Ο όρος “κενές θερμίδες” χρησιμοποιείται συχνά για να περιγράψει τροφές και ποτά που παρέχουν θερμίδες χωρίς να προσφέρουν σημαντική θρεπτική αξία. Οι κενές θερμίδες συνήθως προέρχονται από τρόφιμα πλούσια σε πρόσθετα σάκχαρα, ανθυγιεινά λίπη ή επεξεργασμένα συστατικά, ενώ τους λείπουν βιταμίνες, μέταλλα, πρωτεΐνες ή φυτικές ίνες.
Τα τρόφιμα με κενές θερμίδες, όπως τα γλυκά, τα αναψυκτικά, τα fast food και τα επεξεργασμένα σνακ, μπορεί να έχουν υψηλή θερμιδική αξία αλλά να μην προσφέρουν τίποτα στον οργανισμό εκτός από ενέργεια. Αν και οι θερμίδες αυτές παρέχουν ενέργεια, δεν συνοδεύονται από απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, τα οποία είναι ζωτικής σημασίας για τη σωματική και ψυχική υγεία.
Το ερώτημα είναι αν οι “κενές θερμίδες” είναι πραγματικά άδειες ή αν έχουν κάποια αξία. Η ενέργεια που προσφέρουν μπορεί να είναι χρήσιμη για την άμεση κάλυψη ενεργειακών αναγκών, αλλά η έλλειψη θρεπτικών συστατικών τις καθιστά λιγότερο αποτελεσματικές στη στήριξη της γενικής υγείας. Για παράδειγμα, τα τρόφιμα όπως τα γλυκά ή τα αλκοολούχα ποτά μπορεί να προσφέρουν στιγμιαία ενέργεια, αλλά μακροπρόθεσμα μπορούν να συμβάλουν στην αύξηση βάρους, την κακή υγεία του μεταβολισμού και την έλλειψη βιταμινών.
Σε μια ισορροπημένη διατροφή, η κατανάλωση τροφών με κενές θερμίδες πρέπει να είναι περιορισμένη. Τα τρόφιμα που είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, όπως τα φρούτα, τα λαχανικά, οι ξηροί καρποί, οι σπόροι και οι πηγές πρωτεΐνης, προσφέρουν περισσότερη αξία στον οργανισμό. Επομένως, αν και οι κενές θερμίδες παρέχουν ενέργεια, η απουσία άλλων σημαντικών θρεπτικών συστατικών τις καθιστά λιγότερο ωφέλιμες.