Μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Cleaner Production διερευνά τις επιλογές τροφίμων στο πλαίσιο των Πέντε Μεγάλων χαρακτηριστικών της προσωπικότητας στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Νορβηγία. Οι ερευνητές διεξήγαγαν μια διαδικτυακή έρευνα για τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας, την κοινωνικοοικονομική κατάσταση και τις επιλογές τροφίμων. Η Νορβηγία και οι ΗΠΑ επιλέχθηκαν για σύγκριση λόγω των σημαντικά διαφορετικών κλιμάκων της βιοτεχνολογίας, της γεωργίας και της στήριξης των αγροκτημάτων, των διαφορετικών προτύπων κατανάλωσης τροφίμων και των κανόνων εισαγωγής μεταξύ αυτών των δύο εννοιών.
Τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας, τα οποία είναι μέτρα για το πώς σκέφτεται, αισθάνεται και ενεργεί ένα άτομο, έχουν ταξινομηθεί με διάφορους τρόπους, συμπεριλαμβανομένου του Big Five Inventory (BFI). Το BFI περιλαμβάνει το να είναι κάποιος:
- ανοιχτός στην εμπειρία,
- ευσυνείδητος,
- εξωστρεφής,
- ευχάριστος,
- και νευρωτικός.
Προηγούμενες έρευνες έδειξαν ότι το να είσαι ανοιχτός και αποδεκτός σχετίζεται με τη λήψη καλύτερων διατροφικών επιλογών και τη βιωσιμότητα των τροφίμων. Αντίθετα, ο νευρωτισμός και η εξωστρέφεια συνδέονταν συχνότερα με κακές επιλογές τροφίμων. Η γενική στάση απέναντι στα τρόφιμα έχει υποτεθεί ότι σχετίζεται άμεσα με τις επιλογές τροφίμων σχετικά με την ασφάλεια, τη διατροφική κατάσταση, τη φυσική κατάσταση, τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, την ευκολία, την προέλευση, τη δικαιοσύνη, τις παραδοσιακές αξίες των τροφίμων, τη γεύση και την εμφάνιση και την τιμή.
Αυτές μοιάζουν με τις δέκα θεμελιώδεις ανθρώπινες αξίες που περιγράφει ο Schwartz, μερικές από τις οποίες περιλαμβάνουν την καλοσύνη, τη συμμόρφωση, τον ηδονισμό, την ασφάλεια, την εξουσία και την αυτοκατεύθυνση. Προηγούμενες μελέτες έχουν δείξει ότι οι καταναλωτές στις ΗΠΑ βάζουν πρώτα την ασφάλεια και ακολουθούν το κόστος, η γεύση, η υγεία και η διατροφή, τα οποία παραμένουν σταθερά σε ένα φάσμα προϊόντων κρέατος και γάλακτος. Σημειωτέον, αυτοί οι ερωτηθέντες δεν έδωσαν μεγάλη σημασία στην καλή διαβίωση των ζώων, την περιβαλλοντική υγεία, την προέλευση των τροφίμων ή την ευκολία.
Στη Νορβηγία, η ασφάλεια συνέχισε να βρίσκεται στην κορυφή της λίστας των προτιμήσεων σε τέτοιες μελέτες, ενώ η τιμή θεωρήθηκε ο έκτος πιο σημαντικός παράγοντας στις αποφάσεις για τα τρόφιμα. Τα τοπικά παραγόμενα τρόφιμα προάγουν τη βιοποικιλότητα, προστατεύουν την καλή διαβίωση των ζώων και ενισχύουν την ανθεκτικότητα. Αντίθετα, τα προϊόντα που παράγονται παγκοσμίως είναι πιο προσιτά.
Τα προϊόντα με βάση το κρέας συμβάλλουν στην ενίσχυση της διατροφικής ποιότητας σε χώρες όπου υπάρχει λιγότερη γη για σιτηρά και καλλιέργειες βοσκοτόπων. Ωστόσο, η εκτροφή μηρυκαστικών αυξάνει τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (CO2). Συγκεκριμένα, οι πρακτικές εκτροφής κρέατος είναι πιο βιώσιμες σε αυτές τις χώρες σε σύγκριση με το αποτύπωμα άνθρακα της εισαγωγής χορτοφαγικών προϊόντων διατροφής σε αρκετά μεγάλη κλίμακα.
Τι έδειξε η μελέτη;
Οι ερευνητές προσδιόρισαν έξι τμήματα με βάση τα χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και τα κοινωνικοοικονομικά χαρακτηριστικά που συνδέονταν με τις αξίες που προβλέπουν τις επιλογές τροφίμων. Τόσο η Νορβηγία όσο και οι ΗΠΑ βρέθηκαν να έχουν άτομα που ανήκουν σε διαφορετικά τμήματα, συμπεριλαμβανομένων των τμημάτων υγείας, αλτρουιστικών, ορθολογιστικών και ηδονιστικών. Τα Νορβηγικά, και όχι οι υπήκοοι των Η.Π.Α., ανήκαν επίσης σε τμήματα φυσικών και ευημερίας. Αντίθετα, εντοπίστηκαν δύο μοναδικά τμήματα των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένης της ασφάλειας και του απροσδιόριστου.
Η ασφάλεια, η υγεία και ο αλτρουισμός αντιπροσώπευαν περίπου το 20% των ερωτηθέντων. Συγκριτικά, το ορθολογικό και το ηδονιστικό τμήμα ήταν μικρότερο σε περίπου 15% το καθένα. Μεταξύ των 12 αξιών των τροφίμων, η ασφάλεια ήταν στην πρώτη θέση, με το 74% των ερωτηθέντων να την αναφέρουν ως κυρίαρχη αξία. Το τμήμα Υγεία περιελάμβανε ερωτηθέντες που εκτιμούσαν την ασφάλεια, ακολουθούμενο από τη διατροφή, τα φυσικά τρόφιμα και τη γεύση.
Ομοίως, το τμήμα του Αλτρουισμού, στο οποίο οι άνθρωποι επικεντρώνονταν κυρίως στην ασφάλεια των τροφίμων, ήθελαν επίσης φυσικά τρόφιμα με ήπιες περιβαλλοντικές επιπτώσεις, εκτός από την εκτίμηση της ευημερίας των ζώων και της δικαιοσύνης. Στο τμήμα Λογικής, οι ερωτηθέντες επέλεξαν τρόφιμα με βάση τη γεύση και την τιμή, δίνοντας διπλάσια βαρύτητα σε αυτούς τους παράγοντες σε σύγκριση με την ασφάλεια των τροφίμων.
Το τμήμα Φυσικό περιλάμβανε ερωτηθέντες που εκτιμούσαν την προέλευση των τροφίμων, όπως υποδεικνύεται από την έντονη αντιπάθειά τους για τα γενετικά τροποποιημένα τρόφιμα (G.M.), τα φυσικά τρόφιμα και την ασφάλεια. Το τμήμα ευημερίας, το οποίο επικεντρώθηκε κυρίως στα δεδομένα για την καλή διαβίωση των ζώων, αποτελούσε το 12% των ερωτηθέντων. Το ηδονιστικό τμήμα περιλάμβανε το 10% των ερωτηθέντων και προτιμούσε τη γεύση από την ασφάλεια σε οποιαδήποτε τιμή ή ταλαιπωρία. Αυτό το τμήμα επιλέχθηκε ως το τμήμα αναφοράς για λόγους σύγκρισης.
Πώς η προσωπικότητα επηρεάζει τις διατροφικές επιλογές
Με περισσότερο άνοιγμα σε νέες εμπειρίες, οι πιθανότητες μέλους ευημερίας ή αλτρουισμού αυξήθηκαν κατά πάνω από 60% για κάθε αύξηση της τυπικής απόκλισης. Ομοίως, η συμφιλίωση αυξήθηκε κατά 50% για κάθε Σ.Δ. άνοδος σε τομείς Φυσικού, Πρόνοιας ή Αλτρουιστικού. Η εξωστρέφεια συσχετίστηκε αντιστρόφως με την Πρόνοια ή τον Αλτρουισμό, με 30% πτώση στις πιθανότητες συμμετοχής σε κάθε S.D. αύξηση.
