Tο αλλεργικό σοκ είναι μία ακραία αντίδραση του οργανισμού, που οφείλεται σε υπερευαισθησία του ανοσοποιητικού συστήματος απέναντι σε μία ουσία (λ.χ. κάποια τροφή ή φάρμακο).
Συνοδεύεται από μεγάλη πτώση της πίεσης, που προκαλεί απώλεια των αισθήσεων, και, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να οδηγήσει ακόμη και στο θάνατο. Εκδηλώνεται συνήθως ξαφνικά, μέσα σε χρονικό διάστημα που κυμαίνεται από μερικά δευτερόλεπτα έως δύο ώρες. Θεωρείται επείγον περιστατικό, καθώς οδηγεί συχνά σε καρδιακή και αναπνευστική ανεπάρκεια. Κάθε αλλεργική αντίδραση, όμως, δεν εξελίσσεται απαραίτητα σε σοκ. Μπορεί να εκδηλωθεί απλώς με κάποια ενοχλητικά συμπτώματα, όπως συνάχι και κνησμό στο δέρμα.
Τι συμβαίνει στο σώμα σας σε μια αλλεργική αντίδραση;
- Μια ξένη ουσία εισέρχεται μέσω της τροφής στο σώμα
- Τα άτομα που είναι αλλεργικά, παράγουν ειδικές IgE ανοσοσφαιρίνες εναντίον αυτής της ουσίας (φάση ευαισθητοποίησης)
- Σε επόμενη έκθεση, η πρωτεΐνη της τροφής συνδέεται σε ειδική θέση με τα αντισώματα ανοσοσφαιρίνης IgE, που βρίσκονται πλέον στην επιφάνεια ειδικών κυττάρων, των σιτευτικών.
- Αυτή η σύνδεση ενεργοποιεί τα κύτταρα αυτά, που εκκρίνουν αμέσως ισταμίνη και άλλες χημικές ουσίες που λέγονται μεσολαβητές (προσχηματισμένοι και νέο- σχηματισμένοι).
- Η ισταμίνη και οι μεσολαβητές που απελευθερώνονται, θα προκαλέσουν συμπτώματα αλλεργικής αντίδρασης, όπως οίδημα, κνησμός, εξανθήματα, κοιλιακό άλγος, πτώση αρτηριακής πίεσης κ.α.
Φάση ευαισθητοποίησης
- Αλλεργιογόνο
- Τα Β λεμφοκύτταρα παράγουν αντισώματα IgE εναντίον του αλλεργιογόνου
- Τα αντισώματα IgE συνδέονται στην επιφάνεια των μαστοκυττάρων και βασεοφίλων
- Το άτομο έρχεται σε επαφή με το αλλεργιογόνο, αφού έχε ευαισθητοποιηθεί
- Το αλλεργιογόνο συνδέεται με τα αντισώματα στην IgE επιφάνεια των κυττάρων και προκαλεί απελευθέρωση ουσιών από αυτά όπως ισταμίνη, κλπ.
Τι είναι η αναφυλαξία;
Η αναφυλακτική αντίδραση είναι μια σοβαρή συστηματική αλλεργική αντίδραση που μπορεί να εκδηλωθεί αιφνίδια. Επιδρά σε ολόκληρο το σώμα και η εκδήλωση των συμπτωμάτων συνήθως είναι άμεση, γενικευμένη και απότομη. Στην αναφυλακτική αντίδραση μπορεί να εκδηλωθούν συμπτώματα από πολλά συστήματα:
- Δέρμα: Εξανθήματα, οίδημα, κνησμός.
- Αναπνευστικό σύστημα: δύσπνοια, βήχας, αίσθημα πνιγμονής, ακόμα και αναπνευστική ανεπάρκεια
- Καρδιαγγειακό σύστημα: πτώση αρτηριακής πίεσης με ταχυκαρδία,
- αίσθημα παλμών, ζάλη
- Γαστρεντερικό σύστημα: κοιλιακό άλγος, έντονη ναυτία, ξαφνικοί έμετοι
Να σημειωθεί πως η αναφυλαξία μπορεί να οδηγήσει ακόμα και στο θάνατο, αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα.
Συχνότερες αιτίες αλλεργικού σοκ
- Τροφές (ξηροί καρποί, αυγό, γαλακτοκομικά προϊόντα, ψάρια και θαλασσινά κ.α.)
- Δηλητήριο εντόμων
- Ευαισθησία στο latex (λάστιχο)
- Φαρμακευτική αλλεργία (κυρίως αντιβιοτικά)
- Συστηματική αναφυλαξία μετά από άσκηση
Στις Η.Π.Α. πάσχουν περισσότερο από 40 εκατομμύρια άνθρωποι και κάθε χρόνο εκδηλώνονται περίπου 63.000 νέα περιστατικά.