Διαλειπούσα Νηστεία: Τα ψυχολογικά οφέλη της. Η εποχή μας θα μπορούσε να οριστεί ως «η εποχή της διατροφής». Δίαιτες για την αποτοξίνωση του σώματος, κετογονικές δίαιτες για απώλεια βάρους, δίαιτες για τη φροντίδα των εντερικών μικροβίων, φιλικές προς το περιβάλλον δίαιτες, Παλαιολιθικές δίαιτες … και μία από τις πιο γνωστές τις τελευταίες εποχές: διαλείπουσα νηστεία. Με τόσους οπαδούς όσο και επικριτές.
Τι είναι η διαλείπουσα νηστεία; Όπως ασκείται; Τι φυσιολογικά, ψυχολογικά και γνωστικά οφέλη έχει αυτός ο τύπος διατροφής; Σε αυτό το άρθρο θα σας πούμε.
Η διαλείπουσα νηστεία είναι ένα πρότυπο διατροφής που αποτελείται από εναλλασσόμενες περιόδους φαγητού με περιόδους νηστείας με περισσότερο ή λιγότερο δομημένο τρόπο. Η διαλείπουσα νηστεία συνεπάγεται την πλήρη ή μερική αποχή από το φαγητό για ένα καθορισμένο χρονικό διάστημα πριν από το φαγητό ξανά. Ωστόσο, τα υπόλοιπα γεύματα πρέπει να είναι κάπως πιο ανθεκτικά για να εγγυηθούν την απαραίτητη παροχή θρεπτικών συστατικών.
Σε περιόδους νηστείας, δεν πρέπει να τρώτε αλλά μπορείτε να καταναλώσετε κάποια αφεψήματα. Υπάρχουν διαφορετικοί τρόποι για να κάνετε διαλείπουσα νηστεία. Όλοι κάνουμε περιόδους νηστείας, αφού τρώμε δείπνο μια μέρα και τρώμε πρωινό την επόμενη μέρα, αλλά υπάρχουν μεγαλύτερες. Για να ξεκινήσετε μεγαλύτερες περιόδους νηστείας, είναι καλύτερο να ξεκινήσετε σταδιακά , επιτρέποντας στον οργανισμό να συνηθίσει τα παράθυρα μεγαλύτερης νηστείας . Ας δούμε ποιοι είναι οι πιο συνηθισμένοι τύποι νηστείας.
12ώρες νηστείας (12/12)
Στην ουσία το ένα γεύμα απέχει από το άλλο 12 ώρες. Αν για παράδειγμα το τελευταίο σας γεύμα είναι στις 8 μμ και το πρωινό σας στις 8πμ, απέχουν μεταξύ τους 12 ώρες.
16 ώρες νηστείας (8/16)
Δεκαέξι ώρες νηστείας και 8 ώρες σίτισης. Αυτό σημαίνει χονδρικά ότι κάνεις σε τρία γεύματα στο 24ωρο, αποφεύγοντας παράλληλα την κατανάλωση υγρών που περιέχουν θερμίδες.
Όσο πάει η χρονική απόκλιση του ενός γεύματος με το άλλο μεγαλώνει αλλά αυτό είναι κάτι που θα προτείναμε να το αποφύγετε. Η 20ωρη νηστεία (4/20) ή αλλιώς η νηστεία του πολεμιστή έχει τις αναφορές της στην εποχή των σπηλαίων, τότε που όλη μέρα κυνηγούσαν και κατέληγαν να τρων μια φορά (το βράδυ). Δεν μπορούμε να αρνηθούμε ότι υπάρχει μεγαλύτερη, σε χρονική διάρκεια, νηστεία αλλά δεν χρειάζεται να φτάσουμε και τα όρια.
Τα καλά της διαλείπουσας διατροφής: Η διαλείπουσα νηστεία φαίνεται να είναι πιο κοντά σε έναν φυσικό τρόπο διατροφής, από τον τρόπο που ακολουθούμε καθημερινά. Τρώμε μηχανικά, συνήθως ακολουθώντας ορισμένα χρονοδιαγράμματα και, όταν έρχεται η ώρα να φάμε, τρώμε, με ή χωρίς πείνα.
Οι περίοδοι νηστείας έχουν μεγάλα οφέλη για το σώμα:
- Αυξάνει την αυτοφαγία και ευνοεί τις κινήσεις του εντέρου με στόχο τον καθαρισμό του.
- Μειώνει τη φλεγμονή και το οξειδωτικό στρες
- Βελτιώνει τη μεταβολική ευελιξία, επιταχύνει το μεταβολισμό
- Βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη
- Αυξάνει την παραγωγή αυξητικής ορμόνης
- Συμβάλλει στον καλύτερος έλεγχο του βάρους
Ποια είναι όμως τα γνωστικά και ψυχολογικά οφέλη της διαλείπουσας νηστείας; Σύμφωνα με την Ειδικό Ψυχικής Υγείας Cristina Girod:
- Αύξηση της ικανότητας συγκέντρωσης: από εξελικτική άποψη, είναι πιθανό να σκεφτούμε ότι μετά το φαγητό, ορισμένες γνωστικές λειτουργίες επηρεάζονται. Αυτό είναι αναμενόμενο, αφού μετά το φαγητό το συμπαθητικό νευρικό σύστημα , απαραίτητο για την έναρξη των γνωστικών λειτουργιών, απενεργοποιείται και ενεργοποιείται το παρασυμπαθητικό. Επιπλέον, μελέτες δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια της νηστείας τα επίπεδα των νευροδιαβιβαστών που σχετίζονται με την ψυχολογική κατάσταση της συγκέντρωσης αυξάνονται, όπως η νορεπινεφρίνη και η ορεξίνη.
- Μπορεί να ενισχύσει τη νευροπλαστικότητα , την ικανότητα του εγκεφάλου να δημιουργεί νέες συνδέσεις. Η είσοδος σε κέτωση (διαδικασία καύσης λίπους) και η εναλλαγή μεταξύ των διαφορετικών τρόπων απόκτησης ενέργειας διεγείρει την πλαστικότητα του εγκεφάλου.
- Προστατεύει από την κατάθλιψη . Υπάρχει μια ουσία που παράγεται από τον εγκέφαλο, το BDNF (νευροτροφικός παράγοντας που προέρχεται από τον εγκέφαλο) που σχεδόν απουσιάζει σε άτομα με κατάθλιψη. Η ενίσχυση της παραγωγής του προστατεύει από την κατάθλιψη.
- Προστατεύει από φλεγμονώδεις διεργασίες . Οι φλεγμονώδεις διεργασίες μπορούν να επηρεάσουν τη λειτουργία του νευρικού συστήματος. Αντιμέτωπος με μια φλεγμονώδη διαδικασία, ο οργανισμός κατανέμει τους πόρους του για την καταπολέμηση της φλεγμονής και αφαιρεί πόρους από γνωστικές λειτουργίες. Έτσι, εάν μειώσουμε τη φλεγμονή του σώματος, εκτελώντας περιόδους νηστείας, ενθαρρύνουμε αυτούς τους πόρους να διατεθούν σε ό, τι είναι πραγματικά απαραίτητο.
- Μπορεί να μειώσει την εμμονή μας με τα τρόφιμα και να μας βοηθήσει να αναγνωρίσουμε και να κατανοήσουμε τα σημάδια πείνας και κορεσμού, συμβάλλοντας στην αποφυγή της συναισθηματικής πείνας ή της πλήξης.
- Μειώνει την ψυχική κόπωση. Ο τρόπος με τον οποίο τρώμε, ειδικά εάν τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα συμπεριλαμβάνονται στη διατροφή μας, παράγει αιχμές ινσουλίνης, οι οποίες είναι υπεύθυνες για την ψυχική κόπωση. Εάν μετά από νηστεία τρώμε φυσικά ή «καλά επεξεργασμένα» τρόφιμα, αυτές οι κορυφές μειώνονται.