Με την μουσικοθεραπεία ο ασθενής ψυχαγωγείται και μαθαίνει μουσική; Τι επιδιώκει ;
Με τον όρο ‘’Μουσικοθεραπεία’’, εννοούμε την φροντίδα που παρέχει η μουσική στον άνθρωπο που επιθυμεί να γνωρίσει τον εαυτό του μέσα από μία δημιουργική διαδικασία.
Γράφει η κ. Παρασκευή Θεοδωρακοπούλου
Μουσικοθεραπεύτρια –Dip M.th(Conservatorio di Musica Luisa d’Annunzio Pescara)MA (Academia Nationale di Santa Cecilia di Roma).
Μπορεί να προσφέρει δηλαδή ένα εναλλακτικό τρόπο επικοινωνίας και έκφρασης στους ανθρώπους εκείνους που η λεκτική επικοινωνία είναι ανεπαρκής ή αδύνατη ως μέσο έκφρασης.
Δεν επιδιώκει ούτε την ψυχαγωγία αλλά ούτε και τη μουσική εκπαίδευση. Ο θεραπευτής δε διδάσκει μουσική, ούτε παροτρύνει το θεραπευόμενο να παίξει με συγκεκριμένο τρόπο, επομένως ο δεύτερος δεν απαιτείται να έχει μουσικές γνώσεις.
Είναι μια σχετικά καινούργια θεραπεία για τα ελληνικά δεδομένα, σε αντίθεση με την Αμερική και άλλες ευρωπαΪκές χώρες όπου η μουσικοθεραπεία εφαρμόζεται εδώ και 60 χρόνια.
Η μουσική αποτελείται από διάφορα στοιχεία όπως ο ρυθμός, η μελωδία, η αρμονία, ο παλμός, η ένταση κλπ, στοιχεία που έχει διαπιστωθεί ότι συνδέονται άμεσα με την ίδια μας την ανθρώπινη οντότητα.
Όταν τα συγκεκριμένα στοιχεία καταγραφούν με τρόπο αντικειμενικό, δημιουργούμε στη μουσικοθεραπεία ένα περιβάλλον μελέτης από το οποίο ενδεχομένως προκύπτουν ακριβή και ουσιαστικά συμπεράσματα για τον κάθε θεραπευόμενο.
Οι στόχοι αυτοί διαμορφώνονται σύμφωνα με τις ανάγκες του κάθε ατόμου, ενθαρρύνοντας θετικές αλλαγές στη συμπεριφορά με σκοπό την βελτίωση της ποιότητας της ζωής του
Η μουσικοθεραπεία στοχεύει σε τρείς τομείς:
Στον ψυχικό τομέα
- Ενίσχυση ή ανάπτυξη της ικανότητας έκφρασης συναισθημάτων.
- Ενίσχυση ή ανάπτυξη της δημιουργικής ικανότητας.
- Ενίσχυση ή ανάπτυξη της αυτονομίας και της εμπιστοσύνης στον εαυτό.
- Έκφραση και μορφοποίηση εσωτερικών εικόνων.
- Υποστήριξη κατά την ανάπτυξη στρατηγικών αντιμετώπισης δύσκολων καταστάσεων.
- Μετάδοση σιγουριάς και ασφάλειας.
- Ευεξία
Στον κοινωνικό τομέα
- Μη λεκτική επικοινωνία και αλληλεπίδραση.
- Υποστήριξη των οικογενειακών σχέσεων.
- Στον σωματικό τομέα
- Απόσπαση της προσοχής και μείωση των παρενεργειών του πόνου.
- Εξάσκηση κινητικών ικανοτήτων που έχουν επηρεαστεί αρνητικά.
- Θετική σωματική εμπειρία.
Η θεραπεία διεξάγεται σε ένα χώρο που υπάρχουν κυρίως κρουστά όργανα (τύμπανα, μεταλλόφωνα,μουσικοί σωλήνες κτλ), τα οποία χρησιμεύουν στο θεραπευόμενο προκειμένου μέσα από απλά όργανα που δεν απαιτούν μουσική γνώση, να δημιουργήσει τη δική του μουσική γλώσσα και επικοινωνία.
Ο θεραπευόμενος καλείται να συμμετέχει ενεργητικά στην διεξαγωγή της θεραπείας, στα πλαίσια της οποίας παίζει σχεδόν πάντα με τη συνοδεία του θεραπευτή.
Οι συνεδρίες μπορεί να είναι δυαδικές ή ομαδικές, ανάλογα με τις ανάγκες του κάθε ατόμου.
Η διάρκειά τους είναι από 30-45/50 λεπτά.
Οφέλη
Η μουσικοθεραπεία σαν θεραπευτική προσέγγιση δεν είναι μια επίπονη διαδικασία για τον θεραπευόμενο, είτε μιλάμε για ενήλικα, είτε για παιδί. Αντίθετα όλοι αντλούν μεγάλη ευχαρίστηση από τη συμμετοχή τους σε αυτή.
Το εκάστοτε βίωμα που αποκομίζουμε από μια στοχευμένη μουσικοθεραπευτική προσέγγιση δημιουργεί μια ψυχική εμπειρία, η οποία έχοντας βιωθεί μια φορά,αποτελεί μνήμη και μπορεί να επαναληφθεί.
Αυτό που συμβαίνει μέσα στη μουσική, σχετίζεται με ψυχικές διεργασίες που όπως κρίνεται εκ του αποτελέσματος γενικεύονται και εκτός μουσικής, αλλάζοντας τη στάση απέναντι στη ζωή.