Προβληματισμό προκαλεί η επιδημιολογική εικόνα του κοκκύτη και της ιλαράς, δύο σοβαρών μολυσματικών ασθενειών, που εξαπλώνονται και εξακολουθούν να απειλούν τη δημόσια υγεία, παρά την ύπαρξη αποτελεσματικών εμβολίων. Η χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη, σε συνδυασμό με τα αναμενόμενα επιδημικά κύματα έχουν οδηγήσει σε σημαντική αύξηση των κρουσμάτων τα τελευταία χρόνια.
Με βάση τα τελευταία δεδομένα για τη συχνότητα των κρουσμάτων σε ευρωπαϊκές χώρες και την παγκόσμια κοινότητα, ο ΕΟΔΥ εξέδωσε οδηγίες προστασίας, με κύριο γνώμονα τον εμβολιασμό.
Η ανακοίνωση του ΕΟΔΥ
Κοκκύτης
Ο κοκκύτης είναι ενδημική νόσος τόσο για την ΕΕ/ΕΟΧ, όσο και παγκόσμια. Το 2023 δηλώθηκαν περισσότερα από 25.000 κρούσματα σε χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ. Από τον Ιανουάριο έως το Μάρτιο 2024 έχουν δηλωθεί περισσότερα από 32.000 κρούσματα (Δανία, Βέλγιο, Κροατία, Τσεχία, Νορβηγία, Ισπανία, Σουηδία, Μαυροβούνιο, Ηνωμένο Βασίλειο, Ελβετία, Σερβία). Η πλειονότητα των κρουσμάτων αφορά σε βρέφη μικρότερα του 1 έτους (17 χώρες) και σε έφηβους 10-19 ετών (6 χώρες). Η αύξηση του αριθμού των κρουσμάτων αποδίδεται σε χαμηλή εμβολιαστική κάλυψη, εξασθενημένη ανοσία, καθώς και σε αναμενόμενα επιδημικά κύματα κάθε 3 έως 5 χρόνια, ακόμα και σε περιοχές με υψηλή εμβολιαστική κάλυψη.
Τα βρέφη διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο σοβαρής νόσου και θανάτου. Σχεδόν όλοι οι θάνατοι στις χώρες της Ευρώπης έχουν καταγραφεί σε βρέφη κάτω των 3 μηνών.
Οδηγίες
Το βασικότερο μέτρο πρόληψης για τον κοκκύτη είναι ο έγκαιρος εμβολιασμός, από τον 2ο μήνα της ζωής, καθώς και η ολοκλήρωση του εμβολιασμού με όλες τις απαιτούμενες δόσεις εμβολίων των παιδιών και των ενηλίκων, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών.
Ιλαρά
Από την 1η Ιουλίου 2023 έως τις 30 Ιουνίου 2024, 30 χώρες της ΕΕ/ΕΟΧ ανέφεραν 17.273 κρούσματα ιλαράς, 13.308 από τα οποία ήταν εργαστηριακά επιβεβαιωμένα. Το Περιφερειακό Γραφείο Ευρώπης του ΠΟΥ ανέφερε 84.932 κρούσματα ιλαράς το 2024, έως τις 5 Αυγούστου 2024. Ο μεγαλύτερος αριθμός κρουσμάτων αναφέρθηκε από τη Ρουμανία (13.879), την Ιταλία (753), την Αυστρία (514), το Βέλγιο (493) και τη Γαλλία (436). Συνολικά, 19 θάνατοι που σχετίζονται με την ιλαρά έχουν αναφερθεί στην ΕΕ/ΕΟΧ το 2024, στη Ρουμανία (18) και την Ιρλανδία (1). Οι πέντε χώρες εκτός ΕΕ/ΕΟΧ που ανέφεραν τα περισσότερα κρούσματα ιλαράς είναι το Καζακστάν (27.330),το Αζερμπαϊτζάν (16.633),η Ρωσία (13.018),το Κιργιστάν (11.759) και το Ηνωμένο Βασίλειο (2.123).
Oδηγίες
Oι ταξιδιώτες, παιδιά και ενήλικες, σε χώρες με έξαρση κρουσμάτων συστήνεται να επιβεβαιώνουν τον πλήρη εμβολιασμό τους με δύο δόσεις του τριδύναμου εμβολίου ιλαράς-ερυθράς-παρωτίτιδας (εμβόλιο MMR) πριν το ταξίδι. Σε ότι αφορά στην Ευρώπη ιδιαίτερη προσοχή συνιστάται στους ταξιδιώτες στην Ρουμανία.