ήπιας γνωστικής εξασθένησης”, δήλωσε η Suzanne Tyas, καθηγήτρια στη Σχολή Επιστημών Δημόσιας Υγείας στο Waterloo. και κύριος συγγραφέας. “Ακόμη και αφού λάβαμε υπόψη την ηλικία και τη γενετική – διαπιστωμένους παράγοντες κινδύνου για άνοια – διαπιστώσαμε ότι τα υψηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης υπερδιπλασίαζαν τις πιθανότητες τα άτομα με ήπια γνωστική εξασθένηση να επιστρέψουν στην κανονική γνωστική τους λειτουργία αντί να προχωρήσουν σε άνοια”.
Η μελέτη διαπίστωσε επίσης ότι οι γλωσσικές δεξιότητες, είτε αντανακλώνται στους υψηλούς βαθμούς στα αγγλικά στο σχολείο είτε σε δυνατή γραφή που ήταν γραμματικά περίπλοκη και γεμάτη ιδέες, ήταν επίσης προστατευτικές. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι σχεδόν το ένα τρίτο των 472 γυναικών που είχαν διαγνωστεί με ήπια γνωστική εξασθένηση επανήλθαν σε φυσιολογική γνωστική λειτουργία τουλάχιστον μία φορά κατά μέσο όρο οκτώ και μισό χρόνια μετά τη διάγνωσή τους, με περισσότερο από το 80 τοις εκατό από αυτές να μην εμφάνισαν ποτέ άνοια. Σχεδόν ένα τρίτο του συνολικού αριθμού εξελίχθηκε σε άνοια χωρίς ποτέ να επιστρέψει στην κανονική γνωστική λειτουργία, ενώ το 3% παρέμεινε στο στάδιο της ήπιας γνωστικής εξασθένησης και το 36% πέθανε. Κανένας από τους συμμετέχοντες δεν επέστρεψε από την άνοια σε ήπια γνωστική εξασθένηση.
Οι ερευνητές τόνισαν επίσης ότι οι αντίστροφες μεταβάσεις είναι πολύ πιο συχνές από την πρόοδο σε άνοια σε σχετικά νεότερα άτομα που δεν έφεραν συγκεκριμένο γενετικό παράγοντα κινδύνου και είχαν υψηλά επίπεδα εκπαίδευσης και γλωσσικών δεξιοτήτων. “Δεν μπορούμε να κάνουμε πολλά για την ηλικία και τη γενετική, επομένως είναι ενθαρρυντικό το γεγονός ότι τα ευρήματά μας δείχνουν ότι υπάρχουν άλλοι τρόποι μείωσης του κινδύνου άνοιας, όπως η δημιουργία γνωστικού αποθέματος μέσω της εκπαίδευσης και των γλωσσικών δεξιοτήτων νωρίτερα στη ζωή”, είπε η Tyas. Τα ευρήματα της μελέτης έχουν επιπτώσεις στη θεραπεία και την έρευνα σε άτομα με ήπια γνωστική έκπτωση.
“Εάν άτομα με υψηλότερο γνωστικό απόθεμα είναι πιο πιθανό να βελτιωθούν ακόμη και χωρίς θεραπεία, τότε αυτό πρέπει να λαμβάνεται υπόψη κατά την πρόσληψη συμμετεχόντων για κλινικές δοκιμές μελλοντικών θεραπειών και κατά την ερμηνεία των αποτελεσμάτων αυτών των δοκιμών”, είπε η Tyas, προσθέτοντας ότι δεν υπάρχει θεραπεία για τις περισσότερες αιτίες άνοιας, επομένως η πρόληψη είναι το κλειδί. Για την ανάλυση, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν σύνθετη μοντελοποίηση με δεδομένα που προέρχονται από μια διαχρονική μελέτη που ονομάζεται Nun Study, η οποία εξέτασε μεγαλύτερες, υψηλού μορφωτικού επιπέδου θρησκευόμενες αδελφές.
Οι συμμετέχοντες ήταν ως επί το πλείστον ομοιογενείς, με παρόμοια κοινωνικοοικονομική κατάσταση και οικογενειακό και αναπαραγωγικό ιστορικό, ενισχύοντας τα συμπεράσματα αυτής της εργασίας. Η μελέτη δημοσιεύεται στο Neurology, το ιατρικό περιοδικό της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας. Οι συν-συγγραφείς περιλαμβάνουν ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Nankai στην Κίνα, το Πανεπιστήμιο του Κεντάκι, το Πανεπιστήμιο της Μανιτόμπα και το Πανεπιστήμιο του Νέου Μεξικού.