Τα άτομα με διαταραχή του φάσματος του αυτισμού (ASD) συχνά εμφανίζουν αισθητηριακή υπερευαισθησία, η οποία μπορεί να εκδηλωθεί ως αυξημένη ευαισθησία σε ήχους, φώτα, υφές και άλλα αισθητικά ερεθίσματα. Αυτή η υπερευαισθησία μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την ποιότητα ζωής και την ικανότητά τους να λειτουργούν σε καθημερινά περιβάλλοντα. Η κατανόηση των μηχανισμών του εγκεφάλου που κρύβονται πίσω από την αισθητηριακή υπερευαισθησία στη ΔΑΦ είναι ζωτικής σημασίας για την ανάπτυξη αποτελεσματικών παρεμβάσεων και θεραπειών για αυτό το κοινό σύμπτωμα.
Μια πρόσφατη μελέτη χρησιμοποίησε ένα μοντέλο ASD σε ποντίκια για να διερευνήσει τους μηχανισμούς του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνοι για την αισθητηριακή υπερευαισθησία. Οι ερευνητές εστίασαν στην αμυγδαλή, μια βασική περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην επεξεργασία των συναισθημάτων, συμπεριλαμβανομένου του φόβου και του άγχους, τα οποία συνδέονται συνήθως με την αισθητηριακή υπερευαισθησία στη ΔΑΦ. Διαπίστωσαν ότι τα ποντίκια με συμπεριφορές που μοιάζουν με ΔΑΦ εμφάνισαν υπερκινητικότητα στην αμυγδαλή ως απόκριση σε αισθητηριακά ερεθίσματα σε σύγκριση με τα ποντίκια ελέγχου.
Περαιτέρω ανάλυση αποκάλυψε αλλαγές στις μοριακές και κυτταρικές οδούς εντός της αμυγδαλής των ποντικών ASD. Συγκεκριμένα, υπήρξαν αλλαγές στην έκφραση γονιδίων που σχετίζονται με τη συναπτική πλαστικότητα, την απελευθέρωση νευροδιαβιβαστών και τη συνδεσιμότητα των νευρώνων. Αυτές οι αλλαγές πιθανότατα συμβάλλουν στην αυξημένη ευαισθησία σε αισθητηριακά ερεθίσματα που παρατηρούνται στο μοντέλο ποντικιού ASD.
Εκτός από την αμυγδαλή, άλλες περιοχές του εγκεφάλου εμπλέκονται επίσης στην αισθητηριακή υπερευαισθησία στη ΔΑΦ. Οι ερευνητές βρήκαν δυσλειτουργία στον προμετωπιαίο φλοιό, μια περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στον γνωστικό έλεγχο και τη συναισθηματική ρύθμιση. Αυτή η απορρύθμιση μπορεί να διαταράξει τον έλεγχο από πάνω προς τα κάτω της αισθητηριακής επεξεργασίας, οδηγώντας σε αυξημένη αντιδραστικότητα σε αισθητηριακά ερεθίσματα σε άτομα με ΔΑΦ.
Συνολικά, αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι η αισθητηριακή υπερευαισθησία στη ΔΑΦ περιλαμβάνει μια πολύπλοκη αλληλεπίδραση περιοχών του εγκεφάλου και μοριακών οδών. Η στόχευση αυτών των συγκεκριμένων μηχανισμών μπορεί να προσφέρει νέες θεραπευτικές στρατηγικές για την ανακούφιση της αισθητηριακής υπερευαισθησίας και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής σε άτομα με ΔΑΦ. Μελλοντικές μελέτες θα μπορούσαν να διερευνήσουν τη δυνατότητα φαρμακολογικών παρεμβάσεων ή συμπεριφορικών θεραπειών για τη ρύθμιση αυτών των εγκεφαλικών οδών και τον μετριασμό των συμπτωμάτων αισθητηριακής υπερευαισθησίας στη ΔΑΦ.
Με την καλύτερη κατανόηση των μηχανισμών του εγκεφάλου που κρύβονται πίσω από την αισθητηριακή υπερευαισθησία στη ΔΑΦ, οι ερευνητές μπορούν να κάνουν σημαντικά βήματα προς τη βελτίωση της ζωής των ατόμων με αυτή τη νευροαναπτυξιακή διαταραχή. Αυτή η γνώση μπορεί επίσης να έχει συνέπειες για άλλες καταστάσεις που χαρακτηρίζονται από αισθητηριακή υπερευαισθησία, όπως οι αγχώδεις διαταραχές και η διαταραχή μετατραυματικού στρες.