Δρ Γεώργιος Κ. Σακκάς: Αναγκαία θεωρεί τη θεραπευτική άσκηση για τους νεφροπαθείς, η οποία μάλιστα θα πρέπει να αποτελεί μέρος της καθημερινής θεραπείας τους, ο δρ Γεώργιος Κ. Σακκάς, Κλινικός Εργοφυσιολόγος – Ερευνητής, καθηγητής στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (ΤΕΦΑΑ) του πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Η ενασχόλησή του με τους ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια ξεκίνησε το 1997 στην Αγγλία, συνεχίστηκε το 2001 στην Καλιφόρνια των ΗΠΑ, ενώ από το 2005 πραγματοποιεί κλινικές μελέτες στην περιοχή της Θεσσαλίας στο Τμήμα Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού ΤΕΦΑΑ. Κάνοντας μια αποτίμηση αυτής της πολύχρονης έρευνας και ενόψει της Παγκόσμιας Ημέρας Νεφρού στις 14 Μαρτίου, τονίζει πως οι ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια παρουσιάζουν χαμηλή ποιότητα ζωής, μειωμένη σωματική επάρκεια (αντοχή και δύναμη), αυξημένα επίπεδα μυϊκής ατροφίας (δηλ. μειωμένη μυϊκή μάζα), αυξημένα επίπεδα καμάτου (δηλ. κουράζονται πολύ εύκολα), χαμηλή οστική πυκνότητα (άρα οστεοπόρωση – εύθραυστα οστά ), μυϊκές και νευρολογικές διαταραχές (αδυναμία, μουδιάσματα στα άκρα), διαταραχές του ύπνου (υπνηλία, αϋπνίες και λήθαργο), καρδιακή Ανεπάρκεια και αυξημένο κίνδυνο για αιφνίδιο θάνατο. Όλα τα παραπάνω προβλήματα φυσικά και επιδεινώνονται όταν οι ασθενείς, τονίζει, αποκλίνουν από τις οδηγίες των θεραπόντων ιατρών τους ή υιοθετούν έναν ανθυγιεινό τρόπο ζωής. Οι πιο συχνές αρνητικές συνήθειες σχετίζονται με τη μεγάλη κατανάλωση υγρών, την αυξημένη κατανάλωση φρούτων, την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών πλούσιων σε αλάτι αλλά και συνήθειες όπως το κάπνισμα και ο καθιστικός τρόπος ζωής. Ωστόσο, οι περισσότερες από τις διαταραχές που προανέφερα, συνεχίζει, προλαμβάνονται ή και είναι αναστρέψιμες, ως κάποιο βαθμό, ενώ η βελτίωση των προβλημάτων αυτών σχετίζεται άμεσα με την βελτίωση της υγείας των νεφροπαθών και συνεπώς με την αύξηση του προσδόκιμου ζωής τους.
Στις κλινικές μελέτες μας χρησιμοποιούμε την «θεραπευτική άσκηση» ως μέσο επιβράδυνσης και αναστροφής της πτωτικής πορείας της υγείας των νεφροπαθών με τελικό στόχο τη βελτίωση της ποιότητας ζωής και της γενικότερης υγείας τους. Η θεραπευτική άσκηση γίνεται, σύμφωνα με τον ίδιο, κατά τη διάρκεια της αιμοκάθαρσης μεταξύ 1ης και 3ης ώρας και εφαρμόζεται αρχικά για 10 λεπτά και προοδευτικά αυξάνεται έως τη 1 ώρα. Οι ασθενείς συμμετέχουν ακόμη και σε ασκήσεις ενδυνάμωσης με λάστιχα και βαράκια. Μέχρι σήμερα έχουν συμμετάσχει στις μελέτες εκατοντάδες αιμοκαθαιρόμενοι ασθενείς με πολύ σημαντικά θετικά αποτελέσματα για την υγεία τους. Η ερευνητική δουλειά έχει αποδείξει με επιστημονικές εργασίες ότι η εφαρμογή της θεραπευτικής άσκησης στους ασθενείς με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια μπορεί να:
- Βελτιώσει σημαντικά τους δείκτες ποιότητας ζωής
- Αυξήσει την σωματική δύναμη και αντοχή
- Αναστρέψει την μυϊκή ατροφία και αυξήσει τη μάζα των μυών
- Μειώσει τη γενική αίσθηση της κόπωσης
- Σταθεροποιήσει την οστική πυκνότητα
- Βελτιώσει τους δείκτες καρδιακής λειτουργίας
- Βελτιώσει την ποσότητα και την ποιότητα του ύπνου
- Μειώσει σημαντικά τον κίνδυνο για αιφνίδιο θάνατο
Συμπερασματικά, τονίζει ο κ. Σακκάς, η θεραπευτική άσκηση πρέπει να αποτελεί μέρος της καθημερινής θεραπείας των ασθενών με χρόνια νεφρική ανεπάρκεια και όχι προαιρετική επιλογή. Για να καταλήξει τονίζοντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι θα πρέπει να δούμε ολιστικά την αντιμετώπιση της Χρόνιας Νεφρικής Νόσου λαμβάνοντας υπόψη, όχι μόνο τις «κλινικές» ανάγκες του χρόνιου πάσχοντα, αλλά και τις ιδιαιτερότητες της ζωής του και τις προτιμήσεις του σε θέματα τρόπου ζωής. Η εξατομικευμένη φροντίδα των ασθενών με χρόνια νεφρική νόσο αφορά και την αλλαγή του τρόπου ζωής προς όφελος μιας ισορροπημένης αντιμετώπισης.
