Ο εθισμός στο φαγητό περιγράφει την κατάσταση όπου η ανάγκη για φαγητό γίνεται ψυχαναγκαστική ή ανεξέλεγκτη. Αυτή η καταναγκαστική συμπεριφορά μπορεί να είναι αντίδραση σε ένα συναίσθημα, όπως το άγχος, η θλίψη, ή ο θυμός. Το ανθρώπινο σώμα χρειάζεται τροφή για να λειτουργήσει.
Ο εθισμός στο φαγητό είναι όταν ένα άτομο εξαρτάται από ορισμένα είδη τροφίμων. Τα τρόφιμα που συμβάλλουν στον εθισμό είναι συνήθως ανθυγιεινά, όπως τα τσιπς, τα γλυκά, ή το λευκό ψωμί.
Τι είναι ο εθισμός στο φαγητό;
Ο εθισμός στο φαγητό συνδέεται στενά με τις διατροφικές διαταραχές. Τέτοιες μπορεί να είναι η παχυσαρκία, η βουλιμία και άλλες. Μια θεωρία είναι ότι οι ασθενείς αναπτύσσουν χημική εξάρτηση από συγκεκριμένα τρόφιμα. Αυτό γίνεται με παρόμοιο τρόπο που κάποιοι άλλοι αναπτύσσουν εξάρτηση στο αλκοόλ, ή στη νικοτίνη.
Η κατανάλωση τροφίμων προκαλεί χημικές αντιδράσεις. Εκκρίνεται ντοπαμίνη, η οποία δρα ως “ανταμοιβή” και συνοδεύεται από ευχάριστα συναισθήματα στο άτομο. Αυτή και άλλες χημικές ουσίες μπορούν επίσης να λειτουργήσουν ως προσωρινή “λύτρωση” από τη συναισθηματική δυσφορία.
Ωστόσο, άλλη έρευνα δείχνει ότι δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία που να δείχνουν ότι τα τρόφιμα έχουν τις ίδιες εθιστικές ιδιότητες με το αλκοόλ, ή τα τσιγάρα. Αυτή η έρευνα έδειξε ότι ο όρος “εθισμός στο φαγητό” είναι παραπλανητικός. Αυτό το λένε επειδή -ως όρος- υπονοεί ότι τα ίδια τα συστατικά είναι εθιστικά.
Ο εθισμός μπορεί να χωριστεί σε δύο κατηγορίες:
- Εθισμός σε μια ουσία, όπως ένα φάρμακο
- Εθισμός σε μια συμπεριφορά, όπως το φαγητό
Αν και ο εθισμός στο φαγητό μπορεί να συμβάλει στην παχυσαρκία, δεν είναι ο μόνος παράγοντας. Μέχρι και το 10% των ανθρώπων με εθισμό στο φαγητό είναι λιποβαρή, ή με κατάλληλο βάρος, αλλά όχι παχύσαρκα άτομα.
Ποιες τροφές σχετίζονται με τον εθισμό στο φαγητό;
Πιστεύεται ότι οι πλούσιες σε ζάχαρη, λίπος, ή άμυλο τροφές συνδέονται στενότερα με τον εθισμό στο φαγητό.
Η Κλίμακα Διατροφικού Εθισμού του Yale είναι ένα ερωτηματολόγιο σχεδιασμένο για να βοηθήσει στη διάγνωση του προβλήματος. Σύμφωνα με τα όσα έχουν απαντήσει χιλιάδες άνθρωποι, οι πιο εθιστικές τροφές είναι:
Τσιπς
Τηγανητές πατάτες
Γλυκά
Σοκολάτα
Μπισκότα
Άσπρο ψωμί
Ζυμαρικά
Παγωτό
Εθισμός στο φαγητό: Με αυτά τα συμπτώματα εκδηλώνεται
Τα συμπτώματα μπορεί να είναι σωματικά, συναισθηματικά και κοινωνικά. Αυτά περιλαμβάνουν:
- Ψυχαναγκαστική επιθυμία για φαγητό
- Διαρκή ενασχόληση με την απόκτηση και κατανάλωση τροφής
- Εξάρσεις υπερφαγίας, ή καταναγκαστική κατανάλωση φαγητού
- Επαναλαμβανόμενες προσπάθειες διακοπής της υπερφαγίας, ακολουθούμενες από υποτροπές
- Απώλεια ελέγχου για την ποσότητα, την συχνότητα και τον τόπο που τρώει το άτομο
- Αρνητικές επιπτώσεις στην οικογενειακή ζωή, την κοινωνικοποίηση και τα οικονομικά
- Ανάγκη κατανάλωσης φαγητού για συναισθηματική απελευθέρωση
- Το άτομο γευματίζει σε απομόνωση για να αποφευχθεί η προσοχή
- Κατανάλωση τροφής μέχρι το σημείο της σωματικής δυσφορίας ή του πόνου
O εθισμός στο φαγητό μπορεί επίσης να επιφέρει αρνητικά συναισθήματα, όπως:
Ντροπή
Ενοχές
Δυσφορία