Μια νέα μελέτη διαπίστωσε ότι μπορεί να υπάρχει σχέση μεταξύ της έκθεσης στο φως κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και της ανάπτυξης του εγκεφάλου του εμβρύου. Αυτά τα ευρήματα από ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Umea της Σουηδίας, σε συνεργασία με Αμερικανούς συναδέλφους, μπορεί να παρέχουν καλύτερη κατανόηση ορισμένων νευρολογικών ασθενειών αργότερα στη ζωή. «Τελικά, αυτή η ανακάλυψη μπορεί να ανοίξει δυνατότητες για τη χρήση του σωστού είδους διέγερσης φωτός κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης για τη μείωση του κινδύνου νευρολογικών διαταραχών στην ενήλικη ζωή», δήλωσε η καθηγήτρια Lena Gunhaga στο Umea Center for Molecular Medicine του Πανεπιστημίου Umea.
Η ερευνητική ομάδα στο Πανεπιστήμιο Umea, μαζί με ερευνητές της ομάδας του καθηγητή Richard Lang στο Σινσινάτι των ΗΠΑ, αποδεικνύουν τώρα ότι ένας υποδοχέας φωτός που ονομάζεται Opsin 3 εκφράζεται ήδη σε μέρη του κεντρικού και περιφερικού νευρικού συστήματος κατά τα πρώτα στάδια της εμβρυϊκής ανάπτυξης. Το μόριο Opsin 3 έχει μια ευρεία αλλά ευδιάκριτη έκφραση που υποδηλώνει σημαντικό ρόλο στο σχηματισμό διαφόρων νευρώνων, νευρικών οδών και περιοχών του εγκεφάλου και του νωτιαίου μυελού.
Η έκφραση Opsin 3 μπορεί να συνδεθεί με μια σειρά από κινητικές και αισθητηριακές νευρικές οδούς που ρυθμίζουν την κίνηση, τον πόνο, την όραση και την όσφρηση, καθώς και τη μνήμη, τη διάθεση και το συναίσθημα. Ενώ η ιδέα ότι το φως μπορεί να επηρεάσει τα κύτταρα μέσα στο σώμα, ακόμη και στο αγέννητο έμβρυο, μπορεί να φαίνεται περίεργη, τόσο οι υπολογισμοί όσο και τα πειράματα έχουν δείξει στο παρελθόν ότι το φως μπορεί να περάσει από το δέρμα, τους μαλακούς ιστούς και το κρανίο για να ενεργοποιήσει τους φωτοϋποδοχείς. Το Opsin 3 ανιχνεύει φως στο μπλε εύρος σε μήκος κύματος περίπου 480 νανόμετρα. Η ανακάλυψη του σχεδίου έκφρασης αυτού του υποδοχέα από τους ερευνητές της Umea υποδηλώνει ότι το φως παίζει ζωτικό ρόλο στην ανάπτυξη και την επακόλουθη λειτουργία του εγκεφάλου.
Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί ο κίνδυνος ορισμένων νευρολογικών και ψυχιατρικών παθήσεων ποικίλλει ανάλογα με την εποχική ώρα γέννησης. Μέχρι στιγμής, αυτή η ανεξήγητη συσχέτιση έχει παρατηρηθεί σε ασθένειες όπως το Πάρκινσον, το Αλτσχάιμερ, η σκλήρυνση κατά πλάκας, η διπολική διαταραχή, ο αυτισμός, η σχιζοφρένεια και η επιληψία. Τούτου λεχθέντος, ο χρόνος γέννησης είναι μόνο ένας από τους πολλούς παράγοντες κινδύνου για τις εν λόγω ασθένειες. «Παρόλο που απαιτείται περισσότερη έρευνα για να μπορέσουμε να εκδόσουμε συστάσεις σχετικά με συγκεκριμένες θεραπείες φωτός για έγκυες γυναίκες , είμαστε ξεκάθαρα σε μια συναρπαστική διαδρομή που μπορεί τελικά να αποδειχθεί εξαιρετικά σημαντική», δήλωσε η Lena Gunhaga.
Ενώ τα νέα ευρήματα βασίζονται σε παρατηρήσεις του εγκεφάλου και του νευρικού συστήματος ποντικών, η λειτουργία θεωρείται παρόμοια στους ανθρώπους. Οι ερευνητές συνεχίζουν με πιο λεπτομερείς μελέτες για το πώς το Opsin 3 επηρεάζει την ανάπτυξη και τη λειτουργία του εγκεφάλου.