Νέα έρευνα δείχνει ότι οι ηλικιωμένοι που κάνουν πιο ανενεργή ζωή διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο να αναπτύξουν άνοια. Η μελέτη εξέτασε την εμφάνιση της άνοιας σε σχεδόν 50.000 άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω, παρακολουθώντας τον κίνδυνο με βάση τα καθημερινά επίπεδα δραστηριότητάς τους για περίπου επτά χρόνια.
Άνοια και ανενεργή ζωή
Η μελέτη, με επικεφαλής τον David Raichlen, καθηγητή βιολογικών επιστημών και ανθρωπολογίας στο Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια, διαπίστωσε ότι οι παρατεταμένες περίοδοι αδράνειας συσχετίστηκαν με αυξημένο κίνδυνο άνοιας στους ηλικιωμένους. Σε σύγκριση με το να περνάς εννέα ώρες την ημέρα κάνοντας καθιστική ζωή, η αδράνεια για 10 ώρες την ημέρα συνδέεται με 8% υψηλότερο κίνδυνο άνοιας. Αυτός ο κίνδυνος αυξήθηκε σημαντικά με περισσότερη αδράνεια. Οι ηλικιωμένοι που έκαναν καθιστική ζωή για 12 ώρες την ημέρα, παρουσίασαν αύξηση του κινδύνου άνοιας κατά 63%, ενώ όσοι ήταν ανενεργοί για 15 ώρες την ημέρα είχαν μια εκπληκτική αύξηση 320% στον κίνδυνο.
Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι η μελέτη δεν καθιερώνει αιτιότητα μεταξύ αδράνειας και άνοιας. Άλλοι παράγοντες, όπως η κακή σωματική υγεία ή τα πρώιμα στάδια της μη διαγνωσμένης άνοιας, θα μπορούσαν να συμβάλλουν τόσο στον κίνδυνο αδράνειας όσο και στον κίνδυνο άνοιας.
Μια πιθανή εξήγηση για τη σχέση μεταξύ αδράνειας και άνοιας είναι η μειωμένη ροή αίματος στον εγκέφαλο. Επιπλέον, η αδράνεια σχετίζεται με υψηλότερο κίνδυνο καρδιαγγειακών και μεταβολικών ασθενειών, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών προσβολών, των εγκεφαλικών επεισοδίων, του διαβήτη και της ηπατικής νόσου, που θα μπορούσαν επίσης να συμβάλουν στον κίνδυνο άνοιας.
Οι συμμετέχοντες στη μελέτη ήταν από την Αγγλία, τη Σκωτία και την Ουαλία, με μέσο όρο ηλικίας τα 68. Κανείς από αυτούς δεν είχε σημάδια άνοιας κατά την εγγραφή, αλλά πάνω από 400 είχαν διαγνωστεί με άνοια μέχρι το 2021.
Ενώ η μελέτη δεν βρήκε στοιχεία ότι το τυπικό επίπεδο αδράνειας των ΗΠΑ (περίπου 9,5 ώρες την ημέρα) συνδέεται με τον κίνδυνο άνοιας, εντόπισε ένα όριο. Οι ηλικιωμένοι που έκαναν καθιστική ζωή για 10 ώρες ή περισσότερο είχαν αυξημένο κίνδυνο.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η μελέτη δεν διερεύνησε εάν η αύξηση της φυσικής δραστηριότητας θα μπορούσε να αναστρέψει τον κίνδυνο άνοιας που σχετίζεται με την αδράνεια. Ωστόσο, είναι γενικά αποδεκτό ότι η παραμονή σωματικά δραστήρια είναι ευεργετική για τη συνολική υγεία, συμπεριλαμβανομένης της γνωστικής λειτουργίας.
Η Claire Sexton, ανώτερη διευθύντρια επιστημονικών προγραμμάτων και προσέγγισης στην Ένωση Αλτσχάιμερ, τόνισε τη σημασία της εξέτασης της συνολικής συμπεριφοράς και του τρόπου ζωής σε σχέση με τον κίνδυνο άνοιας. Παράγοντες όπως η υγιεινή διατροφή, η εκπαίδευση, οι τραυματισμοί στο κεφάλι, ο ύπνος, η ψυχική υγεία, η καρδιαγγειακή υγεία και άλλα σωματικά συστήματα παίζουν ρόλο στον κίνδυνο άνοιας.
Συμπερασματικά, ενώ η μελέτη υπογραμμίζει μια πιθανή σχέση μεταξύ της αδράνειας και του κινδύνου άνοιας στους ηλικιωμένους, χρειάζεται περισσότερη έρευνα για την κατανόηση των υποκείμενων μηχανισμών. Η παραμονή σωματικά δραστήρια και η διατήρηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής παραμένουν βασικά συστατικά της συνολικής ευεξίας, συμπεριλαμβανομένης της υγείας του εγκεφάλου.