Νέα έρευνα που παρουσιάστηκε στο φετινό Ευρωπαϊκό Συνέδριο για την Παχυσαρκία (ECO) στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας (4-7 Μαΐου), υποδηλώνει ότι οι περισσότεροι ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο δεν έχασαν ή κέρδισαν αρκετό βάρος μετά το πρώτο lockdown πανδημίας για να αλλάξουν τον δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ), αλλά δείχνει ότι οι νεαροί ενήλικες (ηλικίας 45 ετών και κάτω) και οι γυναίκες είχαν περισσότερες πιθανότητες να πάρουν βάρος και να ανέβουν τουλάχιστον μία κατηγορία ΔΜΣ. Η μελέτη, από τον καθηγητή Thomas Yates και τον Δρ. David Kloecker από το Diabetes Research Center, Leicester General Hospital, University of Leicester, UK και τους συνεργάτες του, περιελάμβανε πληροφορίες για ένα βρετανικό δείγμα περίπου ενός εκατομμυρίου ενηλίκων, κυρίως από την Αγγλία.
“Οι επιπτώσεις ακόμη και της μέτριας αύξησης βάρους σε επίπεδο πληθυσμού σε νεότερους ενήλικες και γυναίκες θα μπορούσαν να μεταφραστούν σε περισσότερο διαβήτη, καρδιακές παθήσεις, καρκίνους και άλλα σοβαρά προβλήματα υγείας που σχετίζονται με την παχυσαρκία τις επόμενες δεκαετίες σε αυτούς τους πληθυσμούς, εκτός εάν ληφθούν μέτρα για την αναστροφή των επιπτώσεων του lockdown”, λέει ο καθηγητής Yates. “Αυτά τα δεδομένα υποδηλώνουν επίσης κοινωνικές ανισότητες, με τα μαύρα άτομα να έχουν περισσότερες πιθανότητες να αυξήσουν το βάρος της πανδημίας και να ανέβουν τουλάχιστον μία κατηγορία ΔΜΣ σε σύγκριση με άλλες εθνοτικές ομάδες”. Ακόμη και πριν από την πανδημία, η παχυσαρκία ήταν μια από τις πιο πιεστικές προκλήσεις για τη δημόσια υγεία στο Ηνωμένο Βασίλειο. Σύμφωνα με την Έρευνα Υγείας για την Αγγλία, περίπου τα τρία τέταρτα των ατόμων ηλικίας 45 έως 74 ετών ζούσαν με υπέρβαρο ή παχυσαρκία το 2019.
Για αυτήν τη μελέτη, οι ερευνητές διεξήγαγαν μια αναδρομική μελέτη κοόρτης παρατήρησης ενός εκατομμυρίου ενηλίκων (ηλικίας 18 ετών και άνω), που επιλέχθηκαν τυχαία από το Clinical Practice Research Datalink (CPRD—μια μεγάλη βάση δεδομένων γενικής πρακτικής) για να διερευνήσουν πώς άλλαξαν ο ΔΜΣ και το βάρος μετά τον πρώτο COVID -19 lockdown στο ΗΒ και αν αυτές οι αλλαγές διέφεραν κατά κατηγορία ΔΜΣ, φύλο, ηλικιακή ομάδα και εθνικότητα. Η περίοδος προ-lockdown διήρκεσε από τις 22 Μαρτίου 2017 έως τις 22 Μαρτίου 2020 (την ημέρα πριν από την έναρξη του πρώτου lockdown στο Ηνωμένο Βασίλειο) και η περίοδος επακόλουθου κλειδώματος ήταν από τις 23 Μαρτίου 2020 έως τις 13 Μαρτίου 2021.
Συνολικά, 938.150 ενήλικες συμπεριλήφθηκαν στην πρώτη ανάλυση που συγκρίνει τις τροχιές του σωματικού βάρους μετά το lockdown με τις ιστορικές τάσεις. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε πέντε ομάδες με βάση την πρώτη καταγεγραμμένη μέτρηση ΔΜΣ πριν από το lockdown (μεταξύ 20 Μαρτίου 2015 και 22 Μαρτίου 2020)—32% ταξινομήθηκαν ως λιποβαρείς (ΔΜΣ κάτω των 18,5 kg/m²) ή σε υγιές βάρος (ΔΜΣ). 18,5 έως λιγότερο από 25 kg/m2 ), 35% υπέρβαροι (ΔΜΣ 25 έως λιγότερο από 30 kg/m2 ) και 33% με παχυσαρκία (είτε κατηγορία 1 [30 έως < 35 kg/m2 ], κατηγορία 2 [35 έως < 40 kg/m2] ή κατηγορίας 3 [≥ 40 kg/m2]). Οι αναλύσεις διεξήχθησαν για τη συνολική κοόρτη και στρωματοποιήθηκαν κατά δημογραφικά χαρακτηριστικά: φύλο (άνδρας και γυναίκα), ηλικία (κάτω των 45 ετών, 45 ετών έως <60 ετών, 60 έως <75 ετών και 75 ετών και άνω) και εθνικότητα (Λευκό, Νότιας Ασίας, Μαύρο και Μικτό/Άλλο). Η πλειοψηφία (58%) ήταν γυναίκες και λευκές (83%), με μέση (διάμεση) ηλικία τα 55 έτη.
Οι ερευνητές βρήκαν μικρές αλλαγές στις τάσεις του σωματικού βάρους μετά την έναρξη του lockdown σε γυναίκες και σε άτομα ηλικίας κάτω των 45 ετών με ΔΜΣ ≥ 30 kg/m2 σε σχέση με τις ιστορικές τάσεις. Περαιτέρω αναλύσεις δεδομένων από 273.529 συμμετέχοντες (με πληροφορίες για το ΔΜΣ πριν και μετά την έναρξη του πρώτου lockdown στο Ηνωμένο Βασίλειο) που εξετάζουν τις αλλαγές στο ΔΜΣ, διαπιστώθηκε ότι οι περισσότεροι ενήλικες παρέμειναν στην ίδια κατηγορία ΔΜΣ μετά το lockdown. Σε όσους ξεκίνησαν με υγιές βάρος (18,5 έως <25 kg/m2) πριν από την πανδημία, το 83% παρέμεινε στην ίδια κατηγορία ΔΜΣ μετά το lockdown, το 14% έγινε υπέρβαρο ή παχύσαρκο και περίπου το 3% πέρασε στην κατηγορία λιποβαρών.
Παρόμοια ποσοστά ενηλίκων που ζούσαν με υπέρβαρους πριν από το lockdown παρουσίασαν αύξηση βάρους (11%) και απώλεια βάρους (12%) που οδήγησαν σε αλλαγές στην κατηγορία ΔΜΣ μετά το lockdown. Μεταξύ των ενηλίκων που ζουν με οποιαδήποτε κατηγορία παχυσαρκίας πριν από το πρώτο lockdown, περίπου 1 στους 10 έχασε αρκετό βάρος για να μεταβεί στην κατηγορία υπέρβαρων, κανονικού βάρους ή λιποβαρών. Οι ερευνητές διαπίστωσαν επίσης ότι ένα μεγαλύτερο ποσοστό γυναικών από ό,τι οι άνδρες κέρδισαν βάρος, με αποτέλεσμα την αύξηση της κατηγορίας ΔΜΣ μετά το lockdown. Για παράδειγμα, στην κατηγορία υπέρβαρων, το 13% των γυναικών έναντι του 9% των ανδρών πέρασαν στις κατηγορίες παχυσαρκίας (οποιαδήποτε κατηγορία) μετά το lockdown. Ομοίως, σε σύγκριση με τις μεγαλύτερες ηλικιακές ομάδες, όσοι ήταν κάτω των 45 ετών είχαν περισσότερες πιθανότητες να πάρουν βάρος και να ανέβουν τουλάχιστον μία κατηγορία ΔΜΣ μετά το lockdown.
Για παράδειγμα, το 17% των ενηλίκων κάτω των 45 ετών που ζουν με υπέρβαρους προ-lockdown μετακινήθηκαν στις κατηγορίες παχυσαρκίας μετά το lockdown σε σύγκριση με το 7%–13% των ατόμων στις άλλες ηλικιακές ομάδες. Τα συνολικά μοτίβα αλλαγής βάρους ήταν παρόμοια σε όλες τις εθνοτικές ομάδες. Ωστόσο, ένα μεγαλύτερο ποσοστό μαύρων ατόμων ανέβηκε τουλάχιστον μία κατηγορία ΔΜΣ σε σύγκριση με άλλες εθνοτικές ομάδες, ανεξάρτητα από την αρχική κατηγορία ΔΜΣ. “Οι παρατεταμένες περίοδοι καραντίνας διέκοψαν τις καθημερινές ρουτίνες, καθιστώντας δύσκολο για τους ανθρώπους να τρώνε υγιεινά και να διατηρούνται σε φόρμα, με τη συναισθηματική διατροφή και το κλείσιμο αθλητικών συλλόγων πιθανότατα ενισχύοντας την τάση”, λέει ο Δρ Kloecker. Ωστόσο, απαιτείται περισσότερη έρευνα για να κατανοηθούν οι λόγοι πίσω από αυτές τις αλλαγές στο σωματικό βάρος και τα επίπεδα παχυσαρκίας.