Τα άτομα με υψηλό εισόδημα έχουν 32% χαμηλότερο κίνδυνο θανάτου μετά από εγκεφαλικό σε σύγκριση με τα άτομα με χαμηλό εισόδημα. Το αντίστοιχο για την ανώτατη εκπαίδευση είναι 26% χαμηλότερος κίνδυνος. Οι διαφορές στην επιβίωση του εγκεφαλικού επεισοδίου που συνδέονται με τα κοινωνικοοικονομικά είναι εντυπωσιακές, σύμφωνα με μελέτη στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ.
Τα αποτελέσματα θα παρουσιαστούν την Τετάρτη στο European Stroke Conference ESOC 2024 στη Βασιλεία της Ελβετίας. Η Katharina Stibrant Sunnerhagen, Καθηγήτρια Ιατρικής Αποκατάστασης στην Ακαδημία Sahlgrenska στο Πανεπιστήμιο του Γκέτεμποργκ, και η επικεφαλής ερευνήτρια πίσω από τη μελέτη, θα είναι παρούσα.
Η μελέτη που βασίστηκε σε μητρώο ανέλυσε δεδομένα από 6.901 ασθενείς με εγκεφαλικό στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Sahlgrenska στο Γκέτεμποργκ. Ο στόχος ήταν να διερευνηθεί η επίδραση αυτών που ονομάζονται κοινωνικοί καθοριστικοί παράγοντες της υγείας στην επιβίωση του εγκεφαλικού.
Τέσσερις παράγοντες ήταν στο επίκεντρο: τόπος διαμονής, χώρα γέννησης, εκπαίδευση και εισόδημα. Οι μειονεκτικοί παράγοντες περιελάμβαναν τη ζωή σε περιοχή που οι αρχές ταξινομούνταν ως ευάλωτη περιοχή, περιοχή κινδύνου ή ιδιαίτερα ευάλωτη περιοχή, το να γεννηθείς εκτός Σουηδίας ή την Ευρώπη, να έχεις σύντομη εκπαίδευση και χαμηλό εισόδημα.
Ζήτημα ζωής και θανάτου
Εκτός από τη συσχέτιση μεταξύ εισοδήματος, εκπαίδευσης και επιβίωσης από εγκεφαλικό, η μελέτη δείχνει μια ανησυχητική τάση στη συνδυασμένη επίδραση διαφόρων παραγόντων. Με έναν μειονεκτικό παράγοντα, ο κίνδυνος θανάτου μετά από εγκεφαλικό ήταν 18% υψηλότερος και με δύο έως τέσσερις μειονεκτικούς παράγοντες ήταν 24% υψηλότερος, σε σύγκριση με κανέναν μειονεκτικό παράγοντα.
«Αυτό δείχνει την πραγματικότητα ότι η κοινωνικοοικονομική κατάσταση ενός ατόμου μπορεί να είναι θέμα ζωής και θανάτου στο πλαίσιο του εγκεφαλικού επεισοδίου, ειδικά όταν παίζουν αρκετοί δυσμενείς παράγοντες», λέει ο Sunnerhagen.
Η μελέτη βρήκε επίσης μια συσχέτιση μεταξύ του αυξημένου κινδύνου θανάτου μετά από εγκεφαλικό και πρόσθετων παραγόντων κινδύνου όπως η σωματική αδράνεια, ο διαβήτης, η κατάχρηση αλκοόλ και η κολπική μαρμαρυγή. Σαφείς διαφορές φύλου προέκυψαν επίσης όταν μελετήθηκαν τα χαρακτηριστικά των ασθενών.
Μεταξύ εκείνων που δεν είχαν δυσμενείς κοινωνικούς καθοριστικούς παράγοντες για την υγεία, το 41% ήταν γυναίκες, ενώ οι γυναίκες αποτελούσαν το 59% της ομάδας με δύο έως τέσσερις μειονεκτικούς παράγοντες. Στην τελευταία ομάδα, οι καπνιστές και οι πρώην καπνιστές είχαν επίσης υπερεκπροσώπηση.
Περισσότερη ισότητα στην υγεία και καλύτερη υγεία
«Ο αριθμός των ατόμων που πάσχουν από εγκεφαλικό στην Ευρώπη αναμένεται να αυξηθεί, καθιστώντας την ανάγκη για αποτελεσματικές παρεμβάσεις πιο σημαντική από ποτέ. Οι στοχευμένες στρατηγικές είναι ζωτικής σημασίας, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να προσαρμόσουν τη νομοθεσία και να λάβουν υπόψη τις συγκεκριμένες συνθήκες και ανάγκες σε διάφορα μέρη της κοινωνίας, ενώ οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης θα πρέπει να εξετάσουν τον εντοπισμό ασθενών με υψηλότερο κίνδυνο θανάτου από εγκεφαλικό», λέει ο Sunnerhagen.
«Με την αντιμετώπιση των ανισοτήτων, όχι μόνο θα υποστηρίξουμε τις αρχές της ισότητας στην υγεία, αλλά θα έχουμε επίσης την ευκαιρία να βελτιώσουμε σημαντικά τη συνολική δημόσια υγεία», καταλήγει.