Η ενασχόληση με την εικόνα του σώματος έχει εδραιωθεί με την πάροδο των ετών και ενώ μπορεί να αφορά παθολογικά αίτια (π.χ. νοσογόνο παχυσαρκία), συχνά γίνεται και καθαρά για αισθητικούς λόγους. Σύμφωνα με δεδομένα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO) το 2022, 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι ήταν παχύσαρκοι. Ο ανησυχητικά υψηλός επιπολασμός του παχύσαρκου επηρεάζει τόσο τις ανεπτυγμένες όσο και τις υπανάπτυκτες χώρες, πέρα από όρια εθνικότητας, φύλου και ηλικίας. Παράλληλα, το παγκόσμιο ενδιαφέρον για τις δίαιτες έχει αυξηθεί, αντίστοιχα, και οι άνθρωποι εμφανίζουν ολοένα και μεγαλύτερη προσκόλληση σε FAD δίαιτες.
Τι θεωρείται γρήγορη απώλεια βάρους;
Το σημείο στο οποίο η απώλεια βάρους γίνεται ιατρικό πρόβλημα δεν είναι ακριβές. Όμως, συστήνεται περαιτέρω ιατρική αξιολόγηση με απώλεια μεγαλύτερη του 5% του αρχικού βάρους, σε διάστημα 6-12 μηνών, ειδικά όταν η απώλεια αυτή αφορά την τρίτη ηλικία. Όσον αφορά την σκόπιμη απώλεια βάρους, η απάντηση περικλείει την εξατομίκευση, εξαρτάται δηλαδή κάθε φορά από το άτομο.
Σε γενικές γραμμές, ένας άνθρωπος που είναι πιο μεγαλόσωμος, μπορεί κατά κανόνα να χάνει περισσότερο σωματικό βάρος. Οι επικαιροποιημένες συστάσεις των ειδικών του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, προτείνουν ότι ένας υγιής ρυθμός απώλειας βάρους είναι 0,5 έως 1 κιλό την εβδομάδα ή 2 έως 4 κιλά τον μήνα , χωρίς να διαχωρίζει άτομα μικρού ή μεγάλου σωματότυπου. Όπως καταλαβαίνουμε, λοιπόν, γρήγορη απώλεια βάρους μπορεί να θεωρηθεί εκείνη η οποία ξεπερνά το 1 κιλό ανά εβδομάδα ή τα 4 κιλά στο διάστημα ενός μήνα.
Γιατί στρεφόμαστε σε τέτοιου τύπου Δίαιτες;
Παρά τα ερευνητικά δεδομένα ότι οι FAD δίαιτες δεν αποτελούν υγιές μέσο απώλειας βάρους, αυτές παραμένουν δημοφιλείς. Οι άνθρωποι που καταφεύγουν σε σχήματα διατροφής και δίαιτες που αποβλέπουν σε μια ταχεία απώλεια βάρους, συνήθως δεν βλέπουν την συνολική εικόνα.
Μπορεί να διατηρηθεί το σωματικό Βάρους με τέτοιες Δίαιτες;
Αν πάρουμε ως δεδομένο στην προηγούμενη ερώτηση ότι η απώλεια βάρους επιτυγχάνεται. Το αμέσως επόμενο λογικό ερώτημα που προκύπτει είναι αν αυτή η αλλαγή μπορεί να διατηρηθεί μακροχρόνια. Η απάντηση είναι πώς, κατά κανόνα ,όχι, αφού δεν υπολογίζουμε τον σωματότυπο και τον τρόπο ζωής του κάθε ατόμου ξεχωριστά. Έτσι αποτελέσματα έρευνας δείχνουν ότι μετά το πέρας μιας τέτοιας δίαιτας, και επιστρέφοντας στις συνήθειες και τον τρόπο ζωής προ-παρέμβασης, ανακτάται μέρος, όλο ή ακόμα και περισσότερο από το βάρος που χάσαμε.
Ποια τα πιθανά προβλήματα;
Η πραγματικότητα είναι ότι οι δίαιτες αυτές, επιστημονικά τεκμηριωμένα, δεν υπερτερούν μιας ισορροπημένης υγιεινής διατροφής, όπως π.χ. τα διατροφικά πρότυπα που ακολουθούνται στην Μεσογειακή Διατροφή. Πιο συγκεκριμένα, τα πιθανά προβλήματα που προκύπτουν είναι:
- Αυξημένη κατανάλωση πυκνών θερμιδικά τροφίμων. Έρευνες δείχνουν ότι η πρόσληψη λιγότερων θερμίδων μέσω τέτοιων διαιτών μπορεί να οδηγήσει σε ορμονική ανισορροπία, η οποία διεγείρει το αίσθημα της όρεξης και αυξάνει την επιθυμία για πυκνά θερμιδικά τρόφιμα – διαιτολογικά, αυτό ερμηνεύεται ως τρόφιμα κακής ποιότητας και επεξεργασμένα, υψηλά σε σάκχαρα και λίπη, με χαμηλή θρεπτική αξία (κενές θερμίδες).
- Μη ισορροπημένη διατροφή, ανεπάρκειες και νοσηρά συμπτώματα. Ορισμένες FAD δίαιτες αποκλείουν ολόκληρες ομάδες τροφίμων ,όπως το σιτάρι, η γλουτένη ή τα γαλακτοκομικά, που περιέχουν θρεπτικά συστατικά απαραίτητα για την υγεία. Ακολουθώντας μια τέτοια δίαιτα, χάνεται η προστατευτική επίδραση στην υγεία που παρέχει ένα ισορροπημένο διατροφικό πρότυπο.
