Μια νέα μελέτη στο Πανεπιστήμιο του Τελ Αβίβ διαπίστωσε ότι η αερόβια άσκηση μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο μεταστατικού καρκίνου κατά 72%. Σύμφωνα με τους ερευνητές, η αερόβια άσκηση έντασης αυξάνει την κατανάλωση γλυκόζης (ζάχαρης) των εσωτερικών οργάνων, μειώνοντας έτσι τη διαθεσιμότητα ενέργειας στον όγκο.
Η αερόβια άσκηση μειώνει τον κίνδυνο καρκίνου
Επικεφαλής της μελέτης ήταν δύο ερευνητές από την Ιατρική Σχολή Sackler του TAU: ο καθηγητής Carmit Levy από το Τμήμα Ανθρώπινης Γενετικής και Βιοχημείας και ο Δρ. Yftach Gepner από τη Σχολή Δημόσιας Υγείας και το Αθλητικό Ινστιτούτο Sylvan Adams. Ο καθηγητής Levy τονίζει ότι συνδυάζοντας την επιστημονική τεχνογνωσία από διαφορετικά σχολεία στο TAU, η νέα μελέτη οδήγησε σε μια πολύ σημαντική ανακάλυψη που μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη του μεταστατικού καρκίνου – της κύριας αιτίας θανάτου στο Ισραήλ. Η εργασία δημοσιεύτηκε στο έγκριτο περιοδικό Cancer Research και επιλέχθηκε για το εξώφυλλο του τεύχους Νοεμβρίου 2022.
Μείωση έως και 72%
Καθ. Levy και Dr. Gepner: «Μελέτες έχουν δείξει ότι η σωματική άσκηση μειώνει τον κίνδυνο για ορισμένους τύπους καρκίνου έως και 35%. Αυτή η θετική επίδραση είναι παρόμοια με την επίδραση της άσκησης σε άλλες καταστάσεις, όπως οι καρδιακές παθήσεις και ο διαβήτης. Σε αυτή τη μελέτη προσθέσαμε νέα στοιχεία, δείχνοντας ότι η αερόβια άσκηση υψηλής έντασης, η οποία αντλεί την ενέργειά της από τη ζάχαρη, μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο μεταστατικού καρκίνου έως και 72%. «Αν μέχρι στιγμής το γενικό μήνυμα προς το κοινό ήταν «να είσαι ενεργός, να είσαι υγιής», τώρα μπορούμε να εξηγήσουμε πώς η αερόβια δραστηριότητα μπορεί να μεγιστοποιήσει την πρόληψη των πιο επιθετικών και μεταστατικών τύπων καρκίνου».
Η μελέτη συνδύασε ένα ζωικό μοντέλο στο οποίο τα ποντίκια εκπαιδεύτηκαν κάτω από ένα αυστηρό πρόγραμμα άσκησης, με δεδομένα από υγιείς ανθρώπους εθελοντές που εξετάστηκαν πριν και μετά το τρέξιμο. Τα ανθρώπινα δεδομένα, που ελήφθησαν από μια επιδημιολογική μελέτη που παρακολούθησε 3.000 άτομα για περίπου 20 χρόνια, έδειξαν 72% λιγότερο μεταστατικό καρκίνο σε συμμετέχοντες που ανέφεραν τακτική αερόβια δραστηριότητα σε υψηλή ένταση, σε σύγκριση με αυτούς που δεν έκαναν σωματική άσκηση.
Το ζωικό μοντέλο παρουσίασε παρόμοιο αποτέλεσμα, επιτρέποντας επίσης στους ερευνητές να προσδιορίσουν τον υποκείμενο μηχανισμό του. Λαμβάνοντας δείγματα από τα εσωτερικά όργανα των σωματικά ικανών ζώων, πριν και μετά τη σωματική άσκηση, καθώς και μετά την ένεση του καρκίνου, διαπίστωσαν ότι η αερόβια δραστηριότητα μείωσε σημαντικά την ανάπτυξη μεταστατικών όγκων στους λεμφαδένες, τους πνεύμονες και το ήπαρ.
Τι δείχνουν τα αποτελέσματα της έρευνας;
Οι ερευνητές υπέθεσαν ότι τόσο στους ανθρώπους όσο και στα ζώα-μοντέλα, αυτό το ευνοϊκό αποτέλεσμα σχετίζεται με τον αυξημένο ρυθμό κατανάλωσης γλυκόζης που προκαλείται από την άσκηση. Καθ. Levy: «Η μελέτη μας είναι η πρώτη που διερεύνησε την επίδραση της άσκησης στα εσωτερικά όργανα στα οποία συνήθως αναπτύσσονται μεταστάσεις, όπως:
- οι πνεύμονες,
- το ήπαρ
- και οι λεμφαδένες
«Εξετάζοντας τα κύτταρα αυτών των οργάνων, βρήκαμε αύξηση του αριθμού των υποδοχέων γλυκόζης κατά τη διάρκεια αερόβιας δραστηριότητας υψηλής έντασης – αυξάνοντας την πρόσληψη γλυκόζης και μετατρέποντας τα όργανα σε αποτελεσματικές μηχανές κατανάλωσης ενέργειας, όπως και οι μύες. Υποθέτουμε ότι αυτό συμβαίνει επειδή τα όργανα πρέπει να ανταγωνίζονται για τους πόρους ζάχαρης με τους μύες, που είναι γνωστό ότι καίνε μεγάλες ποσότητες γλυκόζης κατά τη διάρκεια της σωματικής άσκησης».
«Συνεπώς, εάν αναπτυχθεί καρκίνος, ο σκληρός ανταγωνισμός για τη γλυκόζη μειώνει τη διαθεσιμότητα ενέργειας που είναι κρίσιμη για τη μετάσταση. Επιπλέον, όταν ένα άτομο ασκείται τακτικά, αυτή η κατάσταση γίνεται μόνιμη: οι ιστοί των εσωτερικών οργάνων αλλάζουν και γίνονται παρόμοιοι με τον μυϊκό ιστό. Όλοι γνωρίζουμε ότι ο αθλητισμός και η σωματική άσκηση κάνουν καλό στην υγεία μας. Η μελέτη μας, εξετάζοντας τα εσωτερικά όργανα, ανακάλυψε ότι η άσκηση αλλάζει ολόκληρο το σώμα, έτσι ώστε ο καρκίνος να μην μπορεί να εξαπλωθεί και ο πρωτοπαθής όγκος επίσης συρρικνώνεται σε μέγεθος».
Αισιόδοξες ενδείξεις για την πρόληψη του καρκίνου
Ο Δρ Gepner προσθέτει: «Τα αποτελέσματά μας δείχνουν ότι σε αντίθεση με την άσκηση καύσης λίπους, η οποία είναι σχετικά μέτρια, είναι μια αερόβια δραστηριότητα υψηλής έντασης που βοηθά στην πρόληψη του καρκίνου. Εάν το βέλτιστο εύρος έντασης για την καύση λίπους είναι 65-70% του μέγιστου παλμού, η καύση ζάχαρης απαιτεί 80-85% – ακόμα και μόνο για μικρά διαστήματα. Για παράδειγμα: ένα σπριντ ενός λεπτού ακολουθούμενο από περπάτημα, μετά ένα άλλο σπριντ. Στο παρελθόν, τέτοια διαστήματα ήταν συνήθως τυπικά για τα προγράμματα προπόνησης των αθλητών, αλλά σήμερα τα βλέπουμε και σε άλλες ρουτίνες άσκησης, όπως η αποκατάσταση της καρδιάς και των πνευμόνων».
«Τα αποτελέσματά μας υποδεικνύουν ότι τα υγιή άτομα πρέπει επίσης να περιλαμβάνουν συστατικά υψηλής έντασης στα προγράμματα φυσικής τους κατάστασης. Πιστεύουμε ότι μελλοντικές μελέτες θα επιτρέψουν την εξατομικευμένη ιατρική για την πρόληψη συγκεκριμένων καρκίνων, με τους γιατρούς να εξετάζουν το οικογενειακό ιστορικό για να προτείνουν το σωστό είδος σωματικής δραστηριότητας. Πρέπει να τονιστεί ότι η σωματική άσκηση, με τις μοναδικές μεταβολικές και φυσιολογικές επιδράσεις της, επιδεικνύει υψηλότερο επίπεδο πρόληψης του καρκίνου από οποιαδήποτε φαρμακευτική αγωγή ή ιατρική παρέμβαση μέχρι σήμερα».