Η παρακολούθηση της τηλεόρασης αποτελεί την τρίτη κατά σειρά πιο χρονοβόρα δραστηριότητα στις αναπτυγμένες χώρες, μετά την εργασία και τον ύπνο, γεγονός που δείχνει πόσες ώρες πλέον περνούμε μπροστά στην οθόνη. Ο χρόνος που καταναλώνεται συνολικά μπροστά στην οθόνη έχει κατά καιρούς μέσα από έρευνες συσχετιστεί με την αύξηση του καρδιομεταβολικού κινδύνου, με τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης παχυσαρκίας και διαβήτη, αλλά και του ποσοστού σωματικού λίπους ενώ συνδέεται πιο σταθερά με δείκτες παχυσαρκίας σε ενήλικες.
Οι βασικοί μηχανισμοί που μέχρι σήμερα έχουν προταθεί για το πώς η τηλεόραση/υπλογιστής συμβάλλουν στην αύξηση του σωματικού βάρους:
- η τηλεόραση/υπολογιστής αντικαθιστούν χρόνο που αλλιώς θα καταναλώνονταν σε κάποια μορφή σωματικής δραστηριότητας
- μειώνει το μεταβολικό ρυθμό
- προωθούν την κατανάλωση σνακ μεταξύ των γευμάτων
- εικόνες, προγράμματα και διαφημίσεις επηρεάζουν και τροποποιούν τις διατροφικές επιλογές
Ειδικότερα στα παιδιά η ενεργειακή πρόσληψη και η κατανάλωση σνακ έχει βρεθεί ότι συσχετίζεται με τις ώρες τηλεθέασης, αλλά και με την κατανάλωση σνακ που διαφημίζονται στην τηλεόραση. Επίσης, οι ώρες μπροστά σε μία οθόνη σχετίζονται με την αύξηση των μικρών γευματιδίων-τσιμπολογημάτων ανάμεσα στα γεύματα. Τα παιδιά «εκτίθενται» στις διαφημίσεις με γλυκά, πατατάκια, χυμούς και αναψυκτικά με ζάχαρη αποτελούν επιβαρυντικά σνακ. Μία μελέτη έδειξε ότι η παρουσία συσκευής τηλεόρασης στο παιδικό δωμάτιο είναι ένας ακόμα επιβαρυντικός παράγοντας για την αύξηση της πιθανότητας εμφάνισης παχυσαρκίας.
Ο χρόνος που αφιερώνουν πια τα παιδιά και οι έφηβοι μπροστά σε μία οθόνη ξεπερνά ακόμη και το χρόνο που περνούν στο σχολείο, αντικαθιστώντας όλες τις άλλες δραστηριότητες όπως παιγνίδια, άσκηση, χόμπι και σπορ. Αυτό σημαίνει ανατροπή του θερμιδικού ισοζυγίου και αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας, αφού οι θερμίδες που προσλαμβάνονται γίνονται ολοένα και περισσότερες και οι θερμίδες που καταναλώνονται ολοένα και λιγότερες.
Η τηλεόραση και ο υπολογιστής για ώρες βρέθηκε να επηρεάζει και το μέγεθος των μερίδων φαγητού. Το μέγεθος της μερίδας (meal size) δεν καθορίζεται μόνο από εσωτερικούς παράγοντες (γαστρικούς, ορμονικούς), αλλά και περιβαντολλογικούς, όπως είναι η τηλεόραση και η οθόνη υπολογιστή ή κινητού ή παιχνιδομηχανής. Βρέθηκε λοιπόν από πρόσφατες μελέτες ότι όταν τρώμε μπροστά στη τηλεόραση δίνουμε προσοχή στο τι βλέπουμε και όχι στο τι και πόσο τρώμε. Οι μελέτες έχουν δείξει ότι η ενασχόληση με όλες αυτές τις συσκευές συνδέεται με την αύξηση της κατανάλωσης τροφίμων που περιέχουν λιπαρά και σάκχαρα και τη μείωση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών.
Ως εκ τούτου, όσοι παρακολουθούν τηλεόραση για περισσότερο χρόνο έχουν υψηλότερη πρόσληψη συνολικού και κορεσμένου λίπους, υψηλότερη πρόσληψη σακχάρων και απλών υδατανθράκων και χαμηλότερη πρόσληψη βιταμινών και ανόργανων συστατικών με άμεσες συνέπειες για την καρδιαγγειακή υγεία, που δεν περιορίζονται μόνο στην αύξηση της παχυσαρκίας.