Αύξηση περιστατικών άγχους, κατάθλιψης, της κατανάλωσης καπνού, οινοπνεύματος και άλλων εξαρτησιογόνων ουσιών, παρατηρούνται στην Ελλάδα. Οι Έλληνες ανησυχούν για την υγεία τους, ενώ πολλοί φοιτητές δηλώνουν ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν επαρκώς στις απαιτήσεις του Πανεπιστημίου.
Τα παραπάνω συμπεράσματα, που προκύπτουν από σειρά δειγματοληπτικών ερευνών του Πανεπιστημίου Αθηνών για το βαθμό στον οποίο επηρεάζει η οικονομική ύφεση τη ζωή και την υγεία των Ελλήνων, παρουσιάστηκαν σήμερα σε Συνέντευξη Τύπου που δόθηκε με αφορμή τη διοργάνωση του 39ου Ετησίου Συνεδρίου της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών (ΙΕΑ) που θα πραγματοποιηθεί το διάστημα 22 – 25 Μαΐου, στο ξενοδοχείο Hilton.
Σύμφωνα με τον Καθηγητή Παθολογίας, Διευθυντή της Ε’ Παθολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου της Αθήνας “Ευαγγελισμός” και Πρόεδρο της Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών, κ. Αθανάσιο Σκουτέλη, «η Ιατρική Εταιρεία Αθηνών και φέτος, με το 39ο Πανελλήνιο Ιατρικό Συνέδριο, πρωτοστατεί στην επιστημονική ιατρική ενημέρωση και την ιατρική εκπαίδευση. Την ίδια στιγμή, φιλοδοξούμε να παρέμβουμε με υπευθυνότητα στα προβλήματα της κοινωνίας και να παράσχουμε επιστημονικά τεκμηριωμένες πληροφορίες και στοιχεία, που είναι απαραίτητα προκειμένου η πολιτεία να εστιάσει αποτελεσματικά τις προσπάθειές της στην παθογένεια και θεραπεία της σημερινής ζοφερής πραγματικότητας» συμπληρώνοντας πως «πρόθεσή μας ως Ιατρική Επιστημονική Εταιρεία, είναι να αποκτήσουν όλοι οι Έλληνες αλλά και οι εμπλεκόμενοι με την υγεία την αναγκαία γνώση προκειμένου να διέλθουν την κρίση με τις λιγότερες δυνατές επιπτώσεις επί της σωματικής και της ψυχικής τους υγείας».
Στην παρέμβασή του, ο Επίκουρος Καθηγητής Πολιτικής της Υγείας του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου κ. Κυριάκος Σουλιώτης, έδωσε στη δημοσιότητα στοιχεία από σειρά δειγματοληπτικών μελετών του Ερευνητικού Πανεπιστημιακού Ινστιτούτου Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ) του Πανεπιστημίου Αθηνών σε τυχαία και αντιπροσωπευτικά πανελλαδικά δείγματα, τα οποία έχουν καταδείξει στατιστικά σημαντική αύξηση της επικράτησης της μείζονος κατάθλιψης στο γενικό πληθυσμό, καθώς και της αυτοκτονικότητας τη χρονική περίοδο 2008-2011.
Ο κ. Σουλιώτης σημείωσε ότι «το 2011 σχεδόν όλες οι ομάδες του πληθυσμού εμφανίζονται ευάλωτες στην εκδήλωση μείζονος κατάθλιψης, ενώ τα υψηλά επίπεδα οικονομικής δυσχέρειας έχουν βρεθεί να αποτελούν παράγοντα επικινδυνότητας για την εμφάνιση κατάθλιψης και αυτοκτονικότητας». Ο ίδιος παρέθεσε παρόμοια ευρήματα τα οποία εντοπίζονται και σε τυχαίο δείγμα ανέργων, εγγεγραμμένων στον ΟΑΕΔ, κατά τους πρώτους μήνες του 2013, ενώ υπογράμμισε ότι η Γραμμή Βοήθειας για την Κατάθλιψη του ΕΠΙΨΥ κατέγραψε το πρώτο εξάμηνο του 2010 απότομη αύξηση στο ποσοστό κλήσεων με άμεση ή έμμεση αναφορά στην οικονομική κρίση.
Σε άλλη έρευνα του Πανεπιστημίου Αθηνών, που έγινε υπό την ερευνητική ευθύνη του Καθηγητή κ. Ι. Υφαντόπουλου, σε αντιπροσωπευτικό δείγμα 6.000 ατόμων, προέκυψε ότι η κατάσταση υγείας του ελληνικού πληθυσμού επιδεινώθηκε μέσα στην περίοδο της κρίσης κατά 10 περίπου ποσοστιαίες μονάδες της κλίμακας του «Υγειόμετρου». Αυτό σημαίνει ότι πριν από τη οικονομική ύφεση οι πολίτες αξιολογούσαν την υγεία τους στο 86,06 της κλίμακας του «Υγειόμετρου», ενώ μετά τη κρίση η αξιολόγηση ανέρχεται στο 76,7.
Στην ίδια έρευνα, ένα μεγάλο ποσοστό των ερωτηθέντων (77.4%) δηλώνει ότι η οικονομική τους κατάσταση έχει επιδεινωθεί σημαντικά τα τελευταία χρόνια λόγω της ύφεσης. Παράλληλα οι Έλληνες δεν ικανοποιούνται από το εργασιακό τους περιβάλλον και δεν βλέπουν να υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες απασχόλησης. Σε ότι αφορά τους φοιτητές, ο ένας στους δύο (ποσοστό 46%) που ερωτήθηκε δηλώνει ότι η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει σημαντικά την απόδοσή του στα μαθήματα.
Εξαιρετικά ενδιαφέροντα είναι και τα στατιστικά στοιχεία τα οποία έδωσε στη δημοσιότητα ο κος Σ. Π. Ντουράκης, Παθολόγος – Ηπατολόγος, Καθηγητής της Β’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου της Αθήνας “Ιπποκράτειο” σχετικά με την χρήση του αλκοόλ από τον ελληνικό πληθυσμό.
Σύμφωνα με αυτά:
- Το 20% των ανδρών στη χώρα μας πίνει περισσότερα από 3 αλκοολούχα ποτά την ημέρα.
- Το 3% των γυναικών στη χώρα μας πίνει περισσότερα από 2 ποτά την ημέρα.
- Σε κατάσταση μέθης έχει βρεθεί, τουλάχιστον μία φορά στη ζωή του, ένα στα τρία αγόρια και το 20% των κοριτσιών που βρίσκονται στην εφηβεία
- Υπερβολική κατανάλωση αλκοολούχων ποτών (περισσότερα από 5 ποτά τη φορά), για τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους, αναφέρουν ότι έχουν κάνει το 43% των αγοριών και το 30% των κοριτσιών.
- Από το ποτό απέχουν μόλις το 8% των ανδρών και το 30% των γυναικών.
Ανησυχητικά είναι και τα στοιχεία για τη σημαντική αύξηση του ποσοστού των δεκαπεντάχρονων μαθητών που καταναλώνουν οινοπνευματώδη σε εβδομαδιαία βάση.
Σύμφωνα με την πιο πρόσφατη (2010) Πανελλήνια Έρευνα HBSC του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) για την Ελλάδα:
▪ Ένας στους τρεις 15χρονους καταναλώνει κάποιο οινοπνευματώδες ποτό τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα.
▪ Ένα στα τέσσερα αγόρια και ένα στα πέντε κορίτσια ηλικίας 15 ετών πίνουν σε κάθε «έξοδό» τους τουλάχιστον 3 ποτά.
▪ Το 5,7% και το 2,3% των 15χρονων αγοριών και κοριτσιών, αντίστοιχα, αναφέρουν τουλάχιστον 3 περιστατικά μέθης τις τελευταίες 30 ημέρες.
▪ Τα αγόρια πίνουν περισσότερο από τα κορίτσια.
▪ Οι δύο στους πέντε εφήβους, ηλικίας 15 ετών, έχουν μεθύσει τουλάχιστον μία φορά στη ζωή τους.
Κλινικές μελέτες
Από την δική του πλευρά, ο κ. Διονύσιος Φιλιώτης, Πρόεδρος EPhForT και Πρόεδρος & Διευθύνων Σύμβουλος της ΦΑΡΜΑΣΕΡΒ ΛΙΛΛΥ ΑΕΒΕ, ανέφερε ότι 488 αρχικές κλινικές μελέτες και 1.507 τροποποιήσεις κλινικών μελετών αξιολογήθηκαν και έλαβαν γνωμάτευση από τον Ιούνιο του 2010 έως τον Απρίλιο του 2013 στη χώρα μας. Έκανε λόγο για «νοοτροπίες, αρρυθμίες, αναστολές και καθυστερήσεις στην εκτέλεση των κλινικών μελετών στην Ελλάδα, κατά τρόπο που, όταν αρχίζουμε στη χώρα μας μία κλινική μελέτη, οι άλλες χώρες να έχουν τελειώσει. Συνέπεια τούτου, είναι τα συμπεράσματα της Ελλάδας να είναι άχρηστα και αχρησιμοποίητα».
Για την αντιμετώπιση αυτών των καθυστερήσεων και αρρυθμιών, ελήφθησαν συγκεκριμένα μέτρα ειδικότερα στην κατεύθυνση διαμόρφωσης μίας Υπουργικής Απόφασης στην οποία απλουστεύονται, κωδικοποιούνται και ελαχιστοποιούνται οι διαδικασίες σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς ενώ παράλληλα καθορίζονται συγκεκριμένα χρονοδιαγράμματα και νομιμοποιείται για πρώτη φορά η χρηματοδότηση των νοσηλευτικών ιδρυμάτων που πραγματοποιούνται οι έρευνες.
Συμπληρώματα διατροφής
Την ανάγκη διερεύνησης του ρόλου των συμπληρωμάτων διατροφής επεσήμανε η κα Θ. Ψαλτοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια του Πανεπιστημίου Αθηνών, «τόσο στη χρήση τους σε καθημερινή βάση, όσο και σε επίπεδο υπερκατανάλωσης η οποία ενδεχομένως να οδηγεί σε οικονομικό ή και υγειονομικό βάρος τις κοινωνίες».
Τα χαμηλότερα ποσοστά χρήσης συμπληρωμάτων διατροφής εμφανίζει η Ελλάδα μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών, με 2% για τους άνδρες και 6,7% για τις γυναίκες. “Πρωταθλήτρια” στον τομέα αυτόν αναδεικνύεται η Δανία, με 51% για τους άνδρες και 65,8% για τις γυναίκες.
Σε κάθε περίπτωση, οι βόρειες ευρωπαϊκές χώρες σημειώνουν υψηλότερη κατανάλωση συμπληρωμάτων διατροφής, σε σύγκριση με τις νότιες χώρες, υπογράμμισε η κα Ψαλτοπούλου, και επεσήμανε ότι στις χώρες της Ευρώπης παρατηρούνται χαμηλότερα ποσοστά κατανάλωσης συμπληρωμάτων διατροφής, σε σχέση με τις ΗΠΑ.