Aυτιστικά Παιδιά: Τα νέα αποτελέσματα μιας μελέτης με επικεφαλής ερευνητές του USC στο Νοσοκομείο Παίδων του Λος Άντζελες δείχνουν ότι ένα αισθητηριακά προσαρμοσμένο περιβάλλον οδοντιατρείου δημιουργεί λιγότερο αγχωτικές εμπειρίες στοματικής φροντίδας για τα αυτιστικά παιδιά. Το άρθρο ανοικτής πρόσβασης είναι διαθέσιμο σήμερα στο JAMA Network Open. “Δείξαμε ότι ο συνδυασμός των επιμελημένων οπτικών, ακουστικών και απτικών προσαρμογών -οι οποίες εφαρμόζονται εύκολα, είναι σχετικά φθηνές και δεν απαιτούν εκπαίδευση για την ασφαλή χρήση τους- οδήγησε σε στατιστικά σημαντική μείωση της συμπεριφοράς και της φυσιολογικής δυσφορίας των αυτιστικών παιδιών κατά τη διάρκεια του οδοντιατρικού καθαρισμού”, δήλωσε η επικεφαλής συγγραφέας Leah Stein Duker, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Επαγγελματικής Επιστήμης και Εργοθεραπείας του USC Chan. Σε σύγκριση με τους συνομηλίκους τυπικής ανάπτυξης, τα αυτιστικά παιδιά αντιμετωπίζουν μεγαλύτερες προκλήσεις στη φροντίδα της στοματικής υγείας, οι οποίες συχνά συνδέονται με αυξημένες αντιδράσεις στις αισθητηριακές εισροές. Το οδοντιατρείο είναι γεμάτο με δυνητικά συντριπτικά ερεθίσματα, όπως ο έντονος φωτισμός φθορισμού, τα ηλεκτρικά εργαλεία χειρός που σφυρίζουν και οι αναπαυτικές καρέκλες. Ο Stein Duker και η ερευνητική ομάδα Αισθητηριακά προσαρμοσμένων οδοντιατρικών περιβαλλόντων Sensory Adapted Dental Environments (SADE), συμπεριλαμβανομένων συναδέλφων από την Οδοντιατρική Σχολή Ostrow του USC, εντοπίζουν και δοκιμάζουν καινοτόμες προσεγγίσεις που μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση αυτών των προκλήσεων προκειμένου να αυξηθεί η πρόσβαση και η αποτελεσματικότητα της στοματικής φροντίδας.
Σε αυτή τη μελέτη, αυτιστικά παιδιά έλαβαν καθαρισμούς τόσο σε ένα τυπικό κλινικό περιβάλλον όσο και σε ένα προσαρμοσμένο. Στο προσαρμοσμένο περιβάλλον, ο οδοντίατρος φορούσε χειρουργικό μεγεθυντικό φακό με προσαρτημένη λάμπα, οι κουρτίνες συσκότισης ήταν κρεμασμένες στα παράθυρα και ένα οπτικό εφέ σε αργή κίνηση προβαλλόταν στην οροφή (τα παιδιά μπορούσαν να επιλέξουν μεταξύ μιας υποβρύχιας σκηνής τύπου “Finding Nemo” ή αφηρημένων χρωμάτων τύπου λάμπας λάβας). Ένα φορητό ηχείο έπαιζε ηρεμιστικούς ήχους της φύσης και ήσυχη μουσική από πιάνο. Μια παραδοσιακή μολύβδινη σαλιάρα ακτίνων Χ που τοποθετήθηκε στο στήθος του παιδιού και ένα περιτύλιγμα “πεταλούδας” που στερεώθηκε γύρω από την οδοντιατρική καρέκλα παρείχαν αίσθηση αγκαλιάς βαθιάς πίεσης από τον ώμο έως τον αστράγαλο, η οποία έχει αποδειχθεί ότι ηρεμεί το νευρικό σύστημα. Ηλεκτρόδια που τοποθετήθηκαν στα δάχτυλα του παιδιού μέτρησαν την ηλεκτροδερμική δραστηριότητα, ένα φυσιολογικό συσχετισμό της ενεργοποίησης του συμπαθητικού νευρικού συστήματος που μοιάζει με την αντίδραση μάχης ή φυγής. Οι ερευνητές παρατήρησαν επίσης τη συχνότητα και τη διάρκεια των αγχωτικών συμπεριφορών που παρουσίαζε το παιδί κατά τη διάρκεια του καθαρισμού, όπως το τράβηγμα μακριά από τον οδοντίατρο, το σφίξιμο με το σαγόνι, η σκόπιμη προσπάθεια να δαγκώσει τον οδοντίατρο ή να κρατήσει τα εργαλεία έξω από το στόμα, το κλάμα και οι κραυγές.
Οι ερευνητές δεν διαπίστωσαν διαφορές στην ποιότητα της παρεχόμενης φροντίδας στο προσαρμοσμένο περιβάλλον, σε σύγκριση με το κανονικό περιβάλλον. Επίσης, δεν βρήκαν σημαντικές διαφορές στον χρόνο που απαιτήθηκε για να καθίσει το παιδί και να είναι έτοιμο για τον καθαρισμό, αποδεικνύοντας ότι οι προσαρμογές δεν δημιουργούν λογιστικά εμπόδια. “Τόσες πολλές παρεμβάσεις προσπαθούν να αλλάξουν το άτομο” δήλωσε ο Stein Duker. “Αντίθετα, αυτή η παρέμβαση βλέπει τα παιδιά γι’ αυτό που είναι -δεν προσπαθεί να τα διορθώσει ή να τα αλλάξει- εστιάζοντας την παρέμβαση στην τροποποίηση των προβληματικών περιβαλλοντικών παραγόντων ως έναν τρόπο να ενδυναμωθεί το παιδί και η οικογένεια ώστε να συμμετάσχουν με επιτυχία στην απασχόληση”.
Οι προσαρμογές μπορούν να κάνουν τη διαφορά
Αυτή η δημοσίευση είναι η τελευταία από το ερευνητικό πρόγραμμα Αισθητηριακά προσαρμοσμένων οδοντιατρικών περιβαλλόντων SADE, με επικεφαλής την κύρια ερευνήτρια καθηγήτρια Sharon Cermak, το οποίο χρονολογείται από το 2011. Έκτοτε, η παρέμβαση Αισθητηριακά προσαρμοσμένων οδοντιατρικών περιβαλλόντων SADE έχει αναπαραχθεί σε πιλοτικές μελέτες με διάφορους πληθυσμούς σε διάφορες χώρες. Ωστόσο, δήλωσε ο Stein Duker, αυτή η μελέτη είναι η πρώτη με αρκετά μεγάλο μέγεθος δείγματος ώστε να επιτευχθεί πλήρης στατιστική ισχύς. “Επειδή πρόκειται για μια μελέτη με πλήρη ισχύ, μπορέσαμε να εντοπίσουμε μερικά άλλα πολύ συναρπαστικά ευρήματα”, δήλωσε ο Stein Duker. “Για παράδειγμα, τα δεδομένα μας έδειξαν ότι το φυσιολογικό στρες των παιδιών μειώθηκε μόλις εισήλθαν στο προσαρμοσμένο δωμάτιο οδοντιατρικού καθαρισμού, πριν καν αρχίσει ο πραγματικός καθαρισμός, και ότι το επίπεδο του φυσιολογικού στρες προέβλεπε τη δυσφορία της συμπεριφοράς κατά τη διάρκεια του καθαρισμού”. Οι ερευνητές εντόπισαν επίσης παράγοντες που προέβλεπαν την επιτυχία της παρέμβασης για κάθε συμμετέχοντα: η νεότερη ηλικία και το χαμηλότερο IQ ή/και το χαμηλότερο επίπεδο εκφραστικής επικοινωνίας σχετίζονταν το καθένα με αναλογικά μεγαλύτερη μείωση του στρες των συμμετεχόντων. “Η κόρη μου δεν μπορεί καν να ακούσει τη λέξη “οδοντίατρος””, δήλωσε ο γονέας μιας συμμετέχουσας. “Αλλά αφού βρέθηκε για λίγο στην αίθουσα Αισθητηριακά προσαρμοσμένων οδοντιατρικών περιβαλλόντων [SADE], μπόρεσε να κοιτάξει τα δόντια της για πρώτη φορά μετά από πάνω από ένα χρόνο”. Εκτός από τις ανισότητες στη στοματική φροντίδα που βιώνουν ειδικά τα αυτιστικά παιδιά, η μελέτη μπορεί επίσης να βοηθήσει να καλυφθεί ένα εθνοτικό χάσμα ανισότητας, καθώς το 72% των γονέων των παιδιών που συμμετείχαν στην έρευνα αυτοπροσδιορίστηκαν ως ισπανόφωνοι. (Σημείωση: ο όρος “ισπανόφωνος” χρησιμοποιείται στις ΗΠΑ για να αναφέρεται σε άτομα που ταυτοποιούνται ως ισπανόφωνοι, λατίνοι, chicano, latinx, latinine κ.λπ. και φαίνεται ότι είναι ένας προτιμώμενος πανεθνικός όρος μεταξύ όσων εξέφρασαν προτίμηση). Τα στοιχεία έχουν δείξει ότι τα ισπανόφωνα παιδιά στις ΗΠΑ παρουσιάζουν ανισότητες στη στοματική υγεία: Το 52% των ισπανόφωνων νέων ηλικίας 2-19 ετών έχουν τερηδόνα (κοιλότητες), που είναι ο υψηλότερος πληθυσμιακός επιπολασμός σε σύγκριση με τους μη ισπανόφωνους μαύρους (44%), τους Ασιάτες (43%) και τους λευκούς (39%) νέους. Τα δίγλωσσα μέλη της ερευνητικής ομάδας SADE διασφάλισαν την πιστότητα με τους ισπανόφωνους συμμετέχοντες και τις οικογένειες.
Η Stein Duker και το εργαστήριό της ‘Προσαρμοσμένες περιβαλλοντικές τροποποιήσεις’ Tailored Environmental Modifications θα μελετήσουν στη συνέχεια την αποτελεσματικότητα ενός τροποποιημένου SADE για παιδιά τυπικής ανάπτυξης με οδοντιατρικό φόβο και άγχος, μια σημαντική πρόκληση στην παιδοδοντιατρική που αντιμετωπίζει περίπου το 20 τοις εκατό όλων των παιδιών στις ΗΠΑ. Στο εγγύς μέλλον, σχεδιάζει επίσης να συλλέξει προκαταρκτικά δεδομένα μελετώντας εφήβους και ενήλικες με νοητική αναπτυξιακή αναπηρία ή/και αυτισμό, πληθυσμούς για τους οποίους τη ρωτούν συχνά σε οδοντιατρικά συνέδρια και ερευνητικές συναντήσεις. “Ανεξάρτητα από τον πληθυσμό, η συμβουλή μου προς τους επαγγελματίες οδοντιάτρους και τους γονείς είναι να συνεργαστούν για να βρουν τρόπους να βελτιώσουν τη συνολική εμπειρία της κλινικής”, λέει η Stein Duker. “Σε κάθε οδοντιατρείο υπάρχουν σταθμισμένες σαλιάρες ακτίνων Χ που μπορεί να βοηθήσουν στην ηρεμία του παιδιού, μπορούν να φορέσουν γυαλιά ηλίου, μπορούν να φορέσουν ένα καπέλο με σκούφο που να καλύπτει τα αυτιά για να σιγοντάρει τους θορύβους – όλα αυτά είναι εντελώς δωρεάν και εύκολες προσαρμογές που έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν την εμπειρία της κλινικής για τα άτομα με αισθητηριακές ευαισθησίες, χωρίς να επηρεάζουν αρνητικά την ικανότητα των οδοντιάτρων να παρέχουν φροντίδα”.
