Mπορεί να μην το έχουμε συνειδητοποιείτε, αλλά μεγάλο μέρος του κόσμου βρίσκεται στη μέση μιας μάχης ενάντια σε έναν ύπουλο εχθρό που ονομάζεται νόσος του Παναμά και εξαπλώνεται αόρατα στα εδάφη των τροπικών καλλιεργειών μπανάνας. Το κόστος σε περίπτωση απώλειας αυτής της μάχης θα μπορούσε να σημάνει το τέλος μιας από τις πιο επιτυχημένες αγροτικές βιομηχανίες για το πιο δημοφιλές φρούτο την μπανάνα. Η νόσος του Παναμά είναι μέρος ενός τεράστιου προβλήματος που εξαπλώνεται με ραγδαίους ρυθμούς έξω από την Ασία, φτάνει μέχρι την Αυστραλία και τώρα απειλεί και Λατινική Αμερική.
Αυτή η νόσος απειλεί να αποδεκατίσει τις παγκόσμιες προμήθειες μπανάνας με μεγάλη εξάπλωση αυτή τη δεκαετία και με έναν ενεργό κίνδυνο, που δεν είναι άλλος από την εξάλειψη της μπανάνας διαπαντός. Οι μπανάνες είναι το πιο εμπορεύσιμο φρούτο στον κόσμο. Στην Αυστραλία μάλιστα περισσότερες από πέντε εκατομμύρια μπανάνες καταναλώνονται καθημερινά και ένα αντίστοιχο νούμερο εξαγάγετε, καθιστώντας την το νούμερο ένα σε πωλήσεις προϊόν για αυτήν την χώρα. Φανταστείτε λοιπόν την ζημιά που γίνεται σε αυτή την χώρα από τη συγκεκριμένη νόσο.
Τι είναι όμως η νόσος του Παναμά;
Η νόσος του Παναμά προκαλείται από έναν μύκητα που υπάρχει στο έδαφος, ο οποίος μπλοκάρει την αγωγιμότητα του νερού προς τους μίσχους των φυτών μπανάνας, αφήνοντας το φυτό εντελώς αφυδατωμένο. Τότε τα φύλλα του κιτρινίζουν, μαραίνονται και τελικά πεθαίνουν. Η ασθένεια άρχισε να εξαπλώνετε τα τελευταία 30 χρόνια στην Καραϊβική και την Κεντρική Αμερική, επηρεάζοντας σημαντικά τις ποικιλίες τους και την τελευταία δεκαετία έχει αρχίσει να επηρεάζει σημαντικά την Αυστραλία και την Ασία που κατέχουν τον τίτλο της πιο δημοφιλούς μπανάνας. Η αρχική σκέψη ήταν να καλλιεργήσουν σε νέο έδαφος μπανάνες, αλλά επειδή ο μύκητας ζει στο έδαφος εξαπλώθηκε γρήγορα και στο καινούργιο έδαφος. Η μεγαλύτερη πρόκληση με τη νόσο του Παναμά είναι το πόσο εύκολα εξαπλώνεται. Μεταφέρεται στο έδαφος, κολλάει στο κάτω μέρος των μποτών, του αγροτικού εξοπλισμού, των ελαστικών και μπορεί ακόμη και να ρέει από αγρόκτημα σε αγρόκτημα μέσω του νερού.
Ενώ οι φορείς είναι πολλοί, η επιστήμονες που ασχολούνται με την εξάλειψη της νόσου του Παναμά, εστιάζουν σε τρία βασικά στοιχεία:
- Βελτιωμένα μέτρα βιοασφάλειας για να σταματήσει η εξάπλωση από αγρόκτημα σε αγρόκτημα
- Φύτευση «καλυπτικών καλλιεργειών» για τη δημιουργία κατάλληλων εδαφολογικών συνθηκών που καταστέλλουν την ασθένεια
- Η χρήση μη χημικών φαρμάκων που δρουν ενάντια στη νόσο
Αυτές οι τρεις πτυχές έχουν αποτελέσει τη βάση των ερευνών για τον περιορισμό της εξάπλωσης και των επιπτώσεων της νόσου του Παναμά.