Bullying: Οι νέοι που έχουν δυσμενείς εμπειρίες παιδικής ηλικίας διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο κακής οδοντικής υγείας. Αυτή είναι σημαντική γνώση για τις υπηρεσίες οδοντιατρικής υγείας, σύμφωνα με νέα έρευνα που δημοσιεύτηκε στο BMC Oral Health. Οι περισσότεροι έφηβοι βουρτσίζουν τα δόντια τους κάθε μέρα, αλλά όχι όλοι. Λίγο πάνω από το 6% των νέων μεταξύ 13 και 17 ετών παραλείπουν να βουρτσίζουν τα δόντια τους είτε εξ ολοκλήρου είτε εν μέρει.
Η έρευνα δείχνει τώρα ότι οι κακές εμπειρίες της παιδικής ηλικίας, συμπεριλαμβανομένου του εκφοβισμού, σχετίζονται με κακές συνήθειες καθαρισμού των δοντιών. «Δεν μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα αν το ένα οδηγεί στο άλλο, αλλά γνωρίζουμε ότι υπάρχει συσχέτιση», λέει η υποψήφια και ειδικός ψυχολογίας Lena Myran στο Kompetansesenteret Tannhelse Midt. Ερευνά τους τρόπους με τους οποίους οι δυσμενείς εμπειρίες της παιδικής και εφηβικής ηλικίας επηρεάζουν την οδοντική υγεία. Οι νέοι που συμμετείχαν στην έρευνα Young-HUNT ρωτήθηκαν αν είχαν βιώσει κάτι κακό στην παιδική τους ηλικία, όπως εκφοβισμό, κακοποίηση, βία ή γονείς με σοβαρά προβλήματα αλκοόλ. Ρωτήθηκαν, επίσης, για τις συνήθειες καθαρισμού των δοντιών τους. Οι απαντήσεις έχουν συγκεντρωθεί με στοιχεία από τη δημόσια υπηρεσία οδοντιατρικής υγείας. “Διεξάγαμε μια μελέτη στην οποία συνδυάζουμε τις αυτοαναφερόμενες απαντήσεις με κλινικά δεδομένα για την υγεία των δοντιών. Αυτό κάνει τη μελέτη μοναδική και ήμασταν λίγο έκπληκτοι με αυτό που βρήκαμε”, λέει η Myran.
Ευάλωτη ομάδα
Στην έρευνα συμμετείχαν συνολικά 6.351 νέοι. Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι τα νεαρά άτομα με ένα υπόβαθρο δυσμενών παιδικών εμπειριών ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν ότι δεν βουρτσίζουν τα δόντια τους καθημερινά. Μεταξύ άλλων, οι νέοι ηλικίας 16 έως 17 ετών που βιώνουν εκφοβισμό είχαν περισσότερες πιθανότητες να αναφέρουν κακές συνήθειες καθαρισμού δοντιών. Η κακή οδοντική υγεία συνδέεται επίσης με την ντροπή. «Δεν σημαίνει ότι όλοι όσοι υφίστανται bullying δεν καθαρίζουν τα δόντια τους κάθε μέρα. Οι περισσότεροι άνθρωποι βουρτσίζουν τα δόντια τους κάθε μέρα. Η συντριπτική πλειοψηφία κάνει καλή δουλειά, προσέχει τα δόντια της και έχει μικρή τερηδόνα. Ωστόσο, υπάρχει μια ομάδα που είναι λίγο πιο ευάλωτη που πρέπει να γνωρίζουμε», λέει η Myran. Οι κακές συνήθειες υγιεινής των δοντιών μπορούν να οδηγήσουν σε “τερηδόνα” με ιατρικούς όρους – η οποία με τη σειρά της αυξάνει τον κίνδυνο τερηδόνας και μπορεί να προκαλέσει πόνο. «Ο πονόδοντος μπορεί να οδηγήσει στην αποφυγή της οδοντιατρικής θεραπείας, η οποία με τη σειρά της μπορεί να κάνει τους ανθρώπους να φοβούνται να πάνε στον οδοντίατρο», λέει η Myran.
«Οι συσχετισμοί που βρίσκουμε μάς παρέχουν σημαντικές γνώσεις για τους νέους. Οι εμπειρίες βίας, κακοποίησης και εκφοβισμού είναι επιβλαβείς σε πολλούς τομείς της ζωής και τώρα βλέπουμε ότι αυτό συμβαίνει και όταν πρόκειται για την υγεία των δοντιών. Όσο περισσότερα διαφορετικά είδη κακών εμπειριών έχετε από την παιδική σας ηλικία, τόσο ισχυρότερη είναι η επίδραση στις συνήθειες βουρτσίσματος των δοντιών σας και στην τερηδόνα», λέει η Myran. Η τερηδόνα της οδοντίνης, πιο γνωστή ως τερηδόνα, προκαλεί τερηδόνα και αντιμετωπίζεται με σφραγίσματα. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες στην έρευνα που είχαν τερηδόνα ήταν από τους πιο ηλικιωμένους νέους, ηλικίας 16 έως 17 ετών. «Κατά μέσον όρο, τα στοιχεία μας υποδεικνύουν περισσότερη τερηδόνα σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα μεταξύ εκείνων που βιώνουν εκφοβισμό, βία και κακοποίηση, σε σύγκριση με εκείνους που δεν τις είχαν βιώσει», λέει ο Myran.
Απαιτεί ολιστική προσέγγιση
Οι ερευνητές βρήκαν επίσης μια συσχέτιση μεταξύ δόσης και ανταπόκρισης. “Όσο περισσότερα διαφορετικά είδη κακών εμπειριών έχετε από την παιδική σας ηλικία, τόσο ισχυρότερη είναι η επίδραση στις συνήθειες βουρτσίσματος των δοντιών σας και στην τερηδόνα. Για παράδειγμα, πολλοί άνθρωποι έχουν βιώσει κακοποίηση και γονείς με προβλήματα που σχετίζονται με το αλκοόλ. Αυτοί οι νέοι είναι πιο πιθανό να έχουν κακή οδοντική υγεία από εκείνους που έχουν βιώσει μόνο ένα από τα δύο», λέει η Myran. Η Myran τονίζει ότι ένα μεγάλο ποσοστό των νέων που είχαν δυσμενείς εμπειρίες στην παιδική ηλικία έχουν καλή στοματική υγεία. Ωστόσο, υπάρχουν κάποιοι νέοι που δεν καθαρίζουν αρκετά καλά τα δόντια τους, μια συνήθεια που είναι σημαντικό να καθιερωθεί από νωρίς στη ζωή. “Αυτά τα ευρήματα δείχνουν ότι οι κλινικές οδοντιατρικής υγείας πρέπει να υιοθετήσουν μια ολιστική προσέγγιση. Όταν ένα νέο άτομο έρχεται με πολλή τερηδόνα, οι κλινικές μπορεί να είναι πιο περίεργες για το εάν το άτομο είχε δυσκολίες στη ζωή του που μπορεί να συνέβαλαν σε μια φτωχή δίαιτα ή κακές συνήθειες οδοντικής υγιεινής.
Υποκείμενες αιτίες
Η Myran θα ήθελε οι επαγγελματίες της οδοντιατρικής υγείας να αναρωτηθούν ποια μπορεί να είναι η αιτία της κακής οδοντικής υγείας. Το να ρωτάτε τους ασθενείς σχετικά με τις ανεπιθύμητες εμπειρίες είναι σημαντικό όταν προσπαθείτε να εντοπίσετε τα ευάλωτα άτομα και τους υποκείμενους λόγους για τους οποίους απαιτείται οδοντιατρική θεραπεία. «Αντί να πείτε «Πρέπει να είστε καλύτεροι στο βούρτσισμα των δοντιών σας και στο νήμα», μπορείτε να ρωτήσετε: «Γιατί σας έχει γίνει δύσκολο να καθαρίζετε τα δόντια σας;» Μπορούμε επίσης να αναρωτηθούμε «Τι έχει βιώσει ο ασθενής που προκάλεσε επιδείνωση της οδοντικής του υγείας;» Η Myran πιστεύει ότι αυτή είναι μια πιο ολιστική προσέγγιση. «Μπορεί να υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους ένα άτομο έχει τερηδόνα ή παλεύει με την οδοντική του υγιεινή. Δεν υπάρχει κανένας εκεί έξω που να ρυθμίζει ενεργά να παραμελούν τα δόντια τους, αλλά οι καλές συμβουλές και οδηγίες σχετικά με τη σημασία του βουρτσίσματος των δοντιών δεν λαμβάνονται πάντα πλήρως υπόψη από μερικούς ανθρώπους», λέει η Myran. Μια ολιστική προσέγγιση, αντίθετα, μπορεί να οδηγήσει σε νωρίτερα και πιο στοχευμένα προληπτικά μέτρα. «Μπορεί να περιλαμβάνει μέτρα όπως η παροχή πρόσθετης υποστήριξης για τη διδασκαλία των ανθρώπων σχετικά με τη στοματική υγιεινή ή η παραπομπή τους σε άλλες σχετικές υπηρεσίες υποστήριξης», λέει η Myran.
Απαιτείται περισσότερος χρόνος με τους ασθενείς
Το ιστορικό της Myran ως ψυχολόγος σημαίνει ότι έχει επίγνωση της σημασίας της εστίασης στην επικοινωνία και την οικοδόμηση εμπιστοσύνης όταν αλληλεπιδρά με νεαρούς ασθενείς. Θα ήθελε οι επαγγελματίες της οδοντιατρικής υγείας να επικεντρωθούν ακόμη περισσότερο στην οικοδόμηση θετικών και υποστηρικτικών σχέσεων με τους νέους. «Η δημιουργία ενός περιβάλλοντος όπου οι νέοι άνθρωποι θα αισθάνονται αρκετά ασφαλείς ώστε να είναι ειλικρινείς για τις συνήθειές τους και να μοιράζονται τις εμπειρίες τους αποτελεί προϋπόθεση για να βοηθηθούν ορισμένοι ευάλωτοι ασθενείς». Η Myran λέει ότι πολλοί οδοντίατροι και οδοντιατρικοί υγιεινολόγοι κάνουν ήδη εξαιρετική δουλειά για να δημιουργήσουν καλές σχέσεις με τους ασθενείς τους. “Με τη συνεχή προτεραιότητα και την περαιτέρω ανάπτυξη μιας συμμαχίας εμπιστοσύνης, μπορούμε να συμβάλουμε σε καλύτερα προσαρμοσμένα σχέδια θεραπείας. Αλλά αυτά είναι καθήκοντα που κλέβουν πολύτιμο χρόνο από τους οδοντιάτρους.” Ως εκ τούτου, είναι σημαντικό οι υπεύθυνοι λήψης αποφάσεων για τη δημόσια υπηρεσία οδοντιατρικής υγείας να το διευκολύνουν. «Η καλή συνεργασία όχι μόνο οδηγεί σε βελτίωση της οδοντικής υγείας των νέων, αλλά συμβάλλει θετικά στη γενική ποιότητα ζωής τους», λέει η Myran.