Μετά την Κοινή Υπουργική Απόφαση Φ80320/109864/14-12-2023 με τίτλο «Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης» (Β΄ 7280/22.12.2023), ο υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Πάνος Τσακλόγλου εξέδωσε διευκρινιστική εγκύκλιο: για την εφαρμογή και λειτουργία του Αριθμού Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης (ΑΜΚΑ), με αφορμή την έναρξη λειτουργίας του νέου συστήματος απόδοσης ΣΙΝ τη Δευτέρα 1 Απριλίου 2024.
Ο Αριθμός Μητρώου Κοινωνικής Ασφάλισης χρησιμεύει ως υποχρεωτικό αναγνωριστικό για λόγους απασχόλησης και ασφάλισης εντός του εθνικού συστήματος κοινωνικής ασφάλισης. Είναι απαραίτητο για συναλλαγές με τον e-ΕΦΚΑ και άλλα ασφαλιστικά ταμεία, καθώς και διάφορες δημόσιες υπηρεσίες. Επιπλέον, διευκολύνει την πρόσβαση σε ασφάλιση, ηλεκτρονικές συνταγές και ιατρικές υπηρεσίες.
Σύμφωνα με το νέο νομοθετικό πλαίσιο, ο ΑΜΚΑ χαρακτηρίζεται ως
- ενεργός,
- ανενεργός
- ή απενεργοποιημένος,
με βάση την ιδιότητα του κατόχου, που προσδιορίζεται μέσω ελέγχων που διενεργεί η ΤΔΙΚΑ Α.Ε. με στοιχεία από το Μητρώο ΑΜΚΑ-ΕΜΑΕΣ. Αρχικά, ο ΑΜΚΑ εκδίδεται ως ανενεργός για άτομα που διαμένουν νόμιμα με πρόσβαση στην αγορά εργασίας. Ενεργοποιείται με την προσκόμιση των δικαιολογητικών που επαληθεύουν την πραγματική κατοικία του κατόχου.
Ο ΑΜΚΑ μπορεί να απενεργοποιηθεί από την ΗΔΙΚΑ ΑΕ εάν ο κάτοχος δεν πληροί πλέον τις προϋποθέσεις νόμιμης διαμονής ή πραγματικής διαμονής στη χώρα. Για την επανενεργοποίηση απαιτείται εκ νέου υποβολή των δικαιολογητικών και είναι δυνατή η προσωρινή επανενεργοποίηση για ένα μήνα σε περίπτωση απενεργοποίησης.
Η μόνιμη απενεργοποίηση γίνεται με το θάνατο του κατόχου. Οι ανενεργοί κάτοχοι ΑΜΚΑ είναι άτομα που διαμένουν νόμιμα με πρόσβαση στην αγορά εργασίας, ενώ ενεργοί κάτοχοι ΑΜΚΑ αποδεικνύουν επιπλέον φορολογική ή γενική διαμονή στη χώρα.
Ο ανενεργός ΑΜΚΑ επιτρέπει την πρόσβαση σε διάφορες υπηρεσίες, αλλά η υγειονομική κάλυψη, σύμφωνα με τον Ν. 4368/2016, παρέχεται αποκλειστικά σε κατόχους ενεργού ΑΜΚΑ που αποδεικνύουν τόσο τη νόμιμη διαμονή όσο και την πραγματική διαμονή.
Απενεργοποίηση του ΑΜΚΑ πραγματοποιείται εάν δεν πληρούνται κριτήρια σχετικά με τη νόμιμη διαμονή, την πρόσβαση στην αγορά εργασίας ή την πραγματική διαμονή, εκτός από ανήλικους ή έμμεσα ασφαλισμένους.
Η απενεργοποίηση επιτρέπει την προσωρινή επανενεργοποίηση για 30 ημέρες με αίτηση στα καταστήματα e-ΕΦΚΑ ή ΚΕΠ με τα απαραίτητα δικαιολογητικά. Εξαιρούνται οι ασυνόδευτοι ανήλικοι με συγκεκριμένες άδειες διαμονής, οι συνταξιούχοι που λαμβάνουν ελληνικές συντάξεις κοινωνικής ασφάλισης και τα άτομα που καλύπτονται οικειοθελώς από την ασφάλιση υγείας του e-ΕΦΚΑ.
Για περισσότερες πληροφορίες για τον ΑΜΚΑ, επισκεφθείτε τη διεύθυνση https://www.amka.gr/AMKAGR/.