Εγκεφαλική Αιμορραγία: Μια μεγάλη διεθνής μελέτη κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, όπου είναι δυνατόν, οι χειρουργοί θα πρέπει να αντικαθιστούν το τμήμα του κρανίου που αφαιρείται μετά από χειρουργική επέμβαση για τη θεραπεία μιας μορφής εγκεφαλικής αιμορραγίας. Η προσέγγιση αυτή θα γλιτώσει τους ασθενείς από το να χρειαστεί να υποβληθούν σε αποκατάσταση του κρανίου σε μεταγενέστερο στάδιο. Στη δοκιμή RESCUE-ASDH, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το Εθνικό Ινστιτούτο Έρευνας για την Υγεία και τη Φροντίδα Υγείας (NIHR) του Ηνωμένου Βασιλείου, συμμετείχαν 40 κέντρα σε 11 χώρες και αφορούσαν 450 ασθενείς. Τα αποτελέσματα της δοκιμής δημοσιεύονται σήμερα στο New England Journal of Medicine και ανακοινώνονται στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Ένωσης Νευροχειρουργών. Ένα από τα δυνητικά απειλητικά για τη ζωή αποτελέσματα της κρανιοεγκεφαλικής κάκωσης είναι το λεγόμενο οξύ υποσκληρίδιο αιμάτωμα – μια αιμορραγία που εμφανίζεται μεταξύ του εγκεφάλου και του κρανίου και μπορεί να οδηγήσει σε συσσώρευση πίεσης.
Τέτοιες αιμορραγίες απαιτούν χειρουργική επέμβαση για την ανάσχεση της αιμορραγίας, την αφαίρεση του θρόμβου αίματος και την ανακούφιση από την πίεση. Επί του παρόντος, υπάρχουν δύο προσεγγίσεις για μια τέτοια χειρουργική επέμβαση. Η μία προσέγγιση είναι η αποσυμπιεστική κρανιεκτομή, η οποία περιλαμβάνει την απομάκρυνση ενός τμήματος του κρανίου – το οποίο μπορεί να έχει μήκος έως και 13 εκατοστά – προκειμένου να προστατευθεί ο ασθενής από το πρήξιμο του εγκεφάλου, το οποίο συχνά παρατηρείται σε αυτόν τον τύπο αιμορραγίας. Το κρανίο που λείπει συνήθως θα πρέπει να ανακατασκευαστεί και σε ορισμένα θεραπευτικά κέντρα, το ίδιο το οστό του ασθενούς θα αντικατασταθεί αρκετούς μήνες μετά τη χειρουργική επέμβαση, ενώ σε άλλα κέντρα χρησιμοποιείται μια κατασκευασμένη πλάκα. Η δεύτερη προσέγγιση είναι η κρανιοτομή, κατά την οποία το τμήμα του κρανίου αντικαθίσταται αφού έχει ανακοπεί η αιμορραγία και έχει αφαιρεθεί ο θρόμβος αίματος. Αυτή η προσέγγιση θα αποφύγει την ανάγκη για αποκατάσταση του κρανίου σε μεταγενέστερο στάδιο. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχουν πειστικά στοιχεία και, ως εκ τούτου, δεν υπάρχουν ομοιόμορφα αποδεκτά κριτήρια για το ποια προσέγγιση πρέπει να χρησιμοποιηθεί. Για να λύσει αυτό το ερώτημα, μια διεθνής ομάδα με επικεφαλής ερευνητές του Πανεπιστημίου του Cambridge και των Νοσοκομείων του Πανεπιστημίου του Κέιμπριτζ του ιδρύματος NHS Trust διεξήγαγε μια τυχαιοποιημένη δοκιμή -RESCUE-ASDH- στην οποία οι ασθενείς που υποβλήθηκαν σε χειρουργική επέμβαση για τραυματικό οξύ υποσκληρίδιο αιμάτωμα κατανεμήθηκαν τυχαία να υποβληθούν σε αποσυμπιεστική κρανιεκτομή ή κρανιοτομή. Συνολικά 228 ασθενείς κατατάχθηκαν στην ομάδα κρανιοτομής και 222 στην ομάδα αποσυμπιεστικής κρανιεκτομής.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν τα αποτελέσματα για τους ασθενείς αυτούς και την ποιότητα ζωής τους έως και ένα έτος μετά τη χειρουργική επέμβαση, όπως μετρήθηκαν με κλίμακες κλινικής αξιολόγησης. Οι ασθενείς και στις δύο ομάδες είχαν παρόμοια αποτελέσματα σχετικά με την αναπηρία και την ποιότητα ζωής 12 μήνες μετά την επέμβαση, με μια τάση -η οποία δεν ήταν στατιστικά σημαντική- προς καλύτερα αποτελέσματα με την κρανιοτομή. Περίπου ένας στους τέσσερις ασθενείς (25,6 %) στην ομάδα της κρανιοτομής και ένας στους πέντε (19,9 %) στην ομάδα της αποσυμπιεστικής κρανιεκτομής είχαν καλή αποκατάσταση, όπως μετρήθηκε στις κλίμακες. Περίπου ένας στους τρεις ασθενείς και στις δύο ομάδες (30,2% των ασθενών στην ομάδα κρανιοτομίας και 32,2% των ασθενών στην ομάδα αποσυμπιεστικής κρανιεκτομής) πέθανε εντός των πρώτων 12 μηνών μετά τη χειρουργική επέμβαση.
Το 14,6% της οµάδας κρανιοτοµίας και το 6,9% της οµάδας αποσυµπιεστικής κρανιεκτοµής χρειάστηκαν πρόσθετη κρανιακή χειρουργική επέµβαση εντός δύο εβδοµάδων µετά την τυχαιοποίηση. Ωστόσο, αυτό εξισορροπήθηκε από το γεγονός ότι λιγότερα άτομα στην ομάδα της κρανιοτομίας παρουσίασαν επιπλοκές του τραύματος (3,9% έναντι 12,2% στην ομάδα της αποσυμπιεστικής κρανιεκτομής). Ο καθηγητής Peter Hutchinson, καθηγητής Νευροχειρουργικής στο Cambridge και επικεφαλής ερευνητής της μελέτης, δήλωσε: “Η διεθνής τυχαιοποιημένη μελέτη RESCUE-ASDH είναι η πρώτη πολυκεντρική μελέτη που ασχολείται με ένα πολύ συχνό κλινικό ερώτημα: ποια τεχνική είναι η βέλτιστη για την αφαίρεση ενός οξέος υποσκληριδίου αιματώματος – μια κρανιοτομία (επανατοποθέτηση του οστού) ή μια αποσυμπιεστική κρανιεκτομή (αφήνοντας το οστό έξω); “Πρόκειται για μια μεγάλη μελέτη και τα αποτελέσματα δείχνουν πειστικά ότι δεν υπάρχει στατιστική διαφορά στα αποτελέσματα των 12 μηνών που σχετίζονται με την αναπηρία και την ποιότητα ζωής μεταξύ των δύο τεχνικών”.
Ο καθηγητής Άγγελος Κόλιας, σύμβουλος νευροχειρουργός στο Cambridge και συν-επικεφαλής ερευνητής της δοκιμής, δήλωσε: “Με βάση τα ευρήματα της δοκιμής, συνιστούμε ότι μετά την αφαίρεση του θρόμβου αίματος, εάν το οστικό πτερύγιο μπορεί να αντικατασταθεί χωρίς συμπίεση του εγκεφάλου, οι χειρουργοί θα πρέπει να το κάνουν, αντί να εκτελούν προληπτική αποσυμπιεστική κρανιεκτομή. “Αυτή η προσέγγιση θα γλιτώσει τους ασθενείς από το να χρειαστεί να υποβληθούν σε ανακατασκευή του κρανίου, η οποία ενέχει τον κίνδυνο επιπλοκών και πρόσθετων δαπανών υγειονομικής περίθαλψης, σε μεταγενέστερο στάδιο”. Οι ερευνητές επισημαίνουν, ωστόσο, ότι τα ευρήματα μπορεί να μην είναι σχετικά με περιορισμένους πόρους ή στρατιωτικά περιβάλλοντα, όπου χρησιμοποιείται συχνά η προληπτική αποσυμπιεστική κρανιεκτομή λόγω της απουσίας προηγμένων μονάδων εντατικής θεραπείας για μετεγχειρητική φροντίδα. Ο καθηγητής Andrew Farmer, διευθυντής του προγράμματος αξιολόγησης τεχνολογιών υγείας (HTA) του NIHR, δήλωσε: “Τα ευρήματα αυτής της κορυφαίας παγκοσμίως δοκιμής παρέχουν σημαντικά στοιχεία που θα βελτιώσουν τον τρόπο θεραπείας των ασθενών με κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις. Η υψηλής ποιότητας, ανεξάρτητα χρηματοδοτούμενη έρευνα όπως αυτή είναι ζωτικής σημασίας για την παροχή στοιχείων για τη βελτίωση των πρακτικών και των θεραπειών στον τομέα της υγείας και της κοινωνικής φροντίδας. Η έρευνα είναι ζωτικής σημασίας για την ενημέρωση όσων σχεδιάζουν και παρέχουν φροντίδα”.