Με τον όρο “επεξεργασμένα τρόφιμα” εννοούμε όλες τις τροφές που έχουν υποστεί τουλάχιστον μία μηχανική ή χημική διεργασία κατά την προετοιμασία τους, με σκοπό την τροποποίηση ή την συντήρησή τους. Είναι καλό να έχουμε υπόψιν μας λοιπόν, πως οτιδήποτε συμβαίνει για να αλλάξει την αρχική σύσταση του τροφίμου, εντάσσεται στη μεγάλη ‘’ομπρέλα’’ της επεξεργασίας τροφίμων. Τέτοια παραδείγματα διεργασιών είναι η παστερίωση, το αλάτισμα, το τηγάνισμα, το μαγείρεμα, το ψήσιμο, το καβούρδισμα, η ξήρανση και πολλές ακόμα τεχνικές, μεταξύ αυτών και κάποιες πολύπλοκες βιομηχανικές μέθοδοι.
Ποια είναι τα πιο συχνά υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα;
Στην κατηγορία αυτή, τα πιο διαδεδομένα τρόφιμα που εντοπίζονται είναι τα ακόλουθα:
- Αναψυκτικά,
- γλυκά ή αλμυρά συσκευασμένα σνακ (πατατάκια, σοκολάτες, καραμέλες, μπισκότα), παγωτά
- πολλά δημητριακά πρωινού
- προμαγειρεμένα γεύματα
- συσκευασμένες σούπες
- προιόντα ανασύστασης/ επεξεργασίας κρέατος (ζαμπόν, λουκάνικα, μπείκον, χοτ ντογ, συσκευασμένες κοτομπουκιές)
- έτοιμα κατεψυγμένα γεύματα (πίτσα, τηγανητές πατάτες κ.α.), συσκευασμένο ψωμί
- ζυμαρικά και επιδόρπια σε σκόνη
Πως επηρεάζουν την υγεία μας οι επεξεργασμένες τροφές;
Οι τροφές που έχουν υποστεί μεγάλη επεξεργασία λόγω της φτωχής θρεπτικής τους αξίας και της υψηλής ενεργειακής τους πυκνότητας έχουν συνδεθεί σε πλήθος μελετών με δυσμενείς εκβάσεις για την υγεία του ανθρώπου. Πιο συγκεκριμένα, έχει ανιχνευθεί συσχέτιση μεταξύ της κατανάλωσης επεξεργασμένων τροφών και του αυξημένου κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα, εγκεφαλικά επεισόδια, υψηλή αρτηριακή πίεση, διάφορων τύπων καρκίνου καθώς και του ολικού κινδύνου για θνητότητα..
Με ποιους τρόπους μπορείς να μειώσεις την κατανάλωσή των επεξεργασμένων τροφών;
O πιο αποτελεσματικός τρόπος να περιορίσουμε στη διατροφή μας κατά το μέτρο του δυνατού τις επεξεργασμένες τροφές είναι η αντικατάστασή τους με πιο υγιεινές επιλογές που έχουν υποστεί μικρότερου ή και μηδαμινού βαθμού επεξεργασία. Κάποιες τεχνικές που μπορούν να φανούν χρηστικές είναι οι εξής :
- Περιορίζουμε το γρήγορο φαγητό, τα έτοιμα σνακ και το delivery και αφιερώνουμε χρόνο στην προετοιμασία των γευμάτων μας και στη μαγειρική. Επίσης, η σωστή αποθήκευση των γευμάτων και η ταξινόμηση στον χώρο της κουζίνας θα μας γλυτώσει χρόνο, χρήματα και αρκετές ανθυγιεινές επιλογές γεύματος.
- Περιορίζουμε την κατανάλωση τροφίμων που αναφέρθηκαν ως υπερ-επεξεργασμένες τροφές στο ελάχιστο.
- Διαβάζουμε και εξοικειωνόμαστε με τις διατροφικές ετικέτες, έτσι ώστε να γνωρίζουμε τι βαθμό επεξεργασίας έχει υποστεί το τρόφιμο που καταναλώνουμε και ποια συστατικά / πρόσθετα περιέχει.
- Επιλέγουμε υγιεινά σνακ, όπως φρούτα, ξηρούς καρπούς, λαχανικά κ.α.
- Αντικαθιστούμε τους λευκούς, επεξεργασμένους υδατάνθρακες με δημητριακά ολικής άλεσης.
- Κάνουμε σταδιακές, μικρές και ρεαλιστικές αλλαγές περιορίζοντας συνειδητά και σταθερά την κατανάλωση των επεξεργασμένων τροφών.