Η ανακάλυψη ενός γονιδίου που συμβάλλει στην ανάπτυξη του σπέρματος, μπορεί μελλοντικά να οδηγήσει στη δημιουργία ενός νέου τύπου μη ορμονικού αντισυλληπτικού για τους άνδρες, σύμφωνα με μία νέα βρετανική επιστημονική έρευνα σε πειραματόζωα.
Αν και διάφορες επιστημονικές ομάδες σε όλο τον κόσμο προσπαθούν να αναπτύξουν ένα μη ορμονικό ανδρικό αντισυλληπτικό, ως εναλλακτική λύση στο γυναικείο ορμονικό αντισυλληπτικό χάπι, είναι η πρώτη φορά που εντοπίζεται ένα γονίδιο, το οποίο ελέγχει όχι την αρχική δημιουργία, αλλά την μετέπειτα ανάπτυξη του σπέρματος.Οι ερευνητές του Κέντρου Αναπαραγωγικής Υγείας του πανεπιστημίου του Εδιμβούργου, με επικεφαλής τον Λι Σμιθ, που δημοσίευσαν τη σχετική μελέτη στο περιοδικό γενετικής “PLoS Genetics”, σύμφωνα με το BBC, ανακάλυψαν ένα γονίδιο, το Katnal1, που εμπλέκεται στην ωρίμανση του σπέρματος στους όρχεις. Αν βρεθεί τρόπος να ρυθμιστεί αυτό το γονίδιο, έτσι ώστε να εμποδιστεί η ανάπτυξη του σπέρματος, τότε το σπέρμα δεν θα είναι αρκετά ώριμο για να μπορεί να γονιμοποιεί ωάρια γυναικών.
Παροδική έλλειψη γονιμότητας
Το γονίδιο Katnal1 είναι ενεργό στους όρχεις και ελέγχει τα τελικά στάδια της ανάπτυξης των σπερματοζωαρίων. Η αναστολή του μπορεί να οδηγήσει σε παροδική έλλειψη γονιμότητας, χωρίς όμως να προκαλούνται μόνιμες βλάβες στον μηχανισμό παραγωγής σπέρματος, αναφέρουν οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου στους οποίους ανήκει η νέα μελέτη που δημοσιεύεται στη δικτυακή επιστημονική επιθεώρηση «PLoS Genetics».
Μέχρι σήμερα οι διαφορετικές προσπάθειες ανάπτυξης ανδρικού αντισυλληπτικού οι οποίες βασίζονταν στο μπλοκάρισμα της παραγωγής τεστοστερόνης έχουν συνδεθεί με προβλήματα καθώς προκαλούν παρενέργειες όπως η ευερεθιστότητα, η κόπωση και η έλλειψη σεξουαλικής επιθυμίας.
Ωστόσο οι ειδικοί από το Εδιμβούργο εκτιμούν ότι η ανακάλυψη του Katnal1 ανοίγει νέους δρόμους σε ό,τι αφορά την ανάπτυξη του ανδρικού «χαπιού» με δεδομένο τον ζωτικής σημασίας ρόλο του γονιδίου στα προχωρημένα στάδια της ανάπτυξης των σπερματοζωαρίων.
Εκλυση «άσφαιρων» σπερματοζωαρίων
Όταν το γονίδιο αποσιωπηθεί οι όρχεις συνεχίζουν να παράγουν σπερματοζωάρια, ωστόσο εκλύονται μόνο ανώριμα και «άσφαιρα» σπερματοζωάρια, αναφέρει ο Λι Σμιθ από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου. «Η επίδραση ενός τέτοιου φαρμάκου θα είναι αναστρέψιμη επειδή το Κatnal1 δρα στα σπερματοκύτταρα μόνο στα προχωρημένα στάδια της ανάπτυξής τους. Ετσι δεν επηρεάζεται η συνολική ικανότητα παραγωγής σπέρματος του άνδρα».
Οι ερευνητές ανακάλυψαν τον σημαντικό ρόλο του Katnal1 στην παραγωγή σπέρματος αναλύοντας το DNA υπογόνιμων αρσενικών ποντικών που εμφάνιζαν μεταλλάξεις. Περαιτέρω έρευνα αποκάλυψε ότι το γονίδιο ελέγχει το δίκτυο μικροσκοπικών σωλήνων οι οποίοι μεταφέρουν θρεπτικά συστατικά στα σπερματικά κύτταρα κατά τα τελευταία στάδια ανάπτυξής τους και προτού αυτά εκλυθούν από τους όρχεις.
Σε αρκετά χρόνια δοκιμές σε ανθρώπους
Όταν το Katnal1 μπλοκαριστεί οι σωληνίσκοι αυτοί διασπώνται νωρίτερα από ό,τι θα έπρεπε με αποτέλεσμα να σταματά η σπερματική ανάπτυξη. Ετσι εκλύονται σπερματικά κύτταρα που βρίσκονται σε ανώριμο στάδιο και τα οποία δεν είναι ικανά να γονιμοποιήσουν το ωάριο, εξηγεί ο δρ Σμιθ.
«Παρότι διεξάγονται και άλλες μελέτες σχετικά με ανάπτυξη μη ορμονικών ανδρικών αντισυλληπτικών, ο εντοπισμός ενός γονιδίου που ελέγχει την παραγωγή σπέρματος αποτελεί ένα μοναδικό και σημαντικό βήμα προς τη δημιουργία αποτελεσματικών αντισυλληπτικών για τους άνδρες» καταλήγει ο ειδικός συμπληρώνοντας ότι παρά τα ενθαρρυντικά αυτά αποτελέσματα θα παρέλθουν χρόνια προτού τέτοιου είδους φάρμακα δοκιμαστούν στον άνθρωπο.