Νικοτίνη Άσκηση: Η άσκηση όχι μόνο βελτιώνει τη φυσικής μας κατάσταση αλλά μπορεί να αποτελέσει πολύ σημαντικό σύμμαχο στη διακοπή του καπνίσματος, με φυσικό τρόπο, χωρίς τη χρήση άλλων υποκατάστατων (π.χ. χρήση φαρμάκων), τονίζει η γυμνάστρια – ερευνήτρια Αρετή Καπνιά, η οποία προσφέρει τις επιστημονικές της υπηρεσίες, στο Εργαστήριο Περιβαλλοντικής Φυσιολογίας FAME Lab του ΤΕΦΑΑ του πανεπιστημίου Θεσσαλίας.
Καθώς η διακοπή του καπνίσματος, σύμφωνα με όσα δηλώνει η ίδια, έχει άμεσα και μακροπρόθεσμα οφέλη στην υγεία του καπνιστή και των γύρω του, η επιτυχής διακοπή του χαρακτηρίζεται ως μια πολύ δύσκολη τόσο σωματική όσο και ψυχολογική διαδικασία, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ερευνών.
Έρευνες για τα σωματικά και ψυχολογικά οφέλη της διακοπής καπνίσματος
Έρευνες έχουν δείξει ότι η άσκηση μπορεί να βοηθήσει στη διακοπή του καπνίσματος, προσφέροντας σωματικά και ψυχολογικά οφέλη βοηθώντας τον καπνιστή να συνεχίσει την προσπάθειά του.
Η συμμετοχή στην άσκηση βελτιώνει τη καρδιοαναπνευστική λειτουργία και βοηθά στον έλεγχο του σωματικού βάρους.
Επίσης είναι γνωστό πως η άσκηση αυξάνει τα επίπεδα ενδορφινών, σεροτονίνης και νορεπινεφρίνης, με αποτέλεσμα οι ασκούμενοι να νοιώθουν ευεξία μειώνοντας την παρουσία αρνητικών συναισθημάτων».
Αντίθετα, προσθέτει, η διακοπή του καπνίσματος συσσωρεύει αρνητικά συναισθήματα (άγχους, στρες, υπερέντασης κ.α), στον καπνιστή. Οι δυο αυτές αντίθετες μεταξύ τους συμπεριφορές υγείας, χαρακτηρίζονται από μια ανταγωνιστική σχέση σύμφωνα με τα αποτελέσματα ερευνών.
Στην απορία αρκετών συμπολιτών μας, ποιοι μπορούν να σταθούν αρωγοί στην προσπάθεια διακοπής του καπνίσματος η Αρετή Καπνιά, τονίζει:
«Σε μια σειρά ανθρώπων (γιατροί, ψυχολόγοι κτλ.) που μπορούν να γίνουν αρωγοί στη διακοπή του καπνίσματος συμπεριλαμβάνεται και ο καθηγητής φυσικής αγωγής (ο γυμναστή σας), καθώς η άσκηση μπορεί να βοηθήσει θετικά στην επίτευξη αυτού του στόχου.
Το κάπνισμα, αποτελεί «κακή συνήθεια» του σύγχρονου ανθρώπου, εμπεριέχοντας περισσότερες από 4,000 χημικές ουσίες και έχει συσχετιστεί με αυξημένες πιθανότητες παρουσίασης σοβαρών ασθενειών αλλά και θνησιμότητας.
Έχοντας αυξημένη αρνητική επίδραση στην καρδιοαναπνευστική λειτουργία, «..στις αναπτυγμένες χώρες το κάπνισμα αποτελεί την κυριότερη αιτία νοσηρότητας (πρόκλησης ασθενειών) και πρόωρων θανάτων» σύμφωνα με την Ελληνική Αντικαρκινική Εταιρεία.
Η Ελλάδα αποτελεί αρνητικό ρεκόρ με το ποσοστό των καπνιστών να ξεπερνά το 30%, κατατάσσοντάς την στην πρώτη θέση μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών (Eurobarometer, 2015). Για να καταλήξει τονίζοντας:
«Η ισχυρή θέληση αλλά και η υποστήριξη από εξειδικευμένους επιστήμονες αποτελούν τον τέλειο συνδυασμό για την επιτυχή διακοπή του τσιγάρου. Αρκεί να το επιθυμείτε».
Το κάπνισμα επιδρά και στην Ψυχική Υγεία
Το κάπνισμα τσιγάρων ενδέχεται να αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης ψυχικών νοσημάτων, όπως η κατάθλιψη και η σχιζοφρένεια, σύμφωνα με νέα ερευνητικά δεδομένα.
Η παρούσα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο “Psychological Medicine” και διεξήχθη από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ επιχείρησε να διερευνήσει τη σχέση του καπνίσματος με ευρέως διαδεδομένες ψυχικές νόσους, όπως είναι η κατάθλιψη και η σχιζοφρένεια.
Η Ρόμπιν Γούτον, επικεφαλής συντάκτρια της μελέτης από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ, υπογράμμισε ότι, αν και οι επιπτώσεις του καπνίσματος στη σωματική υγεία των ανθρώπων είναι ήδη γνωστές, η συγκεκριμένη έρευνα προσθέτει τη σημασία της αποφυγής (ή διακοπής) του καπνίσματος και για την προστασία της ψυχικής τους υγείας – είτε πρόκειται για άτομα που ήδη πάσχουν από κάποια ψυχική νόσο είτε όχι.
Τα ευρήματα της έρευνας ψυχικής υγείας
Διαπιστώθηκε ότι τόσο η ίδια η έναρξη της συνήθειας όσο και τα υψηλά επίπεδα χρήσης συνδέθηκαν με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης και σχιζοφρένειας.
Για παράδειγμα, ένα άτομο που κάπνιζε περίπου 20 τσιγάρα τη μέρα για 15 χρόνια αλλά στη συνέχεια δεν κάπνιζε για 17 χρόνια διέτρεχε διπλάσια πιθανότητα εμφάνισης σχιζοφρένειας και σχεδόν διπλάσια πιθανότητα εμφάνισης κατάθλιψης συγκριτικά με κάποιον που δεν είχε καπνίσει ποτέ. Φάνηκε και το αντίστροφο, ότι δηλαδή αυτοί που παρουσίαζαν κάποια γενετική προδιάθεση εμφάνισης κατάθλιψης ή σχιζοφρένειας κάπνιζαν περισσότερο αλλά η επίδραση αυτή ήταν πολύ μικρότερη.
Η Γούτον, σε μια προσπάθεια να εξηγήσει τα παρόντα ευρήματα, υποθέτει ότι η νικοτίνη που περιέχουν τα τσιγάρα επηρεάζουν τις νευρικές οδούς του εγκεφάλου που συνδέονται με τις ψυχικές νόσους.
Η υπόθεση αυτή έχει μεγάλη σημασία, δεδομένου ότι νικοτίνη περιλαμβάνεται και στα ηλεκτρονικά τσιγάρα.
Η χρήση κάνναβης μπορεί επίσης να νοηματοδοτεί τα αποτελέσματα της μελέτης. Έχει βρεθεί ότι η χρήση κάνναβης αυξάνει τον κίνδυνο ψυχικών νοσημάτων και παράλληλα αυτοί που καπνίζουν είναι πιο πιθανό να κάνουν και χρήση κάνναβης.