Ξυπνάτε με την καρδιά σας να χτυπά δυνατά, νιώθετε φοβισμένοι, αγχωμένοι, ακόμα και αποπροσανατολισμένοι και έχετε την αίσθηση ότι ο εφιάλτης που μόλις βιώσατε ήταν αληθινός;
Οι εφιάλτες είναι φυσιολογικοί και αποτελούν μέρος του ύπνου μας και όταν επαναλαμβάνονται συχνά μπορεί να σας εξουθενώσουν ή να επηρεάσουν τη διάθεσή σας μέσα στην ημέρα, ακόμα και να γίνουν διαταραχή.
Τι είναι εφιάλτης
Ένας εφιάλτης είναι ένα όνειρο που συμβαίνει κατά τη φάση REM του ύπνου (βαθύ ύπνου) και οδηγεί σε αισθήματα φόβου, τρόμου, αγωνίας και έντονου στρες. Συνήθως ο εφιάλτης θα μας ξυπνήσει. Οι πιο κοινοί εφιάλτες είναι εκείνοι που αισθανόμαστε παγιδευμένοι, που νομίζουμε ότι πέφτουμε ή ότι πνιγόμαστε, ότι ζούμε κάποια καταστροφή, ότι δεν ανταποκρινόμαστε στην εργασία ή σε εξετάσεις, ότι έχουμε χτυπήσει ή αρρωστήσει, ότι πεθαίνουμε, ότι μας καταδιώκουν κ.ά.
Γιατί βλέπετε εφιάλτες
Οι εφιάλτες είναι στενά συνδεδεμένοι με τις εμπειρίες και τα βιώματα που ζήσατε. Οι περισσότεροι είναι μια φυσιολογική αντίδραση στο στρες και μπορεί να σας βοηθήσουν να εκτονώσετε την ένταση μιας δύσκολης ημέρας ή να επαναβιώσετε γεγονότα που δεν θα αντέχατε να τα ζήσετε πραγματικά, οπότε τα ζείτε εικονικά και έτσι εκτονώνεται η εσωτερική ένταση. Στη διάρκεια του ύπνου οι ηθικοί περιορισμοί χαλαρώνουν κι έτσι αναδύονται ευκολότερα αρνητικά συναισθήματα, όπως άγχος, θυμός, φόβος κ.λπ., που τα εκφράζετε χωρίς αναστολές.
Εφιάλτες και Διαταραχές του Ύπνου
Οι επαναλαμβανόμενοι εφιάλτες που μπορεί να προκαλέσουν έκπτωση στην καθημερινή σας λειτουργικότητα (επαγγελματική, προσωπική, κοινωνική) μπορεί να αποτελούν συμπτώματα κάποιας Διαταραχής του Ύπνου, όπως η Διαταραχή με Επαναλαμβανόμενους Εφιάλτες (Nightmare Disorder). Πρόκειται για μια σειρά από εφιάλτες με επαναλαμβανόμενο θέμα, που σχετίζεται με άγχος ή κάποιο τραύμα. Το περιεχόμενο θα σας προκαλέσει έντονα την αίσθηση της ανασφάλειας και θα βιώσετε αισθήματα απειλής, άγχους επιβίωσης και αποπροσανατολισμού αμέσως μόλις ξυπνήσετε. Στα παιδιά ξεκινά πριν την ηλικία των 10 ετών και εμποδίζει τα φυσιολογικά στάδια ανάπτυξης.
Τι μπορείτε να κάνετε για να αντιμετωπίσετε τους εφιάλτες
- Ορίστε ένα χρονοδιάγραμμα ύπνου και μια σταθερή ώρα αφύπνισης, ώστε να ρυθμίσετε το εσωτερικό σας «ρολόι».
- Ασκηθείτε για να εκτονώστε την ένταση της καθημερινότητας.
- Εξασκηθείτε στις τεχνικές χαλάρωσης και ακούστε χαλαρωτική μουσική πριν κοιμηθείτε.
- Διαβάστε ένα βιβλίο, αποφύγετε την τηλεόραση και τον υπολογιστή που σας κουράζουν, κλείστε το κινητό σας.
- Κάντε ένα χλιαρό ντους πριν κοιμηθείτε και αφήστε την αίσθηση του νερού να σας χαλαρώσει.
- Πιείτε ένα ρόφημα ή ένα αφέψημα με μέλι, αποφεύγοντας οτιδήποτε έχει καφεΐνη ή άλλες διεγερτικές ουσίες.
- Αποφύγετε τη νικοτίνη και περιορίστε το κάπνισμα, αφού οι καπνιστές έχετε την τάση να κοιμάστε πιο ελαφρά.
- Αποφύγετε τη συστηματική ή μακροχρόνια χρήση ηρεμιστικών, που προκαλούν ανοχή στο σώμα σας και χάνουν την επίδρασή του με τον καιρό.
- Εκφράζετε τα συναισθήματά σας και αναζητήστε τη στήριξη των δικών σας για να διαχειριστείτε το καθημερινό άγχος.
- Αν οι εφιάλτες σας οφείλονται σε χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών, όπως αλκοόλ και ναρκωτικά, αναζητήστε άμεση βοήθεια από εξειδικευμένους φορείς.
- Αναζητήστε τους ειδικούς που θα σας βοηθήσουν να αντιμετωπίσετε τις οργανικές και ψυχολογικές συνέπειες που μπορεί να έχουν οι εφιάλτες στη ζωή σας.