Όλοι ξεχνάμε. Ποιος από εμάς δεν έχει ξεχάσει που έχει βάλει τα κλειδιά ή το τηλέφωνό του ή δεν έχει δυσκολευτεί να εντοπίσει το αυτοκίνητό του σε ένα χώρο στάθμευσης αυτοκινήτων; Καθώς μεγαλώνουμε, ο εγκέφαλός μας αλλάζει και αυτά τα κενά μνήμης φαίνεται να γίνονται πιο συχνά. Είναι όμως η απώλεια μνήμης ένα φυσιολογικό μέρος της γήρανσης; Σύμφωνα με το National Institute on Aging, πολλοί ενήλικες μεγαλύτερης ηλικίας ανησυχούν για τη μνήμη τους, αλλά το να καθυστερούν να μάθουν νέες δεξιότητες και να ξεχνούν περιστασιακά λεπτομέρειες συνήθως δεν είναι σοβαρά προβλήματα μνήμης που σχετίζονται με την ηλικία.
Και παρόλο που η φυσιολογική γήρανση του εγκεφάλου μπορεί να σημαίνει πιο αργές ταχύτητες επεξεργασίας και μεγαλύτερο πρόβλημα στην πολλαπλή εργασία, τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC) συμβουλεύουν την αξιόπιστη πηγή ότι η μνήμη ρουτίνας, οι δεξιότητες και οι γνώσεις είναι σταθερές και μπορεί ακόμη και να βελτιώνονται με την ηλικία.
Φυσιολογική γήρανση έναντι εξασθένησης της μνήμης
Σύμφωνα με την Εταιρεία του Αλτσχάιμερ, η φυσιολογική γήρανση οδηγεί στα περισσότερα από τα ακόλουθα, τα οποία οι άνθρωποι συνήθως αρχίζουν να παρατηρούν από τα 40 ή τα 50 τους:
- γίνονται λίγο πιο ξεχασιάρηδες
- χρειάζονται λίγο περισσότερο για να θυμηθούν πράγματα
- αποσπάται πιο εύκολα η προσοχή τους
- δυσκολεύονται περισσότερο να κάνουν πολλά πράγματα ταυτόχρονα.
Αν και αυτό μπορεί να είναι απογοητευτικό, για τους περισσότερους ανθρώπους, είναι ένα φυσικό μέρος της γήρανσης και δεν είναι σημάδι άνοιας. Ωστόσο, περίπου το 40% των ατόμων ηλικίας 65 ετών και άνω έχουν κάποια εξασθένηση της μνήμης που σχετίζεται με την ηλικία. Αλλά από αυτά, μόνο το 1% θα προχωρήσει στην ανάπτυξη μιας μορφής άνοιας. Ο Δρ Emer MacSweeney, Διευθύνων Σύμβουλος και σύμβουλος νευροακτινολόγος στο Cognition Health, ανέφερε ότι οι άνθρωποι δεν πρέπει να θεωρούν την απώλεια μνήμης που σχετίζεται με την ηλικία ως αναπόφευκτη.
«Δεν είναι φυσιολογικό να αναπτύσσουμε γνωστικά προβλήματα και βραχυπρόθεσμη απώλεια μνήμης καθώς μεγαλώνουμε. Όπως όλοι γνωρίζουν, πολλοί ηλικιωμένοι δεν παρουσιάζουν αυτό το πρόβλημα», είπε. «Πολλές γνωστικές λειτουργίες αλλάζουν σε όλη τη διάρκεια της ζωής, όχι μόνο στην ενήλικη ζωή. Η μνήμη – η εκμάθηση νέων πληροφοριών και η διατήρηση αυτών των πληροφοριών με την πάροδο του χρόνου – μπορεί να μειωθεί ελαφρώς ξεκινώντας από τη δεκαετία των ’60, με ίσως πιο αξιοσημείωτη πτώση στις δεκαετίες των ’70 και ’80». Ωστόσο, αυτό βασίζεται στους μέσους όρους της ομάδας και δεν βιώνουν όλοι αυτήν την πτώση. Υπάρχουν επίσης ομάδες ανθρώπων που είναι στα 80 τους ή μεγαλύτεροι, που παρουσιάζουν γνωστικές επιδόσεις συγκρίσιμες με ενήλικες μέσης ηλικίας.
Αυτά τα πιο συχνά κενά μνήμης καθώς γερνάμε δεν είναι απαραίτητα σημάδι κάποιας γνωστικής εξασθένησης. «Όταν είμαστε πιο χαλαροί και δεν αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις στη δουλειά καθημερινά, μπορεί να μην συγκεντρωνόμαστε με το ίδιο επίπεδο εστίασης και προσπάθειας και επομένως να μην είμαστε τόσο ενεργητικοί στο να θυμόμαστε λεπτομέρειες γεγονότων και συζητήσεων», εξήγησε. «Επίσης, καθώς οι άνθρωποι αναπτύσσουν προβλήματα με την ακοή και την όραση, μπορεί στην πραγματικότητα να χάνουν θέματα συνομιλίας και να «φαίνονται» ότι δεν τα θυμούνται», συνέχισε ο Δρ MacSweeney.