Σχεδόν οι μισές περιπτώσεις άνοιας στις ΗΠΑ μπορεί να συνδέονται με δώδεκα τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου – κυρίως υψηλή αρτηριακή πίεση, παχυσαρκία και σωματική αδράνεια, σύμφωνα με νέα έρευνα. Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι ένα μεγάλο μέρος των περιπτώσεων άνοιας θα μπορούσε να προληφθεί, ειδικά μεταξύ των μαύρων και ισπανόφωνων ενηλίκων, που είχαν το υψηλότερο ποσοστό συνδυασμένων παραγόντων κινδύνου. “Υπάρχουν πράγματα που μπορούν να κάνουν οι άνθρωποι που μπορούν να αυξήσουν ή να μειώσουν τον προσωπικό τους κίνδυνο” για άνοια, δήλωσε ο Mark Lee, υποψήφιος διδάκτορας στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα στη Μινεάπολη, που ήταν επικεφαλής της μελέτης που παρουσιάστηκε σήμερα (4/3) στο συνέδριο “Epidemiology and Prevention, Lifestyle and Cardiometabolic Health” της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας – AHA.
Καθώς ο πληθυσμός γερνά, ο αριθμός των ασθενών με άνοια στις ΗΠΑ αυξάνεται. Επί του παρόντος, περίπου 5,8 εκατομμύρια ενήλικες στις ΗΠΑ ζουν με τη νόσο του Αλτσχάιμερ και τις σχετικές άνοιες, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων. Αυτός ο αριθμός αναμένεται να φτάσει τα 14 εκατομμύρια μέχρι το 2060, με τους μαύρους και τους ισπανόφωνους ενήλικες να διατρέχουν τον μεγαλύτερο κίνδυνο. Μεταξύ των ενηλίκων Ισπανόφωνων, οι περιπτώσεις αναμένεται να επταπλασιαστούν, ενώ μεταξύ των ηλικιωμένων Μαύρων πολιτών αναμένεται να τετραπλασιαστούν. Τα υψηλότερα ποσοστά μεταξύ των Μαύρων και των Ισπανόφωνων των ΗΠΑ μπορεί να οφείλονται σε υψηλότερα ποσοστά καρδιακών παθήσεων και διαβήτη, τα οποία συνδέονται με τον κίνδυνο άνοιας. Καθοριστικοί κοινωνικοί παράγοντες στην υγεία – όπως τα χαμηλότερα επίπεδα εκπαίδευσης, τα υψηλότερα ποσοστά φτώχειας και η μεγαλύτερη έκθεση σε διακρίσεις – παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο.
Προηγούμενη έρευνα είχε εντοπίσει 12 τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου που θεωρούνται υπεύθυνοι για περίπου το 40% των περιπτώσεων άνοιας παγκοσμίως. Μια έκθεση του 2020 από την Επιτροπή Lancet τους προσδιόρισε ως εξής: χαμηλότερο επίπεδο εκπαίδευσης, απώλεια ακοής, τραυματική εγκεφαλική βλάβη, υψηλή αρτηριακή πίεση, υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, παχυσαρκία, κάπνισμα, κατάθλιψη, κοινωνική απομόνωση, σωματική αδράνεα ή ανεπαρκή σωματική άσκηση, διαβήτη και ατμοσφαιρική ρύπανση. Στη νέα μελέτη, οι ερευνητές θέλησαν να διερευνήσουν εάν ορισμένοι παράγοντες κινδύνου είχαν μεγαλύτερη επιρροή από άλλους στα ποσοστά άνοιας – και πώς αυτό διέφερε μεταξύ των μαύρων, ισπανόφωνων, ασιατών και λευκών ενηλίκων. Συγκέντρωσαν δεδομένα από την National Health and Nutrition Examination Survey του CDC και πέντε άλλες βάσεις δεδομένων. Σύμφωνα με τα ευρήματά τους, συνολικά, το 42,4% των περιπτώσεων άνοιας στις ΗΠΑ αποδίδονταν στους 12 παράγοντες, με τους τρεις παράγοντες που σχετίζονται με την καρδιά να έχουν την πρωτιά στην αύξηση του κινδύνου σε όλες τις φυλές: Η υψηλή αρτηριακή πίεση, γνωστή και ως υπέρταση, συνέβαλε στο 6,7% αυτών των περιπτώσεων, η παχυσαρκία στο 7% και η σωματική αδράνεια στο 6,7% των περιπτώσεων άνοιας.
Το ποσοστό των περιπτώσεων άνοιας που αποδίδονται σε αυτούς τους τρεις παράγοντες κινδύνου ήταν το υψηλότερο μεταξύ των μαύρων ενηλίκων. Αλλά οι ισπανόφωνοι είχαν το υψηλότερο ποσοστό και στους 12 παραγόντων κινδύνου συνολικά. Οι Ασιάτες είχαν το χαμηλότερο ποσοστό συνδυασμένων παραγόντων κινδύνου. Τα ευρήματα, είπε ο Lee, υποδεικνύουν την ανάγκη για καλύτερες στρατηγικές που αποσκοπούν στη μείωση των παραγόντων κινδύνου που σχετίζονται με την καρδιά, οι οποίοι με τη σειρά τους θα περιόριζαν τον κίνδυνο άνοιας σε όλο τον πληθυσμό. Αυτό μπορεί, εν μέρει, να γίνει μέσω αλλαγών στον τρόπο ζωής, σε συνδυασμό με φαρμακευτική αγωγή ανάλογα με τις ανάγκες, δήλωσε η Priya Palta, επίκουρη καθηγήτρια ιατρικών επιστημών και επιδημιολογίας στο Ιατρικό Κέντρο Irving του Πανεπιστημίου Κολούμπια στη Νέα Υόρκη. «Η διατήρηση ενός γνωστικά και σωματικά ενεργού τρόπου ζωής και ο φαρμακολογικός έλεγχος των επιπέδων των παραγόντων κινδύνου, όταν είναι απαραίτητο, σε όλη τη διάρκεια της ζωής είναι κρίσιμης σημασίας για την υγεία του εγκεφάλου στη μετέπειτα ζωή και είναι πιθανό να επηρεάσει πολλούς από τους παράγοντες κινδύνου που εξετάστηκαν σε αυτή τη μελέτη», δήλωσε η Palta, η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα.