Οι συγκεντρώσεις φυλλικού οξέος μπορεί να είναι ένας χρήσιμος βιοδείκτης για την άνοια και τη θνησιμότητα, αλλά οι ειδικοί δεν μπορούν να αποκλείσουν μία αντίστροφη αιτιότητα. Ένα σημαντικό ποσοστό ηλικιωμένων μπορεί να εμφανίζουν ανεπάρκεια φυλλικού οξέος ή βιταμίνης Β9. Σύμφωνα με τους συγγραφείς πρόσφατης μελέτης, «τα στοιχεία υποδηλώνουν ότι η ανεπάρκεια φυλλικού οξέος αυξάνει την πιθανότητα ελλειμμάτων στη γνωστική απόδοση και τη νευρολογική λειτουργία». Αυτό μπορεί να συνεπάγεται ότι η ανεπάρκεια φυλλικού οξέος θα μπορούσε να επηρεάσει τον κίνδυνο άνοιας. Ωστόσο, μέχρι σήμερα, μελέτες παρατήρησης που αναζητούν μια πιθανή σχέση έχουν δημιουργήσει αντικρουόμενα αποτελέσματα.
Πρόσφατα, ερευνητές από τις Ηνωμένες Πολιτείες και το Ισραήλ συντόνισαν μια μεγάλη μελέτη κοόρτης για περαιτέρω διερεύνηση. Βρήκαν ότι η ανεπάρκεια φολικού ορού συσχετίζεται τόσο με τον κίνδυνο άνοιας όσο και με τη θνησιμότητα από κάθε αιτία. Τα ευρήματα δημοσιεύονται στο περιοδικό Evidence-Based Mental Health.
Οι ερευνητές ανέλυσαν τα ιατρικά αρχεία 27.188 ατόμων ηλικίας 60-75 ετών, που δεν είχαν προϋπάρχουσα άνοια για τουλάχιστον 10 χρόνια πριν ελέγξουν τα επίπεδα φυλλικού οξέος στο αίμα τους. Επίσης, οι ερευνητές παρακολούθησαν αρχεία για διάγνωση άνοιας ή θάνατο. Περίπου το 13% των συμμετεχόντων — ή 3.418 — είχαν επίπεδα φυλλικού οξέος στο αίμα κάτω από 4,4 νανογραμμάρια ανά χιλιοστόλιτρο, γεγονός που υποδηλώνει ανεπάρκεια.
Μεταξύ των ατόμων με ανεπαρκείς ποσότητες φυλλικού οξέος, τα ποσοστά άνοιας ήταν 3,4%. Τα ποσοστά θανάτων από οποιαδήποτε αιτία ήταν λίγο κάτω από το 8%. Οι συμμετέχοντες που δεν είχαν ανεπάρκεια παρουσίασαν ποσοστά άνοιας 3,2%, και τα ποσοστά θανάτου από όλες τις αιτίες ανήλθαν σχεδόν στο 4%. Μετά από συνυπάρχουσες καταστάσεις, όπως ο διαβήτης, η ανεπάρκεια βιταμίνης Β12, η γνωστική έκπτωση και η κατάθλιψη, οι ερευνητές συσχέτισαν την ανεπάρκεια φολικού οξέος με 68% υψηλότερο κίνδυνο διάγνωσης άνοιας. Επίσης, οι συμμετέχοντες με ανεπάρκεια φυλλικού οξέος είχαν τριπλάσιο κίνδυνο να πεθάνουν από οποιαδήποτε αιτία.
Ο Anat Rotstein, Ph.D., μεταδιδακτορικός υπότροφος στο Τμήμα Ψυχιατρικής στο Icahn School of Medicine στο Mount Sinai στη Νέα Υόρκη, ήταν ο κύριος συγγραφέας της μελέτης. Όπως εξηγεί: «Αυτή η μελέτη είναι σημαντική γιατί χαρακτηρίζει κριτικά τη συσχέτιση μεταξύ ενός ευρέως χρησιμοποιούμενου και απλού στη μέτρηση βιοδείκτη φυλλικού ορού (βιταμίνη Β9 στο αίμα) και των κινδύνων άνοιας και θνησιμότητας από κάθε αιτία».