Για περισσότερους από 600.000 ενηλίκες στις ΗΠΑ που συμμετείχαν στη μελέτη, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι όσοι χρησιμοποιούσαν ηλεκτρονικά τσιγάρα είχαν περισσότερες πιθανότητες να έχουν προδιαβήτη σε σύγκριση με άτομα που δεν είχαν καπνίσει ποτέ. Η σχέση επέμεινε ακόμη και μεταξύ των χρηστών ηλεκτρονικών τσιγάρων που δήλωσαν ότι δεν είχαν καπνίσει ποτέ παραδοσιακά. Ο προδιαβήτης αναφέρεται σε επίπεδα σακχάρου στο αίμα που είναι υψηλότερα από ό,τι θα έπρεπε, αλλά δεν βρίσκονται ακόμη στο κατώφλι για τη διάγνωση του διαβήτη τύπου 2.
Τα ευρήματα δεν αποδεικνύουν ότι το άτμισμα αυξάνει άμεσα τις πιθανότητες για προδιαβήτη, δήλωσε ο επικεφαλής ερευνητής Shyam Biswal, καθηγητής στη Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου Johns Hopkins, στη Βαλτιμόρη. Ωστόσο, όπως σημείωσε, το κάπνισμα είναι γνωστό ότι συνδέεται με υψηλότερο κίνδυνο διαβήτη. Και η έρευνα έχει δείξει ότι η νικοτίνη, καθώς και οι χημικές ουσίες στον καπνό του τσιγάρου, μπορούν να αλλάξουν την ικανότητα του σώματος να ελέγχει το σάκχαρο στο αίμα. Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα περιέχουν επίσης νικοτίνη, μαζί με το δικό τους μείγμα «ηλεκτρονικών υγρών», χημικών ουσιών, των οποίων οι επιδράσεις δεν είναι ακόμη πλήρως κατανοητές. Επομένως, είναι «σίγουρα εύλογο», κατά τον Biswal, ότι το άτμισμα θα μπορούσε επίσης να επηρεάσει τον κίνδυνο διαβήτη.
Τα ευρήματα – που δημοσιεύθηκαν στις 3 Μαρτίου στο American Journal of Preventive Medicine – προσθέτουν στις συνεχώς διευρυνόμενες ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις του ατμίσματος στην υγεία. Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα λειτουργούν θερμαίνοντας ένα υγρό που περιέχει νικοτίνη και άλλες ουσίες, όπως προπυλενογλυκόλη, γλυκερίνη και αρωματικές. Η θέρμανση δημιουργεί έναν «ατμό» και επιπλέον τοξικά χημικά, τα οποία εισπνέονται. Είναι ένα μείγμα που απέχει πολύ από το να είναι «ασφαλές», τόνισε ο Δρ Παναγής Γαλιατσάτος της Αμερικανικής Ένωσης Πνευμόνων (ALA). Όπως το κάπνισμα τσιγάρων δημιουργεί φλεγμονή χαμηλού βαθμού σε όλο το σώμα, έτσι και το άτμισμα, εξήγησε. Δεδομένου ότι η συστηματική φλεγμονή αποτελεί τη βάση μιας σειράς ασθενειών, ο Γαλιατσάτος σημείωσε ότι δεν αποτελεί έκπληξη το γεγονός ότι το άτμισμα συνδέεται με μια πάθηση όπως ο προδιαβήτης.
Ωστόσο, δεδομένου ότι το άτμισμα είναι ένα σχετικά πρόσφατο φαινόμενο, δεν είναι ακόμη σαφές εάν ενέχει μακροχρόνιους κινδύνους ασθενειών παρόμοιους με το κάπνισμα — συμπεριλαμβανομένου του εμφυσήματος, των καρδιακών παθήσεων και διαφόρων μορφών καρκίνου. Όμως, η έρευνα για τα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα δημιουργεί μια υπόθεση κατά των ηλεκτρονικών τσιγάρων, σύμφωνα με τον Γαλιατσάτο. Μελέτες έχουν βρει, για παράδειγμα, ότι το άτμισμα μπορεί να βλάψει αμέσως τη λειτουργία των αιμοφόρων αγγείων. Και μια πρόσφατη μελέτη που χρηματοδοτήθηκε από την ALA διαπίστωσε ότι οι νεαροί ενήλικες που άτμιζαν διέτρεχαν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν προβλήματα, όπως συριγμό και ξηρό βήχα, μέσα σε ένα χρόνο από την έναρξη του.
Για την τρέχουσα μελέτη, η ομάδα του Biswal χρησιμοποίησε δεδομένα από μια ετήσια ομοσπονδιακή έρευνα για την υγεία που καλύπτει αντιπροσωπευτικό δείγμα ενηλίκων των Η.Π.Α. Επικεντρώθηκαν σε περισσότερους από 600.000 Αμερικανούς που ερωτήθηκαν μεταξύ 2016 και 2018. Συνολικά, οι καπνιστές τσιγάρων ήταν πιο πιθανό να πουν ότι είχαν διαγνωστεί με προδιαβήτη: περίπου το 13% των καπνιστών, σε σύγκριση με το 9% όσαν έκαναν ηλεκτρονικά τσιγάρα. Ωστόσο, σε σχέση με άτομα που δεν είχαν καπνίσει ή ατμίσει ποτέ, οι χρήστες ηλεκτρονικών τσιγάρων είχαν υψηλότερες πιθανότητες για την πάθηση. Οι χρήστες ηλεκτρονικών τσιγάρων — που δεν είχαν καπνίσει ποτέ συμβατικά — είχαν 54% περισσότερες πιθανότητες να πουν ότι είχαν διαγνωστεί με προδιαβήτη.
Οι ερευνητές έφτασαν σε αυτά τα ευρήματα αφού συνυπολόγισαν ορισμένους σημαντικούς παράγοντες που επηρεάζουν τον κίνδυνο προδιαβήτη — συμπεριλαμβανομένης της ηλικίας, της παχυσαρκίας, των συνηθειών άσκησης και του μορφωτικού επιπέδου. Αυτό δεν αποδεικνύει ότι το άτμισμα είναι ο ένοχος, επισημαίνει ο Biswal. «Αλλά, αυτή η μελέτη παρέχει σίγουρα έναν πραγματικό λόγο ανησυχίας», συμπληρώνει. Και αυτό, κατά τον ίδιο, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στο ευρύτερο πλαίσιο: Το άτμισμα έχει γίνει δημοφιλές μεταξύ των εφήβων και των νεαρών ενηλίκων, σε μια εποχή που ο προδιαβήτης είναι επίσης σε άνοδο. «Υπάρχει πραγματική ανησυχία ότι [κυκλοφορεί] μια αντίληψη στον νεότερο πληθυσμό ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα είναι μια ασφαλέστερη εναλλακτική λύση [από το κάπνισμα]». «Αλλά όλο και περισσότερα στοιχεία συσσωρεύονται ότι τα ηλεκτρονικά τσιγάρα δεν είναι ασφαλή», κατέληξε ο Biswal.